Դունկան Էդվարդս (անգլ.՝ Duncan Edwards, հոկտեմբերի 1, 1936(1936-10-01)[2], Դադլի, Միացյալ Թագավորություն[3] - փետրվարի 21, 1958(1958-02-21)[2], Մյունխեն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն), անգլիացի ֆուտբոլիստ, որը հանդես է եկել «Մանչեսթեր Յունայթեդում» և Անգլիայի ազգային հավաքականում։ Նա եղել է 1950-ական թվականներին Մեթ Բասբիի կողմից կազմավորված «Բասբիի փոքրիկներ» երիտասարդ ակումբի ֆուտբոլիստներից մեկը։ Էդվարդսն այն ութ ֆուտբոլիստներից մեկն է, որոնք մահացել են Մյունխենյան ավիավթարի արդյունքում։

Դունկան Էդվարդս
Անձնական տվյալներ
Ազգությունը Անգլիա Անգլիա
Քաղաքացիությունը Անգլիա Անգլիա
Մականուն Big Dunc (Մեծ Դանք)
The Tank (Տանկ)
[1]
Ծննդյան ամսաթիվ հոկտեմբերի 1, 1936(1936-10-01)[2]
Ծննդավայր Դադլի, Անգլիա
Մահվան ամսաթիվ փետրվարի 21, 1958(1958-02-21)[2] (21 տարեկան)
Մահվան վայր Մյունխեն, ԳՖՀ
Հասակ 180 սմ
Դիրք կիսապաշտպան
Պատանեկան կարիերա
1952-1953 Անգլիա Մանչեսթեր Յունայթեդ
Մասնագիտական կարիերա*
Տարի Ակումբ Խաղ (Գոլ)
1953-1958 Անգլիա Մանչեսթեր Յունայթեդ 151 (20)
Ազգային հավաքական
1949-1952 Անգլիա Անգլիա (մինչև 16) 9 (0)
1954-1957 Անգլիա Անգլիա (մինչև 23) 6 (5)
1954-1956 Անգլիա Անգլիա (B) 4 (0)
1955-1958 Անգլիա Անգլիա 18 (5)
* Մասնագիտական կարիերայում ընդգրկված են միայն առաջնության խաղերը և գոլերը:

Դունկանը ծնվել է Դադլիում։ 16 տարեկան հասակում նա սկսել է հանդես գալ «Մանչեսթեր Յունայթեդում» և դարձել է Ֆուտբոլային լիգայի առաջին դիվիզիոնի անենաերիտասարդ ֆուտբոլիստը և Անգլիայի ամենաերիտասարդ ֆուտբոլիստը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո։ Իր հինգամյա պրոֆեսիոնալ կարիերայի ընթացքում օգնել է «Յունայթեդին» նվաճել Առաջին դիվիզիոնի երկու չեմպիոնական տիտղոս և հասնել մինչև Չեմպիոնների Լիգայի կիսաեզրափակիչ։ Նա ողջ է մնում 1958 թվականին Մյունխենում տեղի ունեցած ավիավթարի ժամանակ, սակայն 15 օրից մահանում է ծանր վնասվածքների պատճառով։

Կենսագրություն խմբագրել

 
Դունկանի Էդվարդսի հուշարձանը իր հայրենի՝ Դադլի քաղաքի կենտրոնում

Վաղ տարիներ խմբագրել

Էդվարդսը ծնվել է 1936 թվականի հոկտեմբերի 1-ին անգլիական Դադլի քաղաքում[4][5]։ Նա Գլեդստոունի և Սարա Էնն Էդվարդիսի ընտանիքի առաջնեկն էր և միակ երեխան, ով հասել էր չափահասության, քանի որ Դունկանի քույրը՝ Քերոլ Էննը, մահացել էր 1947 թվականին, 14 ամսական հասակում։

