Սուրեն Սաֆարյան
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրեն Սաֆարյան (այլ կիրառումներ)- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Սաֆարյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Սուրեն Սարգսի Սաֆարյան (օգոստոսի 21, 1923, Բաքու, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - ապրիլի 22, 1988, Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), նկարիչ, ՀԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ (1977)։ ԽՍՀՄ նկարիչների միության անդամ։ Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից[1]։
Սուրեն Սաֆարյան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | օգոստոսի 21, 1923 |
| Ծննդավայր | Բաքու, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Վախճանվել է | ապրիլի 22, 1988 (64 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի պետական քոլեջ և Երևանի պետական գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտ |
| Մասնագիտություն | նկարիչ |
| Պարգևներ |      և  |
| Հայր | Սարգիս Սաֆարյան |
Կենսագրություն խմբագրել
1942 թվականին ավարտել է Երևանի գեղարվեստի ուսումնարանը, 1952 թվականին՝ Երևանի գեղարվեստի ինստիտուտը։ 1962 թվականից դասավանդել է ԵԳԹԻ-ում, պրոֆեսոր` 1978 թվականից։
1969-1982 թվականներին՝ Հայաստանի նկարիչների միության նախագահ[2]։
Ստեղծագործական գործունեություն խմբագրել
Առաջին շրջանի գործերը կրել են Հայրենական պատերազմի մասնակից նկարչի վերհուշ-տպավորությունների կնիքը («Հայրենի մեղեդիներ», 1956)։ Հյուսիսային Կովկաս, Կուբան, Ուկրաինա, Բելոռուսիա, Լեհաստան, Գերմանիա, ահա Սաֆարյանի անցած ռազմի ճանապարհը, մասնակցել է նաև Պրահայի ազատագրմանը, պարգևատրվել Հայրենական մեծ պատերազմի 1-ին աստիճանի շքանշանով և բազմաթիվ մեդալներով։ Պատերազմի թեման արտահայտվել է Սաֆարյանի ստեղծագործական կյանքի տարբեր շրջաններում («Ազատարարները», 1960, «1945 թվականի գարնանը», 1964, նշված երեք աշխատանքի համար պարգևատրվել է Վ. Գրեկովի անվան արծաթե մեդալով, 1971, «Կռունկներ», 1979)։ 1960-ական թվականների վերջերից ավելի հաճախ է անդրադարձել մարդու և ժամանակի, ընդհանրապես հայ ժողովրդի պատմական ճակատագրի թեմային՝ «Հանուն գալիքի» (1960), «Սայաթ-Նովա» (1963), «Տաթևի ողբերգությունը» (1967), «Լեռների պարը» (1972), «Հինավուրց հուշարձաններ» (1973), «Եռանկյունի նամակներ» (1980)։
Սաֆարյանի գործերին բնորոշ են քաղաքացիական շունչը, բանաստեղծական նուրբ ինտոնացիան՝ համակված պլաստիկ ձևերի ու գունաշարի հուզաարտահայտչական տարրերով։ Ստեղծել է նաև դիմանկարներ, բնանկարներ, արտասահմանյան ճանապարհորդությունների թեմաներով գեղանկարչական և գրաֆիկական գործեր, կատարել գրքերի ձևավորումներ։
Դիմանկարներ՝
- «Եղիշե Չարենց» 1959
- «Ձկնորս Արշակը» 1960
- «Ինքնանկար» 1979
- «Պարտիզպան Մանուկյանը», 1966
- «Սիկեյրոսը Հայաստանում», 1973
- «Գարուն», 1969
Բնանկարներ՝
Գործերից պահվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում, Մոսկվայի Տրետյակովյան պատկերասրահում և Արևելքի ժողովուրդների արվեստի թանգարանում։
Ցուցահանդեսներ խմբագրել
Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել՝
- էջմիածնում, 1969,
- Լենինականում, 1970,
- Դիլիջանում, 1970,
- Երևանում, 1974, 1981,
- Մոսկվայում, 1981,
- Հալեպում, 1982։
Մրցանակներ խմբագրել
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան
- «Պատվո նշան» շքանշան
- Հայրենական մեծ պատերազմի առաջին աստիճանի շքանշան
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Մուսաները չլռեցին։ Հայաստանի մշակույթի գործիչները 1941-1945 թթ. հայրենական մեծ պատերազմում, զոհված հայ արվեստագետներ։ Գիրք I. - Եր.: Խորհրդային գրող, 1989 թ., 392 էջ:
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.