Դամիանո Դամիանի
Դամիանո Դամիանի (իտալ.՝ Damiano Damiani, հուլիսի 23, 1922[1][2][3][…], Պազիանո դի Պորդենոնե, Պորդենոնե, Ֆրիուլի Վենեցիա Ջուլյա, Իտալիա - մարտի 7, 2013[4][1][2][…], Հռոմ, Իտալիա[5]), իտալացի կինոռեժիսոր, սցենարիստ, դերասան և գրող։ Քննադատները նրան անվանել են «իտալացի ռեժիսորներից ամենաամերիկյան ռեժիսոր»[6]։
 իտալ.՝ Damiano Damiani | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հուլիսի 23, 1922[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Պազիանո դի Պորդենոնե, Պորդենոնե, Ֆրիուլի Վենեցիա Ջուլյա, Իտալիա |
| Մահացել է | մարտի 7, 2013[4][1][2][…] (90 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Հռոմ, Իտալիա[5] |
| Քաղաքացիություն |  Իտալիա և _crowned.svg){kind=small} Իտալիայի թագավորություն |
| Մասնագիտացում | կինոռեժիսոր, սցենարիստ, դերասան, գրող և ռեժիսոր |
| Ոճ(եր) | սպագետտի վեսթեռն |
| Պարգևներ | |
| IMDb | ID ID 0198765 |
Կենսագրությունը խմբագրել
Դամիանո Դամիանին ծնվել է Իտալիայի Ֆրիուլի Վենետիկ Ջուլիա մարզի Պազիանո դի Պորդենոնե կոմունայում։ Սովորել է Միլանի Գեղեցիկ արվեստների ակադեմիայում։ 1946 թվականից աշխատում է կինոնկարահանման հրապարակում` սկզբում որպես նկարիչ, հետո նաև ռեժիսորի օգնական և սցենարների համահեղինակ։ Նկարահանել է կարճամետրաժ վավերագրական կինոնկարներ։ 1960 թվականից սկսել է նկարահանել լիամետրաժ գեղարվեստական ֆիլմեր։ 1962 թվականին նկարահանած «Արթուրոյի կղզին» կինոնկարը Սան Սեբաստիանի կինոփառատոնում արժանացել է «Ոսկե խեցի» մրցանակին[7]։ 1960-ական թվականները Դամիանիի համար «ոսկե տասնամյակի» տարիներ էին։ Նրա ֆիլմերը բարձր էին գնահատվում քննադատների կողմից[8]։
1966 թվականին նկարահանել է «Էլ Չունչո, ո՞վ գիտի նրան» («Ոսկե գնդակը» կամ «Գնդակ գեներալի համար») կինոնկարը, որը «սպագետտի-վեսթերն» ժանրի` ամենահայտնի քաղաքական մոտիվներով նկարահանված կինոնկարն էր[9]։ 1968 թվականին նկարահանված «Բուի օրը» («Բուն հայտնվում է ցերեկով») կինոնկարով, նա սկսեց մի ամբողջ ֆիլմերի շարք, որոնցում արտացոլվում էր քաղաքականության և հանցավորության սերտ կապը[10]։ 1971 թվականին նկարահանված «Ոստիկանության կոմիսարի խոստովանությունը հանրապետության դատախազին» կինոնկարը Մոսկվայի միջազգային կինոփառատոնում շահել է ոսկե մրցանակը[11]։
1973 թվականին Դամիանո Դամիանին նկարահանվել է Ֆլորեստանո Վանչինիի «Մատտեոտիի սպանությունը» ֆիլմում` կատարելով քաղաքական գործիչ Ջովաննի Ամենդոլայի դերը։ 1984 թվականին Դամիանին սկիզբ դրեց իտալական հայտնի «Ծովահրեշ» հեռուստասերիալին, որը պատմում էր ժամանակակից իտալական մաֆիայի և քաղաքականության մեջ նրա դերի մասին։ Այդ հեռուստասերիալում գլխավոր դերով հանդես է եկել Միքելե Պլաչիդոն։
Դամիանո Դամիանին մահացել է 2013 թվականի մարտի 7-ին, Հռոմում գտնվող իր տանը, 90 տարեկանում` շնչառական անբավարարությունից։
Ֆիլմագրության ընտրանին խմբագրել
| Թվական | Անվանում | Բնօրինակ անվանում |
|---|---|---|
| 1960 | Շրթներկ | Il rossetto |
| 1961 | Վարձու մարդասպանը | Il sicario |
| 1962 | Արթուրոյի կղզին | L'isola di Arturo |
| 1963 | Վերամիավորում | La rimpatriata |