Էդվարդսն իր առաջին ֆուտբոլային քայլերը կատարում է անգլիական դպրոցների հավաքականում, որտեղ նա նշում է իր նորամուտը «Ուեմբլի» մարզադաշտում Ուելսի նմանատիպ ակումբներից մեկի դեմ խաղում՝ 1950 թվականի ապրիլի 1-ին։ Շուտով նա նշանակվում է թիմի ավագ և կրում է ավագի թևկապը հետագա երկու տարիների ընթացքում[6]։ Այդ ժամանակներում նրա վրա ուշադրություն են դարձնում պրոֆեսիոնալ ակումբները։ «Մանչեսթեր Յունայթեդի» սկաուտ Ջեք Օ'Բրայանը 1948 թվականին տեղեկացնում է Մեթ Բեսբին, որ ինքն «այսօր տեսել է մի 12 տարեկան աշակերտի, որի խաղին պետք է ուշադրություն դարձնել։ Նրա անունը Դունկան Էդվարդս է, նա Դադլիից է»[7][8]։

Ջո Մերսերը, ով այդ ժամանակ մարզում էր Անգլիական դպրոցների հավաքականը, համոզում է Բասբիին պայմանագիր կնքել Էդվարդսի հետ, որն այդ ժամանակ նաև «Վուլվերհեմպտոն Ուոնդերերսի» և «Աստոն Վիլլայի» ուշադրության կենտրոնում էր[9][10][11][12]։ Էդվարդսը՝ որպես սիրողական ֆուտբոլիստ, 1952 թվականի հունիսի 2-ին պայմանագիր է կնքում «Յունայթեդի» հետ[13]։ Որոշ զեկույցներում նշվում է, որ պայմանագրի կնքումը տեղի է ունեցել այն ժամանակ, երբ Էդվարդսը 17 տարեկան էր[9], այսինքն՝ 1953 թվականին, իսկ ըստ այլ աղբյուրների՝ պայմանագրի կնքումը տեղի է ունեցել ավելի շուտ՝ մեկ տարի առաջ[11]։

 
Դունկան Էդվարդսի ստորագրությունը։

Ֆուտբոլային կարիերա խմբագրել

Մանչեսթեր Յունայթեդ խմբագրել

Էդվարդսն սկսել է իր կարիերան «Մանչեսթեր Յունայթեդի» երիտասարդական ակումբում և մասնակցել է մի քանի խաղերի։ 1953 թվականին Էդվարդսն ակումբի հետ հաղթանակ է տանում Անգլիայի երիտասարդական գավաթի առաջին խաղարկությունում, սակայն մինչ այդ նա արդեն նշել էր իր նորամուտը «Յունայթեդի» առաջին թիմում։ 1953 թվականի ապրիլի 4-ին Էդվարդսը մասնակցում է Ֆուտբոլային լիգայի առաջին դիվիզիոնի շրջանակներում անցկացվող «Քարդիֆ Սիթիի» դեմ խաղին։ Այդ խաղում «Յունայթեդը» պարտվում է 1։4 հաշվով[14]։ Այդ հանդիպման ժամանակ Էդվարդսը դուրս էր եկել խաղադաշտ 16 տարեկան և 185 օրական հասակում՝ այդպիսով դառնալով ամենաերիտասարդ ֆուտբոլիստը, որը երբևէ խաղացել է բարձրագույն դիվիզիոնում[15]։ Այդ ժամանակ Բասբիի թիմը բաղկացած էր տարիքով ֆուտբոլիստներից, այդ իսկ պատճառով նա հակված էր թիմի հիմնական կազմում ընդգրկել երիտասարդ ֆուտբոլիստներ[16]։ Էդվարդսը, Դենիս Վայոլետը և Ջեկի Բլանչֆլաուերն այն երիտասարդ տաղանդների շարքում էին, որոնք ընդգրկվել էին թիմի հիմնական կազմում 1953 թվականին։ Նրանք հայտնի էին որպես «Բասբիի փոքրիկներ»[17]։ The Guardian թերթը մեկնաբանել է Էդվարդսի նորամուտը առաջին թիմում․ «Նա ասաց, որ վատ չէ հարվածներ և փոխանցումներ կատարելուց, սակայն նա պարտավոր է արագ վազել, քանի որ ինքը վինգեր է»[18]։

