Ռոբերտ Մուզիլ

Ռոբերտ Մուզիլ
Ծնվել է	նոյեմբերի 6, 1880[…]
Ծննդավայր	Կլագենֆուրտ, Ավստրիա
Վախճանվել է	ապրիլի 15, 1942[…] (61 տարեկան)
Վախճանի վայր	Ժնև, Շվեյցարիա
Գերեզման	Թագավորների գերեզմանատուն
Մասնագիտություն	գրող, գրադարանավար, վիպասան, դրամատուրգ, սցենարիստ, ակնարկագիր և ճարտարագետ
Լեզու	գերմաներեն
Քաղաքացիություն	Ավստրիա
Կրթություն	HU Berlin (1908)
Գիտական աստիճան	դոկտորի աստիճան (1908)
Ուշագրավ աշխատանքներ	The Confusions of Young Törless?, Մարդն առանց հատկանիշների և The Posthumous Papers of a Living Author?
Պարգևներ	Gerhart Hauptmann prize? և Հենրիխ Կլեյստի անվան մրցանակ
Ամուսին	Martha Musil?
	Ներշնչվել է
Կայք	musilgesellschaft.at
	Ռոբերտ Մուզիլ Վիքիքաղվածքում
	Robert Musil Վիքիպահեստում

Ռոբերտ Մուզիլ (գերմ.՝ Robert Musil, նոյեմբերի 6, 1880(1880-11-06)^[1]^[2]^[3]^[…], Կլագենֆուրտ, Ավստրիա^[4] - ապրիլի 15, 1942(1942-04-15)^[4]^[1]^[2]^[…], Ժնև, Շվեյցարիա^[4]), ավստրիացի գրող։

