Էդուարդ Փաշինյան
Էդուարդ Փաշինյան (ապրիլի 24, 1923, Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - նոյեմբերի 4, 2004, Երևան, Հայաստան), հայ խորհրդային երաժշտագետ, մանկավարժ, կոմպոզիտոր։ ԽՍՀՄ կոմպոզիտորների միության անդամ։ Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր։ Հայրենական պատերազմի մասնակից[1]։
Էդուարդ Փաշինյան | |
---|---|
Ծննդյան թիվ՝ | ապրիլի 24, 1923 |
Ծննդավայր՝ | Թիֆլիս, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
Վախճանի թիվ՝ | նոյեմբերի 4, 2004 (81 տարեկան) |
Վախճանի վայր՝ | Երևան, Հայաստան |
Քաղաքացիություն՝ | ԽՍՀՄ Հայաստան |
Մասնագիտություն՝ | կոմպոզիտոր և երաժշտագետ |
Պարգևներ՝ |
Կենսագրություն
խմբագրելԾնվել է 1923 թվականի ապրիլի 24-ին Թիֆլիսում։
Հայրենական մեծ պատերազմին մասնակցել է 1941 թվականի դեկտեմբերին։ Որպես 89-րդ Հայկական հրաձգային դիվիզիայի անսասան մարտիկ 400-րդ գնդի ռազմընկերների հետ մարտնչել է Ղրիմում և Սևաստոպոլում։ 1944 թվականի մայիսի 9-ին Սևաստոպոլի համար ծավալված մարտերից մեկում վիրավորվել է, երկարատև բուժվելուց հետո որպես 2-րդ խմբի հաշմանդամ այդ նույն թվականի նոյեմբերին զորացրվել է։ Պարգևատրվել է Հայրենական մեծ պատերազմի մի քանի շքանշաններով և մարտական մեդալներով[1]։
1951 թվականին ավարտել է Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի տեսաբան-կոմպոզիտորական ֆակուլտետը։ 1954 թվականին ավարտել է Երևանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանը։ 1951-1961 թվականներին Ռոմանոս Մելիքյանի անվան երաժշտական ուսումնարանի դասախոս (տեսաբանության բաժնի վարիչը), 1961 թվականից՝ Երևանի կոնսերվատորիայի դասախոս (1971 թվականից՝ դոցենտ, այնուհետև՝ երաժշտության տեսության ամբիոնի պրոֆեսոր)։
Մահացել է 2004 թվականի նոյեմբերի 4-ին Երևանում։
Ստեղծագործություն
խմբագրել- Արվեստագիտության թեկնածու, դիսերտացիա «Ներդաշնակության դասագիրք, 2-րդ մաս» (1968 թվական)
- Երգչախմբերի հեղինակ, պիես։ Երաժշտության համընդհանուր սուպերլադային Տոնային համակարգի տեսության ստեղծող։
- Երաժշտության տեսության հարցերով հոդվածների հեղինակ
- «Երաժշտական մեթոդական միավորման աշխատանքի փորձից» («Միջին մասնագիտական կրթություն» ամսագիր, 1964 թվական, № 7)
- «Ունիվերսալ սուպերլադային համակարգը հայկական երաժշտության մեջ» («ՀԽՍՀ Գիտությունների ակադեմիայի պատմաբանասիրական ամսագիր», 1973 թվական, № 3)
- «Ներդաշնակության որոշ հարցեր Ունիվերսալ սուպերլադային համակարգի լույսի ներքո և դրանց մեկնաբանումը այլ ժամանակակից տեսական վարժություններում» («Գիտական աշխատանքների միջբուհական ժողովածու։ Արվեստաբանություն», Երևան, 1974 թվական, № 1)
Գիտամեթոդական աշխատություններ
խմբագրել- Հարմոնիայի դասագիրք (2 մաս)։ Երևան, 1960, 1966, 2-րդ հրատարակություն (1 մաս) 1975։
- 20-րդ դարի երաժշտական լադոտոնային համակարգ։ Զեկույցի թեզիսները «Երաժշտական մշակույթը 21-րդ դարին ընդառաջ» միջազգային համաժողովում։ Երևան, 1997 թվական
- Պոլիֆոնյայի դասագիրք։ Երևան,1998 թվական
- Արամ Խաչատրյանի ստեղծագործությունների լադոհարմոնիկ առանձնահատկությունների մասին։ // Հայկական երաժշտական Ստեղծագործության տեսության և գեղագիտության հարցեր։ Երևան, 1999 թվական
- Հարաբերական երաժշտության լսողության լադային զարգացման հարցը։ Երևան, 2000 թվական
- 20-րդ դարի կոմպոզիտորական ստեղծագործություններում երաժշտական լեզվի զարգացման սկզբունքները:// Զեկույցի թեզիսները Հանրապետական գիտա-տեսական գիտաժողովում։ Երևան, 2000 թվական
- Պոլիլադա-քաղաքական պոլիմերային սկիզբը Կոմիտասի երգչախմբային ստեղծագործությունների բազմաձայնության հիմքն է։ // Երաժշտագիտական աշխատությունների ժողովածու (մաս 1-ին) Երևան, 2000 թվական
- Լադայի փուլերի տարածքային գործառույթ։ // Ռ. Ստեփանյանի հետ համատեղ-երաժշտագիտական աշխատությունների ժողովածու (մաս 1-ին)։ Երևան, 2000 թվական։
Ձեռքբերումներ
խմբագրել- արվեստագիտության թեկնածու
- Երևանի պետական կոնսերվատորիայի պրոֆեսոր
- ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ
- մեդալ «Խիզախության համար» (03.07.1944)[2]
- մեդալ «Մարտական ծառայություններում մեծ վաստակի համար» (31.12.1943)[3]
- մեդալ «Կավկազի պաշտպանության համար» (15.09.1944)[4]
Աշակերտներ
խմբագրել- Մեդեա Աբրահամյան
- Սվետլանա Նավասարդյան
- Լուսինե Զաքարյան
- Ստեփան Շաքարյան
- Կոնստանտին Պետրոսյան
- Արմեն Անանյան
- Ռոբերտ Ամիրխանյան
- Արամ Սաթյան
- Անահիտ Ռոստոմյան
- Ռուզաննա Ստեփանյան
- Արտաշես Քարթալյան
- Դավիթ Ազարյան
- Արթուր Սաթյան
և շատ այլ հայտնի արվեստագետներ։