1953-54 մրցաշրջանում Էդվարդսը հաստատվում է «Յունայթեդի» առաջին թիմի հիմնական կազմում։ Նա լավ տպավորություն է թողնում «Կիլմարնոկի» դեմ խաղում[19]։ 1953 թվականի հոկտեմբերի 31-ին Էդվարդսը, փոխարինելով վնասվածք ստացած Հենրի Կոբերնին, մասնակցում է «Հադերսֆիլդ Թաունի» դեմ արտագնա խաղին։ Իր առաջին մրցաշրջանում Դունկանը «Յունայթեդի» կազմում մասնակցում է առաջնության 24 խաղի, սակայն ինչ-որ կերպ աչքի չի ընկնում[20]։

1955 թվականի մայիսին Էդվարդսը հրավիրվում է Անգլիայի հավաքական, որ այդ ժամանակ մեկնում էր մայրցամաքային շրջագայության Ֆրանսիայի, Պորտուգալիայի, Իսպանիայի ֆուտբոլի ազգային հավաքականների դեմ խաղերին մասնակցություն ունենալու նպատակով[21][22]։ 1955-56 մրցաշրջանում, չնայած գրիպի պատճառով երկամսյա բացակայության, Էդվարդսը «Յունայթեդի» կազմում մասնակցում է 33 հանդիպման և դառնում է Ֆուտբոլային լիգայի առաջնության չեմպիոն[23][24]։ Հաջորդ մրցաշրջանում նա, լիգայում մասնակցելով 34 խաղի,«Յունայթեդի» կազմում անցկացրած իր խաղերի թիվը հասցնում է հոբելյանական 100-ի, իսկ Յունայթեդը նվաճում է երկրորդ լիգայի գավաթն անընդմեջ[25][26]։

Էդվարդսն 1957-58 մրցաշրջանն սկսում է լավ մարզավիճակով և տարածվում են լուրեր, որ իտալական թոփ-ակումբները պատրաստ են պայմանագիր առաջարկել նրան[27][28]։ Առաջնության շրջանակներում իր վերջին խաղին Էդվարդսը մասնակցում է 1958 թվականի փետրվարի 1-ին՝ ընդդեմ «Արսենալի»։ Նա այդ խաղում դառնում է գոլի հեղինակ, իսկ «Յունայթեդը» հաղթում է 5։4 հաշվով[29][30]։ Հինգ օր անց Չեմպիոնների լիգայի մեկ քառորդ եզրափակչի շրջանակներում անցկացվող «Ցրվենա Զվեզդայի» դեմ խաղը դառնում է Էդվարդսը անցկացրած վերջին ֆուտբոլային հանդիպումը[22]։

Մահ խմբագրել

 
Էդվարդսը թաղված է Դադլիի գերեզմանոցում
 
Դադլիի փողոցներից մեկը, որը անվանված է ի պատիվ Էդվարդսի

Բելգրադից տուն վերադառնալիս ինքնաթիռը, որով թռչում էին Էդվարդսը և նրա թիմակիցները, կործանվում է Մյունխենում վառելիքի լիցքավորումից հետո[31][32]։ Մանչեսթերի 7 ֆուտբոլիստները և մյուս 14 ուղևորները մահանում են ակնթարթորեն հենց դեպքի վայրում, իսկ Էդվարդսը ոտքերի, կողերի կոտրվածքներով և վնասված երիկամներով տեղափոխվում է հիվանդանոց[33][34]։ Նրա բուժումը իրականացնող բժիշկները վստահ էին, որ նա ունի առողջանալու շանսեր, սակայն կասկածում էին, թե նա երբևէ կկարողանա նորից ֆուտբոլ խաղալ[35]։

Էդվարդսը մահանում է 1958 թվականի փետրվարի 21-ին՝ տեղի ժամանակով 2։15-ին[36][37]։ Նրա մահից մի քանի ժամ առաջ հրատարակվում է «Charles Buchan’s Football Monthly» ամսագրի նոր թողարկումը, որի շապիկի վրա պատկերված էր ժպտացող Էդվարդսը[36][37]։

Հինգ օր անց Էդվարդսը թաղվում է Դադլիի գերեզմատանը՝ իր քրոջ՝ Քերոն Էննի կողքին[38][39]։ Նրա թաղմանը Դադլիի փողոցներում հավաքվել էր ավելի քան 5000 մարդ։ Նրա գերեզմանի մոտ հաճախ կարելի է տեսնել «Յունայթեդի» երկրպագուներին[34][40]։

