Վիքիպեդիա

Հիլդա Ֆլոդին

ֆինն արվեստագետ

Հիլդա Ֆլոդին (շվեդ.՝ Hilda Flodin, մարտի 16, 1877(1877-03-16)[1][2][3], Հելսինկի, Southern Finland Regional State Administrative Agency, Ֆինլանդիա[2] - մարտի 9, 1958(1958-03-09)[2][3], Հելսինկի, Ֆինլանդիա), ֆինն արվեստագետ։ Ստեղծագործել է տարբեր նյութերով, բայց կարիերայի առաջին մասում հիմնականում զբաղվել է քանդակագործությամբ և փորագրությամբ, հետագայում` հիմնականում նկարչությամբ, ստեղծելով դիմանկարներ։

Հիլդա Ֆլոդին
ֆիններեն՝ Hilda Maria Flodin
Ծնվել էմարտի 16, 1877(1877-03-16)[1][2][3]
ԾննդավայրՀելսինկի, Southern Finland Regional State Administrative Agency, Ֆինլանդիա[2]
Մահացել էմարտի 9, 1958(1958-03-09)[2][3] (80 տարեկան)
Վախճանի վայրըՀելսինկի, Ֆինլանդիա
Քաղաքացիություն Ֆինլանդիա
ԿրթությունԿոլարոսսիի ակադեմիա
ՈւսուցիչՕգյուստ Ռոդեն, Carl Sjöstrand?, Albert Gebhard?, Էլին Դանիելսոն-Գամբոջի, Maria Wiik?, Հելենա Շերֆբեկ, Johann Friedl? և Վալտեր Ռունեբերգ
Մասնագիտություննկարչուհի, քանդակագործ և վիզուալ արտիստ
ԱմուսինՅուհո Ռիսսանեն
Ծնողներհայր՝ Frithiof Flodin?
 Hilda Flodin Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

 
Հիլդա Ֆլոդինի լուսանկարը, հեղինակ` Դանիել Նիբլին

Հիլդա Ֆլոդինը ծնվել է 1877 թվականին, Հելսինկիում, երաժշտական և արտիստիկ հետաքրքրություններ ունեցող ընտանիքում[4]։ Մայրը եղել է սոպրանո Իդա Բասիլիեր-Մագելսենի քույրը։ Հիլդայի ծնողներն ունեցել են 9 զավակ, որոնցից Ֆաննին դարձել է դաշնակահար[5]։ Կոմպոզիտոր Կառլ Ֆլոդինը նրա զարմիկներից է[5]։ 1893 թվականին՝ 16 տարեկան հասակում, արվեստի դասեր է ստացել Հելսինկիի Ֆիննական արվեստի հասարակության նկարչական դպրոցում (այժմ` Հելսինկիի գեղարվեստի ակադեմիա), որտեղ նրան դասավանդել են Ալբերտ Գեբհարդը, Էլին Դանիելսոն-Գամբոջին և Մարիա Վիիկը, քանդակագործություն է դասավանդել Յոհան Ֆրիդլը և Կառլ Էնեաս Սյոստրանդը, սակայն հետագայում Ֆլոդինը հիմնական հիշել է Հելենա Շերֆբեկին[4][6]։ 1897 թվականին Երիտասարդ արվեստագետների ամենամյա մրցույթում Ֆլոդինն արժանացել է երրորդ մրցանակի, 1903 թվականին՝ երկրորդ մրցանակի[4]։

 
Հիլդա Ֆլոդինի ստեղծած Պոհյոլա ապահովագրության շենքը

1898 թվականին Հելսինկիում ուսումն ավարտելուց հետո Ֆլոդինը կրթությունը շարունակել է Իտալիայում, 1899 թվականից` Փարիզում, որտեղ ապրել է քրոջ` Ֆաննի հետ, որն ամուսնացած է եղել ֆրանսիացու հետ։ Ֆլոդինը սովորել է Կոլարոսի ակադեմիայում[4][6]։ 1903-1906 թվականներին սովորել է և աշակերտել Օգյուստ Ռոդենին[4][7][8]։

Կարիերայի սկզբում Ֆլոդինը հայտնի է եղել հիմնականում իր քանդակներով, այդ թվում Ռոբերտ Կայանուսի մարմարե կիսանդրին, Հելսինկիի Ատենեումում գտնվող բրոնզե «Ծեր մտածողը», ինչպես նաև Պոհյոլա ապահովագրության շենքի 1901 թվականին Gesellius-Lindgren-Saarinen-ի ճարտարապետական ֆիրմայի հետ ստեղծած բանահսյուսությամբ ոգեշնչված փորագրությունները[4][6][9][10]։ Ֆլոդինը եղել է ֆինն առաջին փորագրողներից մեկը[11]։ Ֆինն նկարիչ Ալբերտ Էդելֆելտը նրան համարել է Ֆինլանդիայի լավագույն փորագրիչներից[4]։ 1902 թվականին Լուի Սպարը գրել է, որ նրա փորագրությունները «խոսում են մեծ տաղանդի մասին և նրա որոշ աշխատանքներ հիշեցնում են անցյալի լավագույն վարպետներին»[12]։ Հիլդա Ֆլոդինի աշխատանքները ցուցադրվել են Փարիզի աշնանային սալոնում 1903, 1905, 1913 և 1927 թվականներին։

1906 թվականին Ֆլոդինը վերադարձել է Ֆինլանդիա[7], և Ռոդենի հետ նրա հարաբերությունները սառել են[13]։ 1907 թվականին նա եղել է միակ կին արվեստագետը, որ մասնակցել է գրաֆիկ նկարիչների համատեղ ցուցահանդեսին, ի թիվս Ակսելի Գալլեն-Կալլելայի, Հուգո Սիմբերգի[4]։ 1910 թվականին ամուսնու՝ նկարիչ Յուհո Ռիսանենի հետ համատեղ ցուցահանդես են կազմակերպել, որը ներկայացվել է նաև Տուրկուում և Հելսինկիում։ Ռիսանեն ներկայացրել է 60 աշխատանք, Ֆլոդինը՝ 80, ներառյալ քանդակներ, փորագրություններ, պատկերազարդումներ[4]։ Մինչև 1908 թվականը Ֆլոդինը չի նկարել, 1910-ական թվականներին նա կենտրոնացել է նկարչության, մասնավորապես դիմանկարչության վրա[6]՝ ստեղծելով երեխաների և ծեր կանանց դիմանկարներ, ինչպես նաև Գիտությունների ֆիննական ակադեմիայի (1929-1930) գործադիր խորհրդի անդամների դիմանկարները[4]։ 1899-1930 թվականներին ցուցադրվել է տարբեր ֆիննական ցուցահանդեսներում[6]։

Անձնական կյանք խմբագրել

Ռոդենը սովորաբար իր ուսանողուհիներին և զուգընկերներին օգտագործել է որպես մոդելներ, այդ թվում նաև Ֆլոդինին[