Կյանքի ժամանակագրություն խմբագրել

1880 - Ծնվել է Ավստրիայի Քլանգեֆուրտ քաղաքում, ինժեներ Ալֆրեդ Մուզիլի և նրա կնոջ՝ Հերմինեի (օրիորդական ազգանունով՝ Բերգաուեր) ընտանիքում։ Հայրը սերում էր մի հին ավստրիական ընտանիքից, մոր նախնիները Բոհեմիայի գերմանացիներ էին։ Ռոբերտ Մուզիլը մկրտվում է կաթոլիկական ծեսով։
1881 - 1882 - Մուզիլների ընտանիքը տեղափոխվում է Կոմոտաու (Բոհեմիա)։
1882 - 1891 - Շտայր (Վերին Ավստրիա)։ Հաճախում է տեղի ժողովրդական դպրոցը և ռեալական գիմնազիայի առաջին դասարանը։
1891 - 1892 - Բրյունն։ Հաճախում է տեղի ռեալական դպրոցը։
1892 - 1894 - Հաճախում է Այզենշտադի Զինվորական տարրական դպրոցը։
1894 - 1897 - Հաճախում է Մեհրիշ-Վայսքիրխընի (Հրանիկե) Զինվորական բարձրագույն դպրոցը։ Զբաղվելով հրետանային գործով՝ Մուզիլը բացահայտում է իր տեխնիկական ընդունակություններն ու հետաքրքրությունները։
1897 - Ուսանում է Վիեննայի Տեխնիկական Զինվորական ակադեմիայում։
1898 - 1901 - Սպայական կրթության ընդհատումը։ Մեքենաշինություն է ուսանում Բրյուննի Տեխնիկական Բարձրագույն դպրոցում, ուր 1890-ից Մուզիլի հայրը աշխատում էր որպես պրոֆեսոր։ Առաջին ստեղծագործական փորձերը։
1901, հուլիս - Պետական քննություն է հանձնում ինժեների որակավորում ստանալու համար։
1902 - 1903 - Ուսանում է Շտուտգարտի Բարձրագույն Տեխնիկական դպրոցում։ Աշխատում է «Գիշերօթիկի սան Թյորլեսի մտատանջությունները» ինքնակենսագրական բնույթի վեպի վրա։
1903 - 1908 - Փիլիսոփայություն, հատկապես տրամաբանություն և փորձարարական հոգեբանություն է ուսանում Բեռլինի համալսարանում։
1904 - Մուզիլը հասունության քննություն է հանձնում Բրյուննի գերմանական պետական գիմնազիայում։
1905 - «Մարդը առանց հատկությունների» վեպի ծրագրերի առաջին հիշատակությունը օրագրերում։
1906 - Մուզիլը լույս է ընծայում իր անդրանիկ վեպը՝ «Գիշերօթիկի սան Թյորլեսի մտատանջությունները» վերնագրով։ Նույն թվականին էլ Մուզիլը պատրաստում է մի փոփոխարկվող հոլ՝ մարդկանց գունային ընկալումների հետազոտման նպատակով (այդ սարքավորումն էլ այդպես էլ կոչվում է՝ մուզիլյան գունահոլ)։
1908 - Դիսերտացիա է պաշտպանում միանգամից երեք մասնագիտությունների գծով՝ փիլիսոփայություն, ֆիզիկա, մաթեմատիկա՝ «Մախի ուսմունքի գնահատման խնդրի շուրջ» վերնագրով։
1909 - 1914 - Մինչև առաջին աշխարհամարտը աշխատակցում է մի շարք պարբերականների։
1911 - Լույս է ընծայում «Միացումներ» ժողովածուն։ Ամուսնանում է Մարթա Մարկովալդիի (օրիորդական ազգանունով՝ Հայմանն) հետ։
1914 - 1918 - Պատերազմն սկսում է որպես կրտսեր սպա և ավարտում կապիտանի աստիճանով, այդ ամբողջ ընթացքում հիմնականում գտնվելով իտալական ճակատում։
1918 - 1920 - Պատերազմի ընթացքում և հետո՝ մինչև 1920 թ. շարունակում է գրահրապարակախոսական գործունեությունը։
1921 - 1923 - Բեռլին կատարած մի քանի այցելությունից հետո՝ հիմնականում հաստատվում է Վիեննայում՝ դառնալով ազատ ստեղծագործող։ Աշխատում է «Մարդը առանց հատկությունների» վեպի վրա։
1921 - Լույս է ընծայում «Երազողները» դրաման։
1923 - 1929 - Ավստրիայի գերմանացի գրողների միության փոխնախագահն է։ Նախագահն էր Հուգո ֆոն Հոֆմաննսթալը։
1924 - «Երեք կին» նովելաշարի համար արժանանում է Վիեննա քաղաքի հատուկ գրական մրցանակին։
1927 - Ռայներ Մարիա Ռիլկեի մահվան կապակցությամբ ճառ է արտասանում Բեռլինում։
1929 - «Երազողները» դրամայի համար արժանանում է Գերհարտ Հաուպտմանի անվան մրցանակին։
1931 - Լույս է տեսնում «Մարդը առանց հատկությունների» վեպի առաջին հատորը և մեծ հաջողություն ունենում, չնայած գրողի նյութական վիճակը շարունակում է ծանր մնալ;
1931 - 1933 - Մուզիլն ապրում է Բեռլինում և շարունակում է աշխատանքը «Մարդը առանց հատկությունների» վեպի վրա։
1932 - Կուրտ Գլազերի ջանքերով Բեռլինում ստեղծվում է Մուզիլյան ընկերությունը, որի ֆինանսական օգնության շնորհիվ Մուզիլը հնարավորություն է ստանում շարունակել աշխատանքը վեպի վրա։
1933 - Լույս է տեսնում վեպի երկրորդ հատորի առաջին մասը։ Երրորդ ռայխի հիմնադրումից հետո գրողը թողնում է Գերմանիան և վերադառնում Վիեննա, ուր և շարունակում է աշխատանքը վեպի վրա՝ նյութական մեծ դժվարություններ կրելով։
1934 - 1938 - Բեռլինի Մուզիլյան ընկերության լուծարումից հետո՝ Վիեննայում հիմնված մի նոր Մուզիլյան ընկերությունը իր կանոնավոր նյութական օժանդակությամբ հնարավորություն է տալիս Մուզիլին շարունակել աշխատանքը վեպի վերջին՝ երրորդ մասի վրա։
1936 - Հրապարակում է «Ժառանգություն կենդանության օրոք» ժողովածուն։ Սրտի կաթված է ստանում։
1938 - Վիեննայից գաղթում է Ցյուրիխ, այդ ընթացքում կարճ ժամանակ անցկացնելով Իտալիայում։ Մուզիլի գրքերի վրա արգելք է դրվում Գերմանիայում և Ավստրիայում։
1939 - Տեղափոխվում է ժնև։ Դարձյալ ծանր նյութական դրության մեջ և փոքր քանակի դրամական օժանդակությամբ՝ միայնության մեջ շարունակում է աշխատանքը վեպի վրա։
1942 - Ապրիլի 15-ին մահանում է Ժնևում։
1943 - Կինը՝ Մարթա Մուզիլը ինքնահրատով լույս է ընծայում «Մարդը առանց հատկությունների» վեպի վերջին մասի անավարտ հատվածները։
1952 - 1957 - «Ռովոլտ» հրատարակչությամբ լույս է ընծայվում Ադոլֆ Ֆրիզեի նախապատրաստած վեպի եռահատոր հրատարակությունը^[6]։,

