Ռուբեն Հովսեփյան (գրող)

հայ հրապարակախոս, խմբագիր, թարգմանիչ, դրամատուրգ, քաղաքական գործիչ, գրող, սցենարիստ
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ռուբեն Հովսեփյան (այլ կիրառումներ)

Ռուբեն (Ռուդիկ) Գեորգիի Հովսեփյան (մայիսի 5, 1939(1939-05-05)[1][2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2] - հոկտեմբերի 27, 2016(2016-10-27)[3]), հայ գրող, արձակագիր, թարգմանիչ։ Հայաստանի գրողների միության անդամ (1968)[4]:

Ռուբեն Հովսեփյան
Ծնվել էմայիսի 5, 1939(1939-05-05)[1][2]
ԾննդավայրԵրևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1][2]
Վախճանվել էհոկտեմբերի 27, 2016(2016-10-27)[3] (77 տարեկան)
Մասնագիտությունգրող, քաղաքական գործիչ, խմբագիր, սցենարիստ և հրապարակախոս
Ազգությունհայ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Հայաստան
ԿրթությունԵՊՀ աշխարհագրության և երկրաբանության ֆակուլտետ (1962)[1] և Սցենարիստների և ռեժիսորների բարձրագույն դասընթացներ (1974)
ԱնդամակցությունՀԳՄ
ԿուսակցությունՀՅԴ
ԱշխատավայրԱվանգարդ, Գրական թերթ, Խորհրդային գրականություն, Եթերում է Երևանը, ՀԳՄ և Նորք
Պարգևներ
Ռուբեն Հովսեփյան Վիքիդարանում

Կենսագրություն խմբագրել

Ռուբեն Հովսեփյանը 1956 թվականին ավարտել է Հոկտեմբերյան քաղաքի N 1 միջնակարգ դպրոցը։ 1956-1957 թվականներին աշխատել է Հոկտեմբերյանի հաստոցաշինական գործարանում։ 1962 թվականին ավարտել է ԵՊՀ երկրաբանական ֆակուլտետը։ 1962-1964 թվականներին որպես երկրաբան աշխատել է Թուրքմենական ԽՍՀ-ում։ 1965-1966 թվականներին եղել է «Ավանգարդ» թերթի արվեստի և գրականության բաժնի վարիչը, 1966-1969 թվականներին՝ «Գրական թերթ»-ի շրջիկ թղթակիցը, 1970-1974 թվականներին «Սովետական գրականություն» ամսագրի արձակի բաժնի վարիչը։ 1974-1975 թվականներին սովորել է Մոսկվայի բարձրագույն սցենարական դասընթացներում։ 1975-1976 թվականներին աշխատել է ՀԽՍՀ նախարարների խորհրդի հեռուստատեսության և ռադիոյի պետական կոմիտեում որպես երիտասարդական հաղորդումների գլխավոր խմբագիը, 1976-1979 թվականներին՝ «Եթերում է Երևանը» թերթի խմբագրությունում։ 1982-1987 թվականներին եղել է «Սովետական գրող» (այժմ՝ «Նաիրի») հրատարակչության գլխավոր խմբագիր, 1988-1989 թվականներին ՀԳՄ քարտուղար, 1989 թվականից՝ «Նորք» ամսագրի գլխավոր խմբագիր։ Հայաստանի Հանրապետության մշակույթի վաստակավոր գործիչ (2014)։ Նրա պատմվածքներն ու վիպակները հատկանշվում են արծարծվող թեմաների արդիականությամբ [«Որոնումներ», 1965, «Երկու վիպակ։ Ճիչ։ Հայոց թաղ», 1970, «Հնձան», 1972 (համանուն կինոնկար, 1973), «Ամենատաք երկիրը», 1977 (համանուն կինոնկար, 1983), «Երկար, հրաշալի օր», 1980, «Ճայերը», 1980 (ժողովածուներ)]։ Թարգմանել է Լև Տոլստոյի ստեղծագործություններից, Գ. Գ. Մարկեսի «Հարյուր տարվա մենությունը»։ ՀԳՄ Դ. Դեմիրճյանի անվան մրցանակ (1980)[5]։ 1975 թվականին Մոսկվայի «Պրոգրես» հրատարակչությունը ռուսերեն, հայերեն, անգլերեն, իսպաներեն, ֆրանսերեն և գերմաներեն լեզուներով լույս է ընծայել նրա «Երևան» ֆոտոալբոմը։ Նրա սցենարով է նկարահանվել «Հնձան» կինոնկարը («Հայֆիլմ», 1973):

