Սեսիլյա Կուցեսկու-Շտորկ
Սեսիլյա Կուցեսկու-Շտորկ (ռումիներեն՝ Cecilia Cuțescu-Storck, մարտի 14, 1879, Câineni, Վիլչա, Ռումինիա - հոկտեմբերի 29, 1969, Բուխարեստ, Ռումինիա), ռումինացի նկարչուհի, արվեստի հայտնի գործիչ երկու համաշխարհային պատերազմների միջև ընկած ժամանակահատվածում։ Ռումինիայի ժողովրդական նկարիչ[1]։ Եղել է ֆեմինիզմի խթանողներից՝ նպաստելով «Կին նկարիչների և քանդակագործների ասոցիացիայի» (Օլգա Գրեյսանուի և Նինա Արբորեի հետ) և «Ֆեմինիստական գեղարվեստական շրջանակի» ստեղծմանը։
| Սեսիլյա Կուցեսկու-Շտորկ | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մարտի 14, 1879 |
| Ծննդավայր | Câineni, Վիլչա, Ռումինիա |
| Մահացել է | հոկտեմբերի 29, 1969 (90 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Բուխարեստ, Ռումինիա |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Ռումինիա |
| Կրթություն | Մյունխենի գեղարվեստի ակադեմիա և Ժյուլիանի ակադեմիա |
| Մասնագիտություն | նկարչուհի և muralist |
| Ամուսին | Ֆրեդերիկ Շտորկ |
| Պարգևներ և մրցանակներ |  և  |
| Երեխաներ | Cecilia Storck Botez? |
 Cecilia Cuțescu-Storck Վիքիպահեստում | |
Կյանք և գործունեություն խմբագրել
Սեսիլյայի մոտ գեղանկարչության նկատմամբ տաղանդը դրսևորվել է դեռևս մանկության տարիներին։ Նկարել սովորել է Բուխարեստի Կենտրոնական արվեստի դպրոցում։ 1897 թվականին ընդունվել է Մյունխենի գեղանկարչության կանանց ակադեմիա, որտեղ սովորել է պրոֆեսորներ Ֆեհրի և Շմիդտի մոտ։ 1899 թվականին մեկնել է Փարիզ և ընդունվել Ժյուլիանի ակադեմիա, սովորել Ժան Պոլ Լորանի և Ժան-Ժոզեֆ Բենջամին-Կոնստանի դասարաններում։ Սեսիլյա Կուչեսկու-Շտորկն իր կտավները ցուցադրել է Փարիզի աշնանային սալոններում։ 1906 թվականին Փարիզի Էսսելի (Hessèle) պատկերասրահում տեղի է ունեցել նրա առաջին անհատական ցուցահանդեսը։ Բուխարեստում Սեսիլյա Կուչեսկու-Շտորկը առաջին անգամ իր աշխատանքներն այլ նկարիչների հետ միասին ցուցադրել է Tinerimea artistă խմբի ցուցահանդեսում՝ Կոնստանդին Բրանկուզիի մասնակցությամբ։
1906 թվականին նկարիչը վերջնականապես տեղափոխվել է Բուխարեստ, որտեղ ծանոթացել է գերմանական ծագումով ռումինացի հայտնի քանդակագործ Ֆրեդերիկ Շտորկի հետ, և նրանք ամուսնացել են։ Ամուսնությունից Ֆրեդերիկը (Ֆրից) և Սեսիլյան ունեցել են երկու դուստր` Գաբրիելան (հետագայում` ճարտարապետ) և Սեսիլյան (հետագայում կերամիկայի քանդակագործ)։ Սեսիլյա Կուչեսկու-Շտորկը հիմնականում հայտնի է իր մոնումենտալ, որմնանկարային կոմպոզիցիաներով և զարդանկարներով։ Նկարել է նաև բնանկարներ, դիմանկարներ և ժանրային կտավներ։ 1916 թվականին դարձել է Բուխարեստի գեղարվեստի ակադեմիայի նկարչության պրոֆեսոր՝ այդպիսով դառնալով առաջին կին արվեստագետ պրոֆեսորը Եվրոպայում։ Նրա ամենահայտնի գործերից է 1933 թվականին Բուխարեստի էկոնոմիկայի ակադեմիայում ստեղծված Ռումինիայի առևտրի պատմության գեղանկարչական որմնանկարները։ 1924 թվականին և 1928 թվականին Սեսիլյա Կուչեսկու-Շտորկը ներկայացրել է Ռումինիան Վենետիկի բիենալեում։ 1937 թվականին նա ընտրվել է Ռումինիայի կերպարվեստի միության նախագահ։ 1943 թվականին նկարչուհին հրապարակել է Fresca unei vieți ինքնակենսագրական ուսումնասիրությունը։
Հիշատակ խմբագրել
2010 թվականի հունիսին Բուխարեստի Տնտեսագիտական ուսումնասիրությունների ակադեմիայի ռեկտոր Գեորգե Ռոչայի և Կիյնենի քաղաքապետ Իոն Նիկոլաեի նախաձեռնությամբ Ռյուլ Վադուլուի գյուղում տեղադրվեց հուշատախտակ[2]։
Ֆրեդերիկ և Սեսիլյա Կուցեսկու-Շտորկների անվան ժամանակակից արվեստի թանգարանը գտնվում է Բուխարեստում և նվիրված է նկարչին ու նրա ամուսնուն։
Պարգևներ խմբագրել
- Բարսելոնայի արվեստի միջազգային ցուցահանդեսի ոսկե մեդալ (1929)
- «Քաղաքացիական արժանիքների համար» իսպանական շքանշան (1930)
- Պատվավոր Լեգեոնի շքանշան (1933)
- Փարիզի միջազգային ցուցահանդեսի ոսկե մեդալ (1937)
- Ռումինիայի ժողովրդական նկարիչ (1957)[1]
Երկեր խմբագրել
- Fresca unei vieți. — Bucovina, Editura Torouțiu, 1943.
- O viață dăruită artei. — Editura Meridiane, 1966.
- Fresca unei vieți. — București։ Editura Vremea, 2006.
Գրականություն խմբագրել
- Leon Thevenin. Cecile Coutesco-Storck, sa vie et son oevre. — Quatre Chemins, 1932.
- Angela Vrancea. Cecilia Cuțescu-Storck. — Editura de Stat pentru Literatură și Artă, 1957.
- Gabriela Storck și Petre Comarnescu. Cecilia Cuțescu-Storck։ Expozitie Retrospectiva. — Uniunea Artiștilor Plastici, 1959.
- Marin Mihalache. Cecilia Cuțescu-Storck. — București։ Editura Meridiane, 1969.
- Liliana Vârban, Ionel Ionița, Dan Vasiliu. Casa Storck — Muzeul Storck. — Muzeul Municipiului București, 2005.
- Jeremy Howard. East European Art. — Oxford University Press, 2006.
- Shona Kallestrup. Art and Design in Romania 1866—1945. — Columbia, Eastern European Monographs, 2006.
- Aurora Liiceanu. Patru femei, patru povești. — Editura Polirom, 2010.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 O listă completă se află în monograful Cecilia Cuțescu-Storck de Marin Mihalache (Editura Meridiane, București, 1969)
- ↑ «Pictorița Cecilia Cuțescu-Storck, comemorată la Câineni». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 24-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 25-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- CECILIA CUTESCU STORCK
- Cecilia Cuţescu-Storck (1879-1969)
- Frederic and Cecilia Cutescu-Storck Art Museum Արխիվացված 2020-01-16 Wayback Machine
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սեսիլյա Կուցեսկու-Շտորկ» հոդվածին։ |