Ռոյթլինգեն

Ռոյթլինգեն (գերմ.՝ Reutlingen [ˈʁɔʏtlɪŋən], ալեմանյան բարբառ՝ Reitlenga, Գերմաներեն արտասանություն՝ [[Միջազգային հնչյունական այբուբեն|[ˈʁɔʏtlɪŋən]]] ( ); Swabian: Reitlenga), քաղաք Գերմանիայի Բադեն-Վյուրթեմբերգ երկրամասում, որի կազմի մեջ մտնող նույնանուն շրջանի վարչական կենտրոնն է։ Ենթակա է Թյուբինգենի վարչական օկրուգին։ Զբաղեցնում է 87,06 քառակուսի կիլոմետր տարածք։ Բաժանված է քաղաքային 12 շրջանների։ Բնակչության թվաքանակը 2018 թվականի հունիս ամսվա տվյալներով եղել է շուրջ 115.818. (այդ ցուցանիշով երկրորդ տեղն է զբաղեցնում օկրուգում և իններորդ տեղը՝ երկրամասում): Իսկ Ռոյթլինգեն-Թյուբինգեն ագլոմերացիայում ապրողների թիվը մոտավորապես 280 000 է։

Բնակավայր
Ռոյթլինգեն
գերմ.՝ Reutlingen
Դրոշ Զինանշան
Երկիր	Գերմանիա
Ներքին բաժանում	Betzingen?, Altenburg?, Degerschlacht?, Oferdingen?, Ohmenhausen?, Mittelstadt?, Gönningen?, Bronnweiler?, Reicheneck?, Rommelsbach?, Sickenhausen? և Sondelfingen?
Հիմնադրված է	1240 թ.
Մակերես	87,04 կմ²
ԲԾՄ	382 մետր
Բնակչություն	▲117 547 մարդ (դեկտեմբերի 31, 2022)
Ժամային գոտի	UTC+1 և UTC+2
Հեռախոսային կոդ	07121 և 07072
Փոստային դասիչ	72760, 72770 և 72762
Ավտոմոբիլային կոդ	RT
Պաշտոնական կայք	reutlingen.de​(գերմ.)
Ռոյթլինգեն (Գերմանիա)
Ռոյթլինգեն Վիքիպահեստում

Ռոյթլինգենն ընկած է Ախալմ սարի ստորոտին։ Նրա տարածքի 17,5 % -ը գտնվում է Շվաբյան Ալբի կենսոլորտային արգելոցի սահմաններում, այդ պատճառով էլ քաղաքն անվանում են նաև «Շվաբյան Ալբի դարպաս»։

Համալսարանական քաղաք է. նրա համալսարանը հիմնադրվել է 1855 թվականին, սկզբնապես եղել է ջուլհակների դպրոց։ Մեր օրերում Ռոյթլինգենը տեքստիլ արդյունաբերության կենտրոն է։ Այստեղ գործում են նաև մեքենաշինական, կաշվեղենի, թուջի ու պողպատի մշակման ձեռնարկություններ։ Քաղաքը համբավվել է նաև նրանով, որ այստեղ է գտնվում աշխարհի ամենանեղ փողոցը՝ Շպրոյերհոֆշտրասեն (Spreuerhofstraße, ամենանեղ հատվածում լայնությունը 31 սմ է)։ Այդ փողոցը ձևավորվել է 1726 թվականին՝ գրեթե ամբողջությամբ հրդեհված Ռոյթլինգենի վերակառուցման ժամանակ և սկզբնապես եղել է տների արանքում ընկած անցում։ Շպրոյերհոֆշտրասեն գրանցված է Գինեսի ռեկորդների գրքում։

Ժողովրդագրություն

Տարին Բնակչ. 1300 4.500 1347 5.000 1542 5.420 1600 5.043 1659 4.376 1733 6.663 7. դեկտեմբերի 1803 թ. ¹ 7.798 1. նոյեմբերի 1822 թ. ¹ 9.475 3. դեկտեմբերի 1846 թ. ¹ 12.660 3. դեկտեմբերի 1849թ. ¹ 12.659 3. դեկտեմբերի 1852 թ. ¹ 12.410 3. դեկտեմբերի 1855 թ.¹ 12.367 3. դեկտեմբերի 1858 թ.¹ 12.729 3. դեկտեմբերի 1861 թ.¹ 13.449 3. դեկտեմբերի 1864 թ.¹ 13.420 3. դեկտեմբերի 1867 թ.¹ 13.781 1. դեկտեմբերի 1871 թ.¹ 14.237