Պարգևներ և կոչումներ խմբագրել

Երկեր խմբագրել

Գրքեր խմբագրել

  • Որոնումներ (վիպակներ և պատմվածքներ), Երևան, «Հայաստան», 1965, 180 էջ։
  • Հայաստանցի 8 երիտասարդ արձակագիրներ (գրքի մեջ տպագրվել են Ռ. Հովսեփյանի լուսանկարը, համառոտ կենսագրությունը և նրա «Խորանարդիկներով տունը», «Վերադարձ», «Մեր պապերը» պատմվածքները), Բեյրութ, տպարան «Սևան», 1969, 311 էջ։
  • Երկու վիպակ։ Ճիչ։ Հայոց թաղ, Երևան, «Հայաստան», 1970, 172 էջ։
  • Հնձան (ռեժիսորական սցենար), Երևան, Համո Բեկնազարյանի անվան «Հայֆիլմ» կինոստուդիա, 1972, 64 էջ։
  • Ամենատաք երկիրը (պատմվածքներ, ակնարկներ), Երևան, «Սովետական գրող», 1977, 232 էջ։
  • Կարուսելի կանաչ ձին, Երևան, «Սովետական գրող», 1978, 49 էջ։
  • Երկար, հրաշալի օր («Որդան կարմիր» վիպակը և պատմվածքներ), Երևան, «Սովետական գրող», 1980, 256 էջ[8]։
  • Ճայերը (պատմվածքներ), Երևան, «Սովետական գրող», 1980, 40 էջ։
  • Ընտիր երկեր, Երևան, 1987։
  • Ես ձեր հիշողությունն եմ, Երևան, 2003[9]։
  • Ծիրանի ծառերի տակ, Երևան, 2006, 205 էջ։
  • Ճայերը, Երևան, 2009, 320 էջ։
  • Որդան Կարմիր, Երևան, 2015, 520 էջ[10]։
  • Նռներ, Երևան, 2016, 268 էջ։

Մամուլ խմբագրել

  • Նռներ, «Գրական թերթ», 1969, № 1:

Թարգմանություններ խմբագրել

  Այս հեղինակի կատարած թարգմանությունների ցանկը կարող եք որոնել «Թարգմանչաց արվեստ» շտեմարանի «Թարգմանիչներ» բաժնում
  • Անդերսեն Հանս Քրիստիան։ Անճոռնի բադիկը.- Երևան։ Ջի Էս Էմ ստուդիա, 2014.- 12 էջ.- (Գիրք համայնապատկեր)։ Տե՛ս նաև Անճոռնի բադիկը։ Հեքիաթ.- Երևան։ Ջի էս Էմ Ստուդիա, 2014.- 12 էջ։
  • Անդերսեն Հանս Քրիստիան։ Մատնաչափիկը։ Հեքիաթ.- Երևան։ Արևիկ, 2004.- 5 թերթ։ Վերատպությունը տե՛ս Մատնաչափիկը։ Հեքիաթ.- Երևան։ Ջի էս Էմ Ստուդիա, 2012.- 12 էջ։
  • Անդերսեն Հանս Քրիստիան։ Ջրահարսը։ Հեքիաթ.- Երևան։ Ջի էս Էմ Ստուդիա, 2012.- 12 էջ։
  • Անտառի տնակը /Մշակեց՝ Վ. Սարգսյան.- Երևան։ Արևիկ, 2009.- 10 էջ։
  • Բոքոնիկը։ Ռուսական ժողովրդական հեքիաթ.- Երևան։ Ջի էս Էմ Ստուդիա, 2012.- 12 էջ։
  • Գրիմմ եղբայրներ։ Բրեմենի երաժիշտները.- Երևան։ Արևիկ, 2009.- 10 էջ։ Վերատպությունը տե՛ս Բրեմենի երաժիշտները։ Գիրք-համայնապատկեր, ըստ Գրիմ եղբայրների հեքիաթի.- Երևան։ Ջի էս Էմ Ստուդիա, 2010. - 8 ծալված էջ։
  • Դինոզավր Դեյզիի հակադրությունները։ 1+ տարեկան.- Երևան։ Արևիկ, 2015.- 8 էջ.- (Գլուխներ, պոչեր և քթեր)։
  • Երեք խոզուկները.- Երևան։ Արևիկ, 2009.- 10 էջ։
  • Ինչու են նապաստակի ականջները երկար.- Երևան։ Արևիկ, 2009.- 10 էջ։
  • Լոոզե Մարինա։ Իսահակը և հին ամրոցի բավիղները.- Երևան։ Արևիկ, 2011.- 128 էջ։
  • Մաշան և արջը.- Երևան։ Արևիկ, 2009.- 10 էջ։ Վերատպությունը տե՛ս Մաշան և արջը։ Ռուսական ժողովրդական հեքիաթ.- Երևան։ Ջի էս Էմ Ստուդիա, 2012.- 12 էջ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.)Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 3.
  3. 3,0 3,1 3,2 http://yerkirmedia.am/social/ruben-hovsepyan/
  4. «ՌՈՒԲԵՆ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ «  Հայաստանի Գրողների Միություն». wua.am. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 1-ին.
  5. «ՌՈՒԲԵՆ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ «  Հայաստանի Գրողների Միություն». wua.am. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 1-ին.
  6. Հայաստանի Հանրապետության շքանշաններով և մեդալներով պարգևատրելու մասին
  7. ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՏՎԱՎՈՐ ԿՈՉՈՒՄՆԵՐ ՇՆՈՐՀԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ
  8. Գրքի մասին Կարլեն Դանիելյանի գրախոսականը. «Մանկության օրերի ձայները», «Գարուն» 1981, № 3
  9. Հովսեփյան, Ռուբեն Գեորգիի; Hovsēpʻean, Ṛubēn (2003). Ես ձեր հիշողությունն եմ։ Վիպակներ, պատմվածքներ. ՀԳՄ. ISBN 9789994134076.
  10. Որդան կարմիր - Ռուբեն Հովսեփյան
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 6, էջ 581  
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։