Ռոբերտ Մուզիլը հայերեն խմբագրել

Երեք կին (նովելներ և էսսեներ), Երևան, «Նաիրի», 1994, 148 էջ։ Գերմ. թարգ. Աշոտ Ալեքսանյանը։
Մարդն առանց հատկությունների (հատվածներ վեպից), Երևան, 2003։ Գերմ. թարգմ. Աշոտ Ալեքսանյանը։
Ճշգրտություն և հոգի (երկերի ժողովածու), Երևան, 2004։ Գերմ. թարգմ. Աշոտ Ալեքսանյանը։
Դպրոցահասակ Թյորլեսի հոգեխռովքը (վեպ), Երևան, «Գրական հայրենիք», 2010, թարգմանությունը գերմաներենից՝ Աշոտ Ալեքսանյանի։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica
↑ ^3,0 ^3,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 ^4,8 Музиль Роберт // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118585916 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ Ռ. Մուզիլ (1994). Երեք կին. Երևան: «Նաիրի». էջ 144-146.

Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոբերտ Մուզիլ» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոբերտ Մուզիլ» հոդվածին։

[_38c256616712a83a-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_817cce0ccb740a0f-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Encyclopædia Britannica

[_76c9ca107e3111c0-3] 3,0 ^3,1 Internet Speculative Fiction Database — 1995.

[_1a9148fbd4023a3a-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 ^4,4 ^4,5 ^4,6 ^4,7 ^4,8 Музиль Роберт // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_4e30488a795bece5-5] Deutsche Nationalbibliothek Record #118585916 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[6] Ռ. Մուզիլ (1994). Երեք կին. Երևան: «Նաիրի». էջ 144-146.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Ռոբերտ Մուզիլ

Ծնվել է	նոյեմբերի 6, 1880(1880-11-06)^[1]^[2]^[3]^[…]
Ծննդավայր	Կլագենֆուրտ, Ավստրիա^[4]
Վախճանվել է	ապրիլի 15, 1942(1942-04-15)^[4]^[1]^[2]^[…] (61 տարեկան)
Վախճանի վայր	Ժնև, Շվեյցարիա^[4]
Գերեզման	Թագավորների գերեզմանատուն
Մասնագիտություն	գրող, գրադարանավար, վիպասան, դրամատուրգ, սցենարիստ, ակնարկագիր և ճարտարագետ
Լեզու	գերմաներեն
Քաղաքացիություն	Ավստրիա
Կրթություն	HU Berlin (1908)
Գիտական աստիճան	դոկտորի աստիճան^[5] (1908)
Ուշագրավ աշխատանքներ	The Confusions of Young Törless?, Մարդն առանց հատկանիշների և The Posthumous Papers of a Living Author?
Պարգևներ	Gerhart Hauptmann prize? և Հենրիխ Կլեյստի անվան մրցանակ
Ամուսին	Martha Musil?
Ներշնչվել է Ռալֆ Ուոլդո Էմերսոն, Ֆրիդրիխ Նիցշե, Մորիս Մետերլինկ և Էռնստ Մախ

Կայք	musilgesellschaft.at
Ռոբերտ Մուզիլ Վիքիքաղվածքում
Robert Musil Վիքիպահեստում