Տարին Բնակչ. 1. դեկտեմբերի 1875 թ. ¹ 15.246 1. դեկտեմբերի 1880 թ. ¹ 16.609 1. դեկտեմբերի 1885 թ. ¹ 17.319 1. դեկտեմբերի 1890 թ. ¹ 18.542 2. դեկտեմբերի 1895 թ.¹ 19.822 1. դեկտեմբերի 1900 թ. ¹ 21.494 1. դեկտեմբերի 1905 թ. ¹ 23.848 1. դեկտեմբերի 1910 թ. ¹ 29.763 1. դեկտեմբերի 1916 թ. ¹ 25.691 5. դեկտեմբերի 1917 թ.¹ 25.355 8. հոկտեմբերի 1919 թ.¹ 28.891 16. հունիսի 1925 թ.¹ 30.501 16. հունիսի 1933 ¹ 33.204 17. մայիսի 1939 թ.¹ 38.885 31. դեկտեմբերի 1945 թ. 36.562 29. հոկտեմբերի 1946 թ. ¹ 36.785 13. սեպտեմբերի 1950 թ. ¹ 45.735

Տարին Բնակչ. 25. սեպտեմբերի 1956 թ. ¹ 60.481 6. հունիսի 1961 թ. ¹ 67.407 31. դեկտեմբերի 1965 թ. 73.375 27. մայիսի 1970 թ.¹ 79.534 31. դեկտեմբերի 1975 թ. 95.289 31. դեկտեմբերի 1980 թ. 95.456 31. դեկտեմբերի 1985 թ. 97.030 25. մայիսի 1987 թ. ¹ 98.853 31. դեկտեմբերի 1990 թ. 103.687 31. դեկտեմբերի 1995 թ. 108.565 31. դեկտեմբերի 2000 թ. 110.650 31. դեկտեմբերի 2005 թ. 112.252 31. դեկտեմբերի 2010 թ. 112.484 9. մայիսի 2011 թ. ¹ 109.799 31. դեկտեմբերի 2015 թ. 114.310 31. դեկտեմբերի 2018 թ. 115.966 31. դեկտեմբերի 2019 թ. 115.043

¹ Volkszählungsergebnis

Պատմություն

Քաղաքի ներկայիս տարածքում ու նրա շրջակայհքում առաջին բնակավայրերը հիմնվել են 4-5-րդ դարերում։ 1240-ից մինչև 1802 թվականը Ռոյթլինգենն ունեցել է կայսերական ազատ քաղաքի կարգավիճակ։

Քույր քաղաքներ

Ռոյթլինգենի քույր քաղաքներն են՝

• Շվեյցարիա, Արաու (1986)
• Կոտ դ'Իվուար, Բուակե (1970)
• Տաջիկստան, Դուշանբե (1990)
• Անգլիա, Էլսմիր Պորտ (1966)
• ԱՄՆ, Ռիդինգ, Փենսիլվանիա (1998)
• Ֆրանսիա, Ռոան (1958)
• Հունգարիա, Սոլնոկ (1990)

Անվանի անձինք

• Վիլհելմ Գոտլիբ Ֆրիդրիխ Բայթլեր (1745—1811), իրավագիտության դոկտոր, մաթեմատիկայի պրոֆեսոր, գիտությունների մի շարք ակադեմիաների պատվավոր անդամ
• Ֆրիդրիխ Լիստ (1789—1846), գերմանա-ամերիկյան տնտեսագետ
• Գերդ Գայզեր (1908—1976), գրող, արվեստաբան, գիտությունների դոկտոր, արևմտագերմանական մի շարք մրցանակների դափնեկիր
• Էռնստ Մեսսերշմիդ (ծնվ. 1945), աստղագնաց, ֆիզիկոս

Պատկերասրահ

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
  Vista de Reutlingen desde el bosque por Andreas Kieser
• 

