HS Disambig.svg Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կովալևսկի (այլ կիրառումներ)

Մաքսիմ Մաքսիմովիչ Կովալևսկի (ռուս.՝ Максим Максимович Ковалевский, սեպտեմբերի 8, 1851(1851-09-08)[1], Խարկովի նահանգ, Մալոռուսական գեներալ-նահանգապետություն, Ռուսական կայսրություն[2] - ապրիլի 5, 1916(1916-04-05)[1], Պետրոգրադ, Ռուսական կայսրություն[3]), ռուս պատմաբան, իրավաբան, սոցիոլոգ, ազգագրագետ, Պետերբուրգի ԳԱ ակադեմիկոս (1914

Մաքսիմ Կովալևսկի
Максим Ковалевский
Maxim Kovalevsky.jpg
Ծնվել էսեպտեմբերի 8, 1851(1851-09-08)[1]
Խարկովի նահանգ, Մալոռուսական գեներալ-նահանգապետություն, Ռուսական կայսրություն[2]
Մահացել էապրիլի 5, 1916(1916-04-05)[1] (64 տարեկան)
Պետրոգրադ, Ռուսական կայսրություն[3]
ԳերեզմանՆիկոլսկու գերեզմանատան Ալեքսանդրո-Նևսկի դափնիների ծառուղի
ՔաղաքացիությունFlag of Russia.svg Ռուսական կայսրություն
Մասնագիտությունմարդաբան, իրավունքի պատմաբան, սոցիոլոգ, պատմաբան, պրոֆեսոր, լրագրող, քաղաքական գործիչ և փաստաբան
Հաստատություն(ներ)Մոսկվայի կայսերական համալսարան և Սանկտ Պետերբուրգի համալսարան
Պաշտոն(ներ)Ռուսական կայսրության պետական դումայի անդամ և member of the State Council of the Russian Empire?
ԱնդամակցությունՌուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա և Société de sociologie de Paris?[4]
Ալմա մատերԽարկովի կայսերական համալսարան
Տիրապետում է լեզուներինռուսերեն[5]
Հայտնի աշակերտներՄարկ Կոսվեն
ԿուսակցությունParty of Democratic Reform?
Ստորագրություն
Изображение автографа
Commons-logo.svg Maksim Kovalevsky Վիքիպահեստում

1906 թվականին հիմնել է սահմանադրական-միապետական՝ դեմոկրատական բարեփոխումների կուսակցությունը։ 1909 թվականից տնօրինել է «Վեստնիկ Եվրոպի» («BecraHK EBponu») ամսագիրը։ Ունեցել է պոզիտիվիստական հայացքներ, միաժամանակ կրել Մարքսի և Էնգելսի (որոնց ճանաչել է անձամբ) ազդեցությունը։

Խոշոր նշանակություն ունեն մարքսիզմի կլասիկների կողմից բարձր գնահատված համայնքի վերաբերյալ Կովալևսկու աշխատությունները։ Կազմակերպել է 3 արշավախումբ դեպի Կովկաս (1883, 1885, 1887 թվականներ) և հավաքած նյութերի հիման վրա (առավելապես՝ օսերի և Դաղստանի ժողովուրդների վերաբերյալ) ուսումնասիրություններ է գրել։

Հասարակական հաստատությունների զարգացման աստիճանական կատարելագործման գաղափարը Կովալևսկին հակադրել է մարքսիզմին։ Կովալևսկու սոցիոլոգիայի հիմնական օրենքը համարում էր սոցիալական համերաշխության աճի վրա հիմնված առաջադիմությունը։ Դասակարգային պայքարը դիտում էր որպես այս կամ այն հասարակական կարգի ոչ հասունության կամ «վերասերման» նշան։

ԾանոթագրություններԽմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 http://www.hrono.ru/biograf/bio_k/kovalevskimax06.php
  2. 2,0 2,1 2,2 Ковалевский Максим Максимович // Ковалевский Максим Максимович (ռուս.) / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 3,0 3,1 3,2 Ковалевский Максим Максимович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  4. Comité des travaux historiques et scientifiques — 1834.
  5. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

ԳրականությունԽմբագրել

  • Ольшанка, слобода Харьковской губернии // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона։ В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  • Ковалевский, Максим Максимович // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона։ В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  • Кони А. Ф. М. М. Ковалевский в законодательной деятельности. — Санкт-Петербург, [1916].
  • Гуревич П. В. Максим Максимович Ковалевский // Правоведение. — 1971. — № 5. — С. 127-130.
  • Карпачёв С. П. М. М. Ковалевский (1857—1916) // Масонство и масоны։ Сб. статей. Вып. 1 / Отв. ред. С. П. Карпачёв. — М.։ Эра, 1994. — С. 76-90.
  • Долгова Е. А. «Ввиду вредного влияния М. М. Ковалевского на студентов…»։ Из официальной переписки о судьбе Русской школе высших общественных наук в Париже (1901—1904 гг.)// Исторический архив. 2011. № 3. С. 9-25.
  • Долгова Е. А. Документы Русского социологического общества имени М. М. Ковалевского (1916—1923 гг.) // Социологические исследования (СОЦИС). 2011. № 6. С. 135—143.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 625