Ամերիկյան վայրի բադ[1] (լատին․՝ Anas americana) բադերի ընտանիքին պատկանող ջրային թռչուն Anas.[2]

Ամերիկյան վայրի բադ
Ամերիկյան վայրի բադ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Քորդավորներ
Դաս Թռչուններ
Կարգ Սագեր
Ընտանիք Բադեր
Տեսակ Ամերիկական վայրի բադ
Լատիներեն անվանում
Anas americana
Հատուկ պահպանություն
Արեալ
պատկեր


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում




Դա Եվրասիայի նոր աշխարհի թռչուններից է։ Mareca-ն բրազիլա-պորտուգալական Marréco բառից է, որը նշանակում է վայրի բադիկ, իսկ ամերիկականը վերաբերում է Ամերիկային[2]։

Տարածվածություն խմբագրել

Սա տարածված բադի տեսակ է, որը բույն է դնում ամենուրեք, բացառությամբ չեն բնադրում Կանադայի և Ալյասկայի հեռավոր հյուսիսում, ինչպես նաև Իռդլանդիայի արևմուտքում (Այդահո, Կոլորադո, Հյուսիսային Դակոտա, Հարավային Դակոտա, Մինեսոտա), Արևելյան Վաշինգտոնում և Օրեգոնում։ Սա վայրի բադի մի տեսակ է։

Այն հազվագյուտ, բայց անփոփոխ թռչուն է Արևմտյան Եվրոպայում, և մեծ թվով դիտվում է Մեծ Բրիտանիայում և Իռլանդիայում առնվազն 1958 թվականից ի վեր[3]։

Բնութագիր խմբագրել

Զուգավորման սեզոնում արուն ունի մարմնի կողմերին և կրծքավանդակին ունի վարդագույն բծեր, մարմնի հետևի մասը՝ սև, փայլուն, սպիտակ բծեր կան թևերի վրա, որը բացվում է թռիչքի ժամանակ։ Նրա գլուխը մոխրագույն է, ականջներին կանաչ բծեր կան։ Փորը նույնպես սպիտակ է։ Արուների այտերն ու պարանոցը գորշ մոխրագույն են, բայց որոշ թռչունների այտերը ամբողջովին սպիտակ են, դրանք հայտնի են նաև որպես «փոթորիկի մեջ կորած վայրի բադ»։ Ամերիկյան վայրի բադի մարմնի երկարությունը 45-56 սմ է, ունի 18-23 դյույմ, ունի թևի երկարություը 32 դյույմ, իսկ քաշը 1,6 ֆունտ։ Այս բադը տարեկան երկու անգամ ունենում է մազաթափում և կյանքի առաջին տարում `մեկ մազաթափում։

Էգերի գունավորումը կանաչ գույն է, իսկ փետուրները՝ բաց շագանակագույն։ Հայելու հետևի մասում այն գորշ է։ Դրանք կարող են տարբերվել տարբեր բադերից շատերը, բացառությամբ եվրասիական վայրի բադերը։ Այնուամենայնիվ, այս տեսակն ունի պարանոցի մուգ գունավորում կամ ամբողջովին մոխրագույն։ Էգերի գլխի և պարանոցի գույնը նրանց մեջ տարբեր է ՝ ի տարբերություն եվրասիական վայրի բադի։

Բնակվելու վայր խմբագրել

Նրանք հիմնականում բնակվում են խոնավ վայրերի, ինչպիսիք են թաց մարգագետինները կամ շատ բուսականությամբ ճահիճները։

Վարք խմբագրել

Սրանք շատ «շփվող» թռչուններ են, բացառությամբ բնի շրջանի։ Նրանք կարող են մեծ խմբեր ձևավորել։ Խմբերը հաճախ պարունակում են ամերիկյան ջահավեր։

Այդ պատճառով դրանք երբեմն կոչվում են «որսագող» կամ «ավազակ» բադեր։ Ունենալով հիմնականում բուսական դիետա, վայրի բադերը մեծ մասը աշնանը չվում են՝ նախքան հյուսիսային ճահիճները սառչելը։

Սնուցում խմբագրել

Սնվում են ջրային կամ տարբեր բույսերով։ Այս վայրի բադը սովորաբար սնվում է չոր հողի վրա՝ հացահատիկ է ուտում բերքատու դաշտերում և արոտավայրերում, ձմռանը սնվում է ցորենով, երեքնուկով և գազարով։

Բուծում խմբագրել

Բները դնում են գետնին կամ խիտ բուսականության մեջ։ Բնում լինում է 6-12 ձու, որը ունի սպիտակ գույն։

Ձայն խմբագրել

Նրանք այդքան էլ աղմկոտ չեն։ Արուն ունի պարզ ձայն, իսկ էգի փայնը այդքան էլ պարզ չէ, նաև ցածր է։

Անվտանգության կարգավիճակ խմբագրել

Այս թռչնի պաշտպանիչ կարգավիճակը գրանցված է քիչ մտահոգող տեսակի(Least Concern) մեջ։

Պատկերասրահ խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Beme, R. L. (Ri︠u︡rik Lʹvovich) (1994). Pi︠a︡tii︠a︡zychnyĭ slovarʹ nazvaniĭ zhivotnykh. Ptit︠s︡y : latinskiĭ, russkiĭ, angliĭskiĭ, nemet︠s︡kiĭ, frant︠s︡uzskiĭ : 11060 nazvaniĭ. Sokolov, Vladimir Evgenʹevich., Flint, Vladimir Evgenʹevich. Moskva: "RUSSO". ISBN 5-200-00643-0. OCLC 32830504.
  2. 2,0 2,1 Jobling, James A. (2010). The Helm dictionary of scientific bird names : from aalge to zusii. London: Christopher Helm. ISBN 978-1-4081-3326-2. OCLC 659731768.
  3. Harrop-Griffiths, W; Denny, N (2006-02). «Migration of interscalene catheter—not proven». British Journal of Anaesthesia. 96 (2): 266–267. doi:10.1093/bja/aei634. ISSN 0007-0912.

Գրականություն խմբագրել

  • Clements, James, (2007) The Clements Checklist of the Birds of the World, Cornell University Press, Ithaca
  • Dunn, J. & Alderfer, J. (2006) National Geographic Field Guide to the Birds of North America 5th Ed.
  • Floyd, T (2008) Smithsonian Field Guide to the Birds of North America Harper Collins, NY
  • IUCN (2009) BirdLife International Anas americana Downloaded on 08 Jan 2009
  • Madge, G. & Burn, D. (1492). Wildfowl. Helm. ISBN 0-7136-3647-5

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ամերիկյան վայրի բադ» հոդվածին։
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ամերիկյան վայրի բադ» հոդվածին։