Տես նաև

Ռոյթլինգենի բարձրագույն դպրոց

Գրականություն

• Johann Daniel Georg Memminger: Beschreibung des Oberamts Reutlingen. J. G. Cotta'sche Buchhandlung, Stuttgart 1824.
• Erich Keyser (Hrsg.): Württembergisches Städtebuch. (= Deutsches Städtebuch. Band 4.2). Stuttgart 1962.
• Werner Hülle, Hellmut Hell: Reutlingen: Tor zur Schwäbischen Alb. Verlag Oertel und Spörer, Reutlingen 1972, ISBN 3-921017-14-9.
• Carl Bames: Chronica von Reutlingen und Pfullingen – In Freud und Leid im Festtags- und Werkstattskleid von 1803 bis 1874. Knödler-Verlag, Reutlingen 1985, ISBN 3-87421-095-2.
• Paul Landmesser, Peter Pächler, IG Metall Reutlingen (Hrsg.): Wir lernen im Vorwärtsgehen! – Dokumente zur Geschichte der Arbeiterbewegung in Reutlingen 1844–1949. Distel-Verlag, Heilbronn 1990, ISBN 3-923208-25-1.
• Stadtverwaltung Reutlingen/Schul-, Kultur- und Sportamt/Heimatmuseum und Stadtarchiv (Hrsg.): Reutlingen 1930–1950. Nationalsozialismus und Nachkriegszeit. Katalog und Buch mit Hintergrundbeschreibungen zur gleichnamigen Ausstellung. Reutlingen 1995, ISBN 3-927228-61-3.
• Johann Jacob Fetzer: Brand von Reutlingen. Rückblick auf das große Brandunglück, durch welches die Stadt Reutlingen im September des Jahres 1726 in Schutt und Asche gelegt worden ist. Reutlingen 1826. (Nachdruck: Knödler Verlag, Reutlingen 1998, ISBN 3-87421-200-9)
• Karl Rommel: Reutlinger Heimatbuch. Bilder, Sagen und Geschichten aus Stadt und Land. 6., erweiterte Auflage. Knödler-Verlag, Reutlingen 1999, ISBN 3-87421-201-7.
• Landesanstalt für Umweltschutz Baden-Württemberg (Hrsg.): Naturschutzgebiet Listhof. Verlag Regionalkultur, Ubstadt-weiher 2004, ISBN 3-89735-272-9.
• Stadt Reutlingen, Werner Ströbele (Hrsg.): Kulturkonzeption Reutlingen. Reutlingen 2005, ISBN 3-933820-78-2 (Vorstellungsseite mit Link zur PDF-Datei der Kulturkonzeption Արխիվացված 2012-08-21 Wayback Machine)
• Artur C. Ferdinand: Reutlingen – Der Stadtführer. 2., überarb. Auflage. Oertel+Spörer, Reutlingen 2007, ISBN 978-3-88627-410-9.
• 106 Abgegangene Synagoge, später Zunfhaus der Schuhmacher (I), Marktplatz, Bereich zwischen Nr. 20 und 22 (ehemals Kanzleistraße 2). In: Alois Schneider, Dorothee Ade-Rademacher: Archäologischer Stadtkataster Baden-Württemberg. Band 23: Reutlingen. Landesdenkmalamt Baden-Württemberg, Stuttgart 2003, ISBN 3-927714-70-4, S. 178–179.
• Karin-Anne Böttcher: Ausgrenzung und Verfolgung – Auswirkungen der nationalsozialistischen Rassenpolitik in Reutlingen. In: Heinz Alfred Gemeinhardt: Reutlingen 1930–1950: Nationalsozialismus und Nachkriegszeit. Reutlingen 1995, ISBN 3-927228-61-3, S. 130–173.
• Wilhelm Borth, Bernd Breyvogel, Wolfgang Jung (Hrsg.): Reutlingen. Vergangenheit trifft Zukunft. Von der Reichsstadtherrlichkeit zur selbstbewussten Großstadt. Reutlingen 2013, ISBN 978-3-88627-339-3.
• Eugen Wendler: Reutlingen. Geschichte und Gegenwart einer lebendigen Stadt. 5. Auflage. Wendler, Reutlingen 2017.
• Bernhard Kreutz: Reutlinger Urkundenbuch. Teil 1: Die Urkunden bis 1399. Stadtarchiv, Reutlingen 2019, ISBN 978-3-939775-74-4

Արտաքին հղումներ

Ռոյթլինգեն էջը Վիքիպահեստում

• The University of Applied Sciences in Reutlingen
• Weather |2=http://wetter.rtl.de/deutschland/uebersicht.php?id=10738&id2=10738&ort=Reutlingen%2F
• www.reutlingen.de Homepage der Stadt Reutlingen
• Reutlingenwiki – das Reutlinger Stadtwiki
• BildeRTanz – Das Tagebuch in Bildern und Geschichten rund um Reutlingen
• Reutlinger Bilderbogen, Teil einer privaten Seite mit Links zu spezifischen Informationen zur Reutlinger Stadtgeschichte und reichlich historischem Bildmaterial
• Официальная страница(գերմ.)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոյթլինգեն» հոդվածին։