Հայաստանի լճեր

Վիքիմեդիայի նախագծի ցանկ

Հայաստանի տարածքում կա շուրջ 100 փոքր լիճ[1], որոնց մի մասը չոր սեզոնի ժամանակ չորանում է։ Սևանա լիճը և Արփին մեծ նշանակություն ունեն չափերի և ազգային տնտեսական նշանակության տեսանկյունից։ Մնացած լճերը ունեն միայն տեղական նշանակություն։ Հայաստանում ամենամեծ լիճը Սևանն է, այնուհետև՝ Արփին, Սև լիճն և Ակնալիճը[2]։ Հայաստանի լճերի ընդհանուր ջրային ռեսուրսները գնահատվում են 39,3 մլն մ³:

Հայաստանի լճերի մեջ կան ռեկորդակիրներ՝ Սևանը Կովկասի ամենամեծ լիճն է, ինչպես նաև երկրի ամենամեծ բարձրլեռնային քաղցրահամ լճերից մեկը։ Քաղցրահամ ջրի ռեսուրսներով զիջում է միայն Տիտիկակա լճին։

Տեղագրություն ըստ մարզերի խմբագրել

Ստորև ներկայացված է Հայաստանի լճերի ցանկը՝ տարբեր տարածքներում։

Շիրակի մարզ խմբագրել

Անվանում Գտնվելու վայրը Ջրափնյա գծի երկարությունը (կմ) Բարձրությունը ծովի մակարդակից (մ․) Քարտեզի վրա գտնվելու վայրը
Տեսքը Արբանյակից Ֆիզիկական քարտեզ
Արփի լիճ Շիրակի մարզի հյուսիս-արևմուտքում 25 2023 Հղում Հղում
Արդենիս լիճ Արդենիս գյուղի անմիջական հարևանությամբ 1,2 2020 Հղում Հղում
Ազատան լիճ Գյումրիից 3 կմ հարավ 1,6 1500 Հղում Հղում
Թագավորական լիճ Արագած լեռ, Ամբերդ գետից 1 կմ դեպի արևմուտք, մինչև Մանթաշի ջրամբար մտնելը 0,45 3150 Հղում Հղում

Լոռու մարզ խմբագրել

Անվանում Գտնվելու վայրը Ջրափնյա գծի երկարությունը (կմ) Բարձրությունը ծովի մակարդակից (մ․) Քարտեզի վրա գտնվելու վայրը
Տեսքը Արբանյակից Ֆիզիկական քարտեզ
Էտտիկ լիճ Լոռու մարզի հյուսիս-արևմուտքում 1,1 1820 Հղում Հղում
Ստեփանավան լիճ 1 կմ դեպի Ստեփանավանի հյուսիս-արևմուտք, E117 մայրուղու անմիջական հարևանությամբ 2 1550 Հղում Հղում
Ծովեր լիճ Ձորագետի հարթավայրի՝ Դսեղի հատվածի հարավ-արևելքում 0,7 1400 Հղում Հղում

Տավուշի մարզ խմբագրել

Անվանում Գտնվելու վայրը Ջրափնյա գծի երկարությունը (կմ) Բարձրությունը ծովի մակարդակից (մ․) Քարտեզի վրա գտնվելու վայրը
Տեսքը Արբանյակից Ֆիզիկական քարտեզ
Գոշ լիճ Գոշ գյուղից 2 կմ դեպի հարավ-արևելք 0,4 1400 Հղում Հղում
Պարզ լիճ Գոշ գյուղից 4 կմ հյուսիս-արևմուտք 0,8 1350 Հղում Հղում

Արագածոտնի մարզ խմբագրել

Անվանում Գտնվելու վայրը Ջրափնյա գծի երկարությունը (կմ) Բարձրությունը ծովի մակարդակից (մ․) Քարտեզի վրա գտնվելու վայրը
Տեսքը Արբանյակից Ֆիզիկական քարտեզ
Քարի լիճ Արագած լեռան հարավային գագաթից 3,5 կմ հարավ 1,5 3200 Հղում Հղում
Լեսինգ լիճ Արագած լեռան հյուսիսային գագաթից 3,5 կմ արևելք 0,5 3320 Հղում Հղում
Ումրոյ լիճ Արագած լեռան հյուսիսային գագաթից 5,5 կմ արևելք 1,4 3070 Հղում Հղում

Կոտայքի մարզ խմբագրել

Անվանում Գտնվելու վայրը Ջրափնյա գծի երկարությունը (կմ) Բարձրությունը ծովի մակարդակից (մ․) Քարտեզի վրա գտնվելու վայրը
Տեսքը Արբանյակից Ֆիզիկական քարտեզ
Ակնա լիճ Ծաղկաշեն գյուղից 10 կմ արևմուտք 2,3 3050 Հղում Հղում
Ծաղկունյաց լիճ Ծաղկունյաց լեռնաշղթայի արևելյան հատվածում 0,5 2500 Հղում Հղում
Ծաղկունյաց լիճ Ծաղկունյաց լեռնաշղթայի միջին հատվածում 0,4 2420 Հղում Հղում
Սագերի լիճ Գեղարդ գյուղից մոտ 4 կմ հյուսիս 1 2200 Հղում Հղում
Սևաբերդ լիճ 7 կմ Լուսնալիճ լճից արևմուտք 1,2 2000 Հղում Հղում
Բազմալիճք լիճ Սևաբերդ գյուղից 8 կմ հարավ–արևմուտք 0,35 2000 Հղում Հղում
Լուսնալիճ լիճ Սևաբերդ գյուղից 6 կմ արևելք 0,3 3050 Հղում Հղում