Ժառանգություն խմբագրել

Էդվարդսի հիշատակը հավերժացվում է նրա հայրենի Դադլի քաղաքի մի շարք վայրերում։ 1961 թվականին Յունայթեդի գլխավոր մարզիչ Մեթ Բեսբիի նախաձեռնությամբ Պրիորի թաղամասի Սուրբ Ֆրանսցիսկի ծխական եկեղեցում տեղադրվում է Ֆրենսիս Սքիթի կողմից մշակված ֆուտբոլիստի պատկերով ապակենկարը[41]։ 1999 թվականին Էդվարդսի մոր և Բոբի Չարլթոնի միջոցներով քաղաքի կենտրոնում տեղադրվում է Էդվարդսի արձանը[42]։ 1993 թվականին գերեզմանատան մոտակայքում գտնվող փակուղին անվանվում է ի պատիվ Դունկան Էդվարդսի[43]։ «Ռենի բույնը» փաբը, որի մոտակայքում մեծացել էր երիտասարդ Էդվարդսը, 2001 թվականին վերանվանվում է «Դունկան Էդվարդս», սակայն 5 տարի անց այն փակվում է, իսկ հետո այրվում[44]։ 2006 թվականին Պրիորիի զբոսայգում, որտեղ Էդվարդսը մանուկ հասակում հաճախ էր խաղում, ի հիշատակ նրա բացվում է 100000 ֆունտ սթերլինգ արժողությամբ խաղային կոմպլեքս[45]։ 2008 թվականին Դադլիի հարավային շրջուղին վերանվանվում է «Դունկան Էդվարդսի ճանապարհ» անունով[46]։ Դադլիի թանգարանի գեղարվեստական պատկերասրահում կա Էդվարդսի կարիերայի, մասնավորապես հավաքականի կազմում անցկացրած խաղերի հետ կապված հիշարժան իրերի ցուցահանդես[47]։ Մանչեսթերում կա Դունկան Էդվարդս Կոուրտ անունը կրող բնակելի թաղամաս։ Այնտեղ կան նաև մի ամբողջ փողոցային ցանց՝ անվանված ի պատիվ Մյունխենյան ողբերգության զոհերի, մասնավորպաես Էդի Կոլմանի, Ռոջեր Բիրնի և Թոմի Թեյլորի պատվին[48]։ 2011 թվականի հուլիսի 8-ին Ստրետֆորդում, որտեղ ապրել էր Էդվարդսը, Բոբի Չարլթոնի նախաձեռնությամբ տեղադրվում է հուշատախտակ[49]։

1996 թվականին Էդվարդը այն հինգ ֆուտբոլիստներից մեկն էր, ովքեր պատկերված էին «Ֆուտբոլային Լեգենդներ» շարքի բրիտանական նամականիշների վրա, որոնք նվիրված էին Եվրո 1996 մրցաշարին[50]։ 2011 թվականին նա մարմնավորվում է մույնխենյան ավիավթարի իրադարձությունների վրա հիմնված բրիտանական Սեմ Կլաֆլինի «Յունայթեդ» հեռուստաֆիլմում[51]։

Էդվարդսի ժամանակակիցները չեն զլացել նրա կարողությունները գովաբանելու հարցում։ Բոբի Չարլթոնը նկարագրել է նրա մահը՝ որպես «խոշորագույն ողբերգություն, որը երբևէ տեղի է ունեցել «Մանչեսթեր Յունայթեդում» և անգլիական ֆուտբոլում»[52]։ Անգլիացի մարզիչ Թերի Վենեյբլսը ասել է, որ եթե Բոբի Մուրի փոխարեն ողջ մնար Էդվարդսը, ապա նա անպայման որպես Անգլիայի ազգային հավաքականի թիմի ավագ 1966 թվականին կբարձրացներ Աշխարհի գավաթը[53]։ Շոտլանդացի մարզիչ Թոմի Դոխերտին ասել է․ «Ես կասկած չունեմ, որ Դունկանը կդառանար ֆուտբոլի պատմության արքաներից մեկը։ Եվ ոչ միայն բրիտանական ֆուտբոլում՝ «Յունայթեդի» և Անգլիայի հետ, այլև ամբողջ աշխարհում։ Ջորջ Բեսթը եղել է ինչ-որ յուրահատուկ բան, ինչպես Պելեն և Մարադոնան, սակայն, իմ կարծիքով, Դունակը կլիներ ավելի լավը՝ բազմակողմանի կարողությունների և վարպետության տեսակետից»[54]։ Ի նշան Էդվարդսի տաղանդների «ընդունման»՝ նա 2002 թվականին դարձել է Անգլիական ֆուտբոլի փառքի սրահի առաջին անդամը[55]։

