Էկերնֆյորդե

Էկերնֆյորդե
Բնակավայր
	Էկերնֆյորդե
	Զինանշան
	Կոորդինատներ: 54°28′27″ հս․ լ. 9°50′16″ ավ. ե. / 54.47417° հս․. լ. 9.83778° ավ. ե.
Երկիր	Գերմանիա
Մակերես	21,29 կմ², 21,38 կմ²
ԲԾՄ	3 մետր
Բնակչություն	21 902 մարդ (սեպտեմբերի 30, 2019)
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Հեռախոսային կոդ	04351
Փոստային ինդեքսներ	24340
Ավտոմոբիլային կոդ	RD և ECK
Պաշտոնական կայք	eckernfoerde.de
	Էկերնֆյորդե Վիքիպահեստում

Էկերնֆյորդե (գերմ.՝ Eckernförde), ավելի քան 700-ամյա նավահանգստային քաղաք Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետության Շլեզվիգ-Հոլշտայն երկրամասի Ռենդսբուրգ-Էկերնֆյորդե շրջանում^[2]^[3], Շլեզվիգ և Քիլ անկախ քաղաքների և Քիլի ջրանցքի մերձակայքում, Բալթիկ ծովի ափին: Հարյուր տարուց ավելի մի ժամանակահատված՝ 1867–1970 թվականներին եղել է նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնը: 2016 թվականի դեկտեմբերի տվյալներով բնակչության թվաքանակը եղել է 21.942^[4]: Հյուսիսային Գերմանիայի սիրված առողջավայրերից է:

ՊատմությունԽմբագրել

1197 թվականին Էկերնֆյորդեն առաջին անգամ հիշատակվել է պատմական փաստաթղթերում:
1302-ին (ըստ որոշ աղբյուրների՝ ավելի վաղ՝ 1288-ին) հիշատակվել է որպես քաղաքի կարգավիճակ ստացած բնակավայր:
1872 թվականի նոյեմբերի 13-ին սկսված մեծ ջրհեղեղը, որ ջրասույզ է արևել Բալթիկ ծավի ափերը Դանիայից մինչև Պոմերանիա, բազում օրեր ջրի տակ է թողել նաև Էկերնֆյորդեն:
1934 թվականին Էկերնֆյորդեին է միացվել մերձակա Բորբի բնակավայրը, որը վերածվել է ծովային առողջարանի:
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին Էկերնֆյորդեում է գտնվել Գերմանիայի սուզանավերի հանգրվանը և մարտիկ ջրասուզակների ուսումնական կենտրոնը: Մեր ժամանակներում ևս Գերմանիայի սուզանավային տորմիղը հանգրվանում է Էկերնֆյորդեի ծովախորշում:
1945 թվականի մայիսի 3-ին Էկերնֆյորդեն հռչակվել է բաց քաղաք^[5]:
Երկրորդ աշխարհամարտի ավարտին Էկերնֆյորդեում՝ Խոենշտայն ամրոցում, հիմնվել է փախստականների ճամբար՝ խորհրդային տիրապետության տակ անցած Էստոնիայից հեռացած գերմանացիների համար^[6]^[7]:

ՏնտեսությունԽմբագրել

Դեռևս 20-րդ դարի սկզբներից Էկերնֆյորդեն հայտնի էր իր նավահանգստով, ձկնորսորսությամբ ու ձկնարտադրությամբ, գյուղատնտեսական մթերքների առևտրով, աղի և երկաթեղենի արտադրությամբ^[8]:

Էկերնֆյորդեի ծովախորշում ներկայումս տեղակայված է հորատման մի քանի հարթակ: Քաղաքում գործում են ալյուրի արտադրության ձեռնարկություններ: Բացի այդ, այստեղ են գտնվում SIG Zauer ընկերության և 1792 թվականից ի վեր ոգելից խմիչքներ արտադրող BEHIN ընկերության գլխամասային ձեռնարկություններն ու վարչական գլխավոր մասնաշենքերը:

Անվանի անձինքԽմբագրել

Կոմս Սեն-Ժերմեն (XVIII դար) — հայտնի ավանտյուրիստ, կյանքի վերջին տարիներն անց է կացրել Էկերնֆյորդեում
Միխաել Շուլտե (ծնվ. 1990) — գերմանացի երգահան, երգիչ, կիթառահար. Եվրատեսիլ-2018-ում ներկայացրել է Գերմանիան:
Քրիստիան Օտտե (1674–1747) - նավատեր, ձեռներեց, առևտրական
Լորենց ֆոն Շտայն (1815–1890) - գերմանացի տնտեսագետ, հասարակագետ
Կարլ Վիլհելմ Վալենտիներ (1845–1931) - գերմանացի աստղագետ
Ֆրեդերիկ Կլաուզեն (1856–1940) - գերմանա-ամերիկյան ճարտարապետ
Ֆրիդրիխ Ռատգեն (1862–1942) - գերմանացի քիմիկոս, կոնսերվացման մասին ուսմունքի հիմնադիր
Վալտեր ֆոն Բյուլով-Բոտկամպ (1894–1918) - Առաջին աշխարհամարտի ռազմական օդաչու, մարտական շքանշանների ասպետ
Ռութ Հալբսգութ (1916–2003) - գերմանացի մարզիկ լողորդ, 1936 թվականի ամառային օլիմպիական խաղերի արծաթե մեդալակիր
Մարիա Ռեեզե (ծնվ. 1942), նկարչուհի
Ինգե Վիտ (ծնվ. 1944) - Red Army Faction-ի (RAF) նախկին անդամ
Հորսթ-Դիտեր Կոլեչկե (ծնվ. 1952) - Բունդեսվերի պահեստազորային ծովակալ
Գրիտիե Շտաֆելտ (ծնվ. 1975) - քաղաքական գործիչ, գերմանական Բունդեսթագի նախկին անդամ
Ինգմար Զահորսկի (ծնվ. 1983) - ֆոտոժուռնալիստ

Գործընկեր քաղաքներԽմբագրել

Էկերնֆյորդեն գործընկերային հարաբերություններ է հաստատել հետևյալ քաղաքների հետ^[9] .

Մաքլեսֆիլդ, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիա (1953 թվականից)
Հեսլեհոլմ, Շվեդիա (1958-ից)
Տանգա, Տանզանիա (1963-ից)
Նակսկով, Ստորստրյոմ, Լոլանդ, Դանիա (1969-ից)
Բժեգ, Օպոլե վոևոդություն, Լեհաստան (1989-ից)
Բյուտցով, Մակլենբուրգ-Արևելյան Պոմերանիա, Գերմանիա (1990-ից)
Բալտիյսկ, Ռուսաստան

ԳրականությունԽմբագրել

Uwe Beitz: Eckernförde und die Ostsee. Sutton Verlag, Erfurt 2004, ISBN 3-89702-694-5.
Karl Friedrich Schinkel: Eckernförde – ein Spaziergang durch die Stadtgeschichte. 3. Auflage. Rolf Stuhr, Haan 2009 http://www.eckernfoerde-stadtgeschichte.de/ | wayback=20110406052319 | text=Leseproben}
Heinz-Herbert Schöning: Die Eckernförder Kreisbahnen. Kenning, Nordhorn 1998, ISBN 3-927587-70-2.
Horst Slevogt: Eckernförde – Die Geschichte einer deutschen Kaufmannsstadt im Herzogtum Schleswig. Band 1: Von den Anfängen bis zur Reformation. Husum Verlag, Husum 1997, ISBN 3-88042-820-4. Band 2: Von gottorfischer über dänische zu preußischer Herrschaft. Husum Verlag, Husum 2006, ISBN 3-89876-183-5.
Heinz Teufel, Christoph Rohde: Eckernförde – Porträt der Ostseestadt. Medien-Verlag Schubert, Hamburg 1994, ISBN 3-929229-21-8.
Jann M. Witt (Hrsg.): Eckernförde. Geschichte einer Hafen- und Marinstadt. Convent, Hamburg 2006, ISBN 3-934613-96-9.
Heimatgemeinschaft Eckernförde: ECKernförde-Lexikon. Husum, Nordsee 2014, ISBN 978-3-89876-735-4.
Harald Jørgensen, O. M. Olesen, Frants Thygesen (Red.): Egernførde bys historie. Studieafdelingen ved Dansk Centralbibliotek for Sydslesvig, Flensburg 1980, ISBN 87-980393-5-0 (dänisch)