Գեղարքունիքի մարզ խմբագրել

Անվանում Գտնվելու վայրը Ջրափնյա գծի երկարությունը (կմ) Բարձրությունը ծովի մակարդակից (մ․) Քարտեզի վրա գտնվելու վայրը
Տեսքը Արբանյակից Ֆիզիկական քարտեզ
Սևանա լիճ Գեղարքունիքի մարզ 215 1896 Հղում Հղում
Կարմիր լիճ Գեղամա լեռների վրա՝ փոքր Աժդահակի գագաթից 1.8 կմ հյուսիս 0,3 2700 Հղում Հղում

Արմավիրի մարզ խմբագրել

Անվանում Գտնվելու վայրը Ջրափնյա գծի երկարությունը (կմ) Բարձրությունը ծովի մակարդակից (մ․) Քարտեզի վրա գտնվելու վայրը
Տեսքը Արբանյակից Ֆիզիկական քարտեզ
Այղր լիճ Մեծամոր գյուղից 2,5 կմ դեպի արևելք 1 970 Հղում Հղում

Արարատի մարզ խմբագրել

Անվանում Գտնվելու վայրը Ջրափնյա գծի երկարությունը (կմ) Բարձրությունը ծովի մակարդակից (մ․) Քարտեզի վրա գտնվելու վայրը
Տեսքը Արբանյակից Ֆիզիկական քարտեզ
Վիշապալիճ Գեղարդ գյուղից 9 կմ արևելք 2,3 2750 Հղում Հղում

Վայոց ձորի մարզ խմբագրել

Անվանում Գտնվելու վայրը Ջրափնյա գծի երկարությունը (կմ) Բարձրությունը ծովի մակարդակից (մ․) Քարտեզի վրա գտնվելու վայրը
Տեսքը Արբանյակից Ֆիզիկական քարտեզ
Բարձրունի լիճ Հայոցձորի լեռնաշղթայի հյուսիսարևմտյան լանջին 0,45 2500 Հղում Հղում
Չոբան լիճ Հայաստանի և Արցախի սահմանին 2,3 2950 Հղում Հղում
Մարտիրոս ներքին լիճ Հայոցձորի լեռնաշղթայի հյուսիսային ստորոտին, Վայք գյուղից 11 կմ հարավ 0,3 1900 Հղում Հղում
Սրբալիճ լիճ Հայոցձորի լեռնաշղթայի հյուսիսային ստորոտին, Վայք գյուղից 11,5 կմ հարավ 0,45 2000 Հղում Հղում
Մարտիրոս (Վերին) լիճ Մարտիրոս գյուղից 1,5 կմ արևելք 0,35 2150 Հղում Հղում
Կապույտ լիճ Հայոցձորի լեռնաշղթայի հյուսիսային ստորոտին․ 4,5 կմ՝ Գոմք գյուղից հարավ-արևելք 1 2100 Հղում Հղում

Սյունիքի մարզ խմբագրել

Անվանում Գտնվելու վայրը Ջրափնյա գծի երկարությունը (կմ) Բարձրությունը ծովի մակարդակից (մ․) Քարտեզի վրա գտնվելու վայրը
Տեսքը Արբանյակից Ֆիզիկական քարտեզ
Սև լիճ Հայաստանի և Արցախի սահմանին 5 2650 Հղում Հղում
Բերդալիճ (Խալաշ) լիճ Սպանդարյանի ջրամբարից 15,5 կմ հյուսիս-արևելք 1,4 3000 Հղում Հղում
Զարթով լիճ Բռնակոթ գյուղից 8 կմ դեպի արևմուտք 1,6 2400 Հղում Հղում
Կապուտան (Գոգի) լիճ 8,5 կմ հարավ-արևմուտք Քաջարան քաղաքից 1,6 3200 Հղում Հղում
Ծաղկարի լիճ Քաջարան քաղաքից 7,5 կմ հարավ-արևմուտք 1,1 3280 Հղում Հղում
Անտակ լիճ Բռնակոթ գյուղից 9 կմ դեպի արևմուտք 0,6 2350 Հղում Հղում
Գազանալիճ Քաջարան քաղաքից 14 կմ հյուսիս-արևմուտք 1,1 3150 Հղում Հղում
Կապույտ լիճ Լիճք գյուղից 8,5 կմ դեպի արևմուտք 0,4 3290 Հղում Հղում
Այլիխ լիճ Սպանդարյանի ջրամբարից 19 կմ դեպի հյուսիս-արևելք 6,5 3000 Հղում Հղում

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Д.А. Погосян (1965). «О высокогорных озерах Сюника (Зангезура)» (PDF). 18 (6). pp. 66-71. ISSN 0515-961X. Известия АН Арմետրянской ССР. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2014 թ․ հոկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
  2. «АРմետրЕНИЯ — Первая Христианская Страна>>История и культура Арմետրении (մետրАմետրА plus)». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 2-ին. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 3-ին.