| 1963 | Ձանձրույթ | La noia |
| 1966 | Կախարդը սիրո մեջ | La strega in amore |
| 1966 | Էլ Չունչո, ո՞վ գիտի նրան (Ոսկե գնդակը) | El Chuncho, quien sabe? |
| 1967 | Բուի օրը (Բուն հայտնվում է ցերեկով) | Il giorno della civetta |
| 1969 | Բավականին բարդ աղջիկը | Una ragazza piuttosto complicata |
| 1970 | Ամենագեղեցիկ կինը | La moglie più bella |
| 1971 | Ոստիկանության կոմիսարի խոստովանությունը հանրապետության դատախազին | Confessione di un commissario di polizia al procuratore della repubblica |
| 1971 | Հետաքննությունն ավարտված է, մոռացեք | L'istruttoria è chiusa։ dimentichi |
| 1972 | Ջիրոլիմոնին, Հռոմի հրեշը | Girolimoni, il mostro di Roma |
| 1973 | Մեծն գայթակղողի ժպիտը | Il sorriso del grande tentatore |
| 1974 | Ինչու՞ են սպանում դատավորներին | Perché si uccide un magistrato |
| 1975 | Հանճար, երկու համերկրացի և թռչնակ | Un genio, due compari, un pollo |
| 1977 | Ես վախենում եմ | Io ho paura |
| 1978 | Գուդբայ և ամեն | Goodbye & Amen |
| 1979 | Ծնկի եկած մարդը | Un uomo in ginocchio |
| 1980 | Հետաքննություն` կյանքը վտանգելով (Ծանուցում) | L'avvertimento |
| 1982 | Խոսքեր և արյուն | Parole e sangue |
| 1982 | Ամիտիվիլ 2. Մոլեգնություն | Amityville II։ The Possession |
| 1984 | Ծովահրեշ | La piovra |
| 1985 | Կապ պիցերիայի միջոցով | Pizza Connection |
| 1986 | Նազարեթցու գործը | L'inchiesta |
| 1988 | Լենին. Գնացք (Լենինի գնացքը) | Il treno di Lenin |
| 1989 | Սպանության խաղ | Gioco al massacro |
| 1990 | Արևը խավարում (Մութ արև) | Il sole buio |
| 1992 | Հրեշտակը զենքով | L'angelo con la pistola |
| 1992 | Հարգված մարդը | Uomo di rispetto |
| 1999 | Սիրիր քո թշնամուն | Ama il tuo nemico |
| 2000 | Համառ Ալեքսը | Alex l'ariete |
| 2001 | Սիրիր քո թշնամուն 2 | Ama il tuo nemico 2 |
| 2002 | Սպանություն տոն օրով | Assassini dei giorni di festa |
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 filmportal.de — 2005.
- ↑ 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Addio a Damiano Damiani
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Deutsche Nationalbibliothek Record #129846929 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ Paolo Mereghetti (2013 թ․ մարտի 8). «Addio a Damiano Damiani». Corriere della Sera. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ Lino Micciché, Storia del cinema italiano. Edizioni di Bianco & nero, 2001
- ↑ «Morto il regista Damiano Damiani». La Stampa. 2013 թ․ մարտի 8. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ Marco Giusti. Dizionario del western all'italiana. Mondadori, 2007. ISBN 88-04-57277-9.
- ↑ «Addio a Damiano Damiani, regista della Piovra». La Repubblica. 2013 թ․ մարտի 8. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 8-ին.
- ↑ «7th Moscow International Film Festival (1971)». MIFF. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դամիանո Դամիանի» հոդվածին։ |