Խաղաոճ խմբագրել

Թեև նրան հիմնականում հիշում են որպես հենակետային կիսապաշտպան, սակայն Էդվարդսը կարող է խաղալ գրեթե բոլոր դիրքերում՝ կենտրոնական կիսապաշտպանի, կենտրոնական հարձակվողի կամ էլ անգամ կենտրոնական պաշտպանի[56]։ Նրա ունիվերսալությունը կայանում էր նրանում, որ նա կարող էր վնասվածք ստացած ֆուտբոլիստի փոխարեն խաղը սկսել որպես հարձակվող, իսկ հետո մեկ ուրիշի փոխարեն տեղափոխվել պաշտպանության կենտրոն[57]։ Նա ֆիզիկապես շատ ուժեղ էր, ուներ ատլետիկ կազմվածք, երկու ոտքերով էլ տիրապետում էր գնդակի հրաշալի վարման, ընդունակ էր ուժեղ հարվածներ կատարել[58] և հատկապես հայտնի էր իր դիմացկունության բարձր մակարդակով[59]։ Սթենլի Մեթյուզը անվանել է նրան «ժայռ ալեկոծվող ծովում»[60]։ Իր մարմնակազմվածքի համար Էդվարդսն ստացել է Մեծ Դանք և Տանկ մականունները[57][61], նա զբաղեցնում է The Times-ի վարկածով բոլոր ժամանակների ամենակոշտ ֆուտբոլիստների վարկանիշային աղյուսակի առաջին հորիզոնականը[62]։

  Ֆիզիկապես նա եղել է վիթխարի։ Նա եղել է ուժեղ և ունեցել է ֆանտաստիկ ֆուտբոլային ուղեղ։ Նա միակ ֆուտբոլիստն էր, որի կողքին ես ինձ ոչնչություն էի զգում։  

Վիճակագրություն խմբագրել

Ակումբային վիճակագրություն խմբագրել

Ակումբային կարիերա
Ակումբ Մրցաշրջան Լիգա Անգլիայի
գավաթ
Չեմպիոնների
գավաթ
Անգլիայի
սուպերգավաթ
Ընդհանուր
Խաղ Գոլ Խաղ Գոլ Խաղ Գոլ Խաղ Գոլ Խաղ Գոլ
Մանչեսթեր Յունայթեդ 1952-53 1 0 0 0 - - 0 0 1 0
1953-54 24 0 1 0 - - 0 0 25 0
1954-55 33 6 3 0 - - 0 0 36 6
1955-56 33 3 0 0 - - 0 0 33 3
1956-57 34 5 6 1 7 0 1 0 48 6
1957-58 26 6 2 0 5 0 1 0 34 6
Ընդհանուրը կարիերայում 151 20 12 1 12 0 2 0 177 21

Միջազգային վիճակագրություն խմբագրել

Հավաքական Մրցաշրջան Խաղ Գոլ
Անգլիա[64]
1954-55 4 0
1955-56 5 1
1956-57 6 3
1957-58 3 1
Ընդհանուր 18 5

Ձեռքբերումներ խմբագրել

Ակումբային

  «Մանչեսթեր Յունայթեդ»[65]

Անհատական

Ֆուտբոլից դուրս խմբագրել

Էդվարդսը ընդհանրապես չի սիրել ոգելից խմիչքներ օգտագործել և ֆուտբոլից զատ սիրել է զբաղվել ձկնորսությամբ, խաղալ թղթախաղ և կինոթատրոններ այցելել[69][70]։ Հայտնի է մի դեպք, երբ նա ճանապարհային ոստիկանության կողմից տուգանվել է 5 շիլլինգով ֆուտբոլային խաղից հետո մոտոցիկլի լուսարձակները անջատված վիճակում երթևեկելու համար։

Մահից առաջ Էդվարդսն ապրում էր Ստրետֆորդի Գորս-Ավենյու թաղամասի իր ընտանեկան բնակարանում[71][72]։ Նա նշանված է եղել Մոլի Լիչի հետ, ով տարիքով ավելի մեծ է եղել ֆուտբոլիստից։ Զույգը ծանոթացել էր Մանչեսթերի օդանավակայանի մոտ գտնվող հյուրանոցում[73][74]։

Գրականություն խմբագրել

  • Holt, Nick; Lloyd, Guy (2006). Total British Football. Flame Tree Publishing. ISBN 1-84451-403-X.
  • Horne, John; Tomlinson, Alan; Whannel, Garry (1999). Understanding Sport: An Introduction to the Sociological and Cultural Analysis of Sport. Taylor & Francis. ISBN 0-419-13640-1.
  • McCartney, Iain (2001). Duncan Edwards: The Full Report. Britespot Publishing Solutions. ISBN 0-9539288-5-3.
  • Meek, David (2006). Legends of United: The Heroes of the Busby Years. Orion Books. ISBN 0-7528-7558-2.
  • Wagg, Stephen (2004). Andrews, David L. (ed.). Manchester United: A Thematic Study. Routledge. ISBN 0-415-33333-4.
  • Leighton, James (2002). Duncan Edwards: The Greatest. London: Simon & Schuster UK. ISBN 978-0-85720-781-4.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. James Robson (06.02.2008). «A rock in a raging sea» (անգլերեն). Manchester Evening News.(չաշխատող հղում)
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Oxford Dictionary of National Biography / C. MatthewOxford: OUP, 2004.
  3. 3,0 3,1 http://www.transfermarkt.co.uk/duncan-edwards/profil/spieler/289544
  4. McCartney Iain Duncan Edwards: The Full Report.. — Britespot Publishing Solutions, 2001. — p. 1 с.
  5. «Staffordshire Boundary Changes». GENUKI. 2001 թ․ մարտի 26. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 14-ին.
  6. «Edwards: The Black Country's greatest». Birmingham Post. 2008 թ․ փետրվարի 8. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 14-ին.
  7. «Your memories of Duncan». Dudley News. 2008 թ․ հունվարի 30. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 14-ին.
  8. Sharrock, Gordon (2009 թ․ հունվարի 15). «September 14, 1957 - Division One: Wanderers 4 Manchester United 0». The Bolton News. Վերցված է 2016 թ․ փետրվարի 6-ին.
  9. 9,0 9,1 «Legends: Duncan Edwards». Manchester United F.C. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 26-ին.
  10. McCartney, p. 25.
  11. 11,0 11,1 «Duncan Edwards- 50 years on». Dudley News. 2008 թ․ հունվարի 30. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 20-ին.
  12. Viner, Brian (2001 թ․ հոկտեմբերի 1). «Football: Enduring legend of indomitable Edwards». The Independent. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 14-ին.(չաշխատող հղում)
  13. McCartney Iain Duncan Edwards: The Full Report.. — Britespot Publishing Solutions, 2001. — p. 12. с.
  14. «Results/fixtures». Soccerbase. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 13-ին.
  15. Meek, David (2008 թ․ փետրվարի 6). «Busby Babes were destined for great things». The Guardian. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 19-ին.
  16. «World Cup 1958 qualifications». Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 15-ին.
  17. Greenhalgh, Simon (2008 թ․ փետրվարի 4). «Charlton remembers his lost team mates». Messenger Newspapers. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 21-ին.(չաշխատող հղում)
  18. «Duncan Edwards tribute exhibition». Express and Star. 2008 թ․ հունվարի 8. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 18-ին.
  19. «Final 1955/1956 English Division 1 (old) Table». Soccerbase. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 19-ին.
  20. «Manchester United». The Football Club History Database. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 19-ին.
  21. McCartney Iain Duncan Edwards: The Full Report.. — Britespot Publishing Solutions, 2001. — pp. 60–61 с.
  22. 22,0 22,1 "Old International" (1958 թ․ փետրվարի 6). «United through: excitement aplenty in second half». The Guardian. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 20-ին.
  23. «Manchester United all time records». Soccerbase. 2008 թ․ փետրվարի 23. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 26-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 21-ին.
  24. «Final 1955/1956 English Division 1 (old) Table». Soccerbase. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 19-ին.
  25. «Final 1956/1957 English Division 1 (old) Table». Soccerbase. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 19-ին.
  26. «Final 1956/1957 English Division 1 (old) Table». Soccerbase. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 19-ին.
  27. McCartney Iain Duncan Edwards: The Full Report.. — Britespot Publishing Solutions, 2001. — p. 105 с.
  28. «Broken dreams: United and Villa in a game of two eras». The Independent. 2008 թ․ հունվարի 2. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 19-ին.
  29. «Pat Rice recalls United's last match in Britain before the Munich air disaster of 1958». Daily Mail. 2008 թ․ փետրվարի 5. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 20-ին.
  30. «Pat Rice recalls United's last match in Britain before the Munich air disaster of 1958». Daily Mail. 2008 թ․ փետրվարի 5. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 20-ին.
  31. «1958: United players killed in air disaster». BBC. 1958 թ․ փետրվարի 6. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 18-ին.
  32. «Manchester soccer star much improved». Calgary Herald. Google News. Reuters. 1958 թ․ փետրվարի 14. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 23-ին.
  33. «The day decency died in our 'beautiful game'». Daily Mail. 2008 թ․ փետրվարի 1. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 18-ին.
  34. 34,0 34,1 «Hodgy sheds a tear for mate». Bicester Advertiser. 2008 թ․ փետրվարի 5. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 18-ին.
  35. «The lost Babes». The Guardian. 2008 թ․ փետրվարի 5. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 18-ին.
  36. 36,0 36,1 Clarke, Roger (2008 թ․ փետրվարի 21). «Football: Dudley's jewel in the crown... Busby Babe Duncan Edwards died 50 years ago today, aged just 21». Birmingham Mail. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 18-ին.
  37. 37,0 37,1 Inglis, Simon (2008). The Best of Charles Buchan's Football Monthly. Malavan Media. էջ 57. ISBN 0-9547445-8-6.
  38. Peter Madeley (2009 թ․ փետրվարի 4). SoccerNet.ESPN.go.com (ed.). «Born In Dudley, died at Munich» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 9-ին. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 25-ին.
  39. Henderson, Gair (1958 թ․ փետրվարի 19). «'Edwards is sinking rapidly'». Evening Times. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 24-ին.
  40. Football Association, ed. (2005 թ․ փետրվարի 26). «The Busby Babe» (անգլերեն). Վերցված է 2010 թ․ մարտի 21-ին.
  41. Dedication of the Duncan Edwards Window (order of service), St Francis in the Priory, Dudley, 1961 թ․ օգոստոսի 27
  42. «Fans adorn statue of Duncan Edwards with a United shirt». Daily Mail. 2008 թ․ փետրվարի 5. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 13-ին.
  43. Madeley, Peter (2008 թ․ փետրվարի 4). «Born In Dudley, died at Munich». ESPN. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 14-ին.
  44. ««Eyesore» pub set for revamp». Dudley News. 2006 թ․ նոյեմբերի 16. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 14-ին.
  45. «c». Stourbridge News. 2006 թ․ հունվարի 13. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 20-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 18-ին.
  46. Bradley, Steve (2008 թ․ դեկտեմբերի 29). «New road signs have been installed to honour Dudley-born football hero Duncan Edwards». Birmingham Mail. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2009 թ․ հունիսի 18-ին.
  47. «Duncan Edwards & Local Sporting Heroes». Dudley Metropolitan Borough Council. 2011 թ․ դեկտեմբերի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ նոյեմբերի 22-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 15-ին.
  48. Conn, David (2010 թ․ ապրիլի 21). «FC United homage to history as they prepare for future at Newton Heath». The Guardian. Guardian News and Media. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 4-ին.
  49. Downes, Robert (2011 թ․ մայիսի 26). «Busby Babes players honoured in blue plaque scheme». Stretford and Altrincham Messenger. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 31-ին.
  50. Wilson, Iain (1996 թ․ մարտի 27). «English stamp their authority in football poll». The Herald. Glasgow. Վերցված է 2011 թ․ փետրվարի 9-ին.
  51. «Family so proud of film about Duncan Edwards». Express and Star. 2010 թ․ նոյեմբերի 15. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 27-ին.
  52. «Greatest England XI – Sir Bobby Charlton». The Football Association. 2003 թ․ նոյեմբերի 7. Վերցված է 2011 թ․ հունվարի 19-ին.
  53. «Charlton remembers 'greatest ever'». Sportsnet.ca. 2008 թ․ փետրվարի 1. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ փետրվարի 7-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 18-ին.
  54. Collett, Mike (2008 թ․ փետրվարի 1). «Edwards had everything but time on his side». Reuters. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 18-ին.
  55. «England Player Honours – National Football Museum Hall of Fame». England Football Online. 2004 թ․ նոյեմբերի 1. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 14-ին.
  56. Philip, Robert (2008 թ․ փետրվարի 6). «Duncan Edwards could have been the greatest». The Daily Telegraph. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 13-ին.
  57. 57,0 57,1 Winter, Henry (2008 թ․ փետրվարի 9). «Duncan Edwards: Blessed with majesty». The Daily Telegraph. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 19-ին.
  58. Northcroft, Jonathan (2008 թ․ փետրվարի 14). «Lost in time – Manchester United's 1958 Busby Babes». The Times. London. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 3-ին.
  59. Hassan, Nabil (2008 թ․ փետրվարի 6). «Why Edwards was king». BBC. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 13-ին.
  60. Galvin, Robert. «Duncan Edwards». The National Football Museum. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ հունվարի 15-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 13-ին.
  61. Robson, James (2008 թ․ փետրվարի 6). «A rock in a raging sea». Manchester Evening News. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 13-ին.
  62. Murphy, Alex (2008 թ․ փետրվարի 18). «Football's 50 greatest hard men». The Times. London. Վերցված է 2007 թ․ օգոստոսի 7-ին.
  63. Charlton, Bobby (2008 թ․ փետրվարի 3). «Charlton: Duncan Edwards was hard as nails». The Daily Telegraph. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 14-ին.
  64. Courtney, Barry (2005 թ․ հունիսի 8). «England – International Results 1950–1959 – Details». Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 16-ին.
  65. «Goal.com's Top 50 English Players: Duncan Edwards (8)». Goal.com. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 10-ին.
  66. «Sport: Football Legends list in full». BBC. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 12-ին.
  67. «ABOUT THE HALL OF FAME». National Football Museum. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 9-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 10-ին.
  68. «England Boys of '66 dominate your Team of the Century: 1907-1976». GiveMeFootball.com. Give Me Football. 2007 թ․ օգոստոսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ հոկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 18-ին.
  69. Greenhalgh, Simon (2008 թ․ հունվարի 22). «Remembering a legend». Messenger Newspapers. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հուլիսի 26-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 13-ին.
  70. Smith, Rory (2008 թ․ փետրվարի 3). «Busby Babe Duncan Edwards exclusive». Sunday Mirror. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 6-ին. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 13-ին.
  71. Kelly, Graham (2003 թ․ ապրիլի 7). «Graham Kelly: Rooney's rise mirrored in simpler days of Edwards». The Independent. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 22-ին.(չաշխատող հղում)
  72. Mullock, Simon (2008 թ․ փետրվարի 10). «Dietmar Hamann urges Man City fans to behave for minute's silence». Daily Mirror. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 14-ին.(չաշխատող հղում)
  73. Dickinson, Matt (2008 թ․ փետրվարի 1). «Tragedy of the golden boy whose talent knew no bounds». The Times. London. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 13-ին.
  74. Greenhalgh, Simon (2008 թ․ հունվարի 22). «Remembering a legend». Messenger Newspapers. Վերցված է 2008 թ․ փետրվարի 13-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դունկան Էդվարդս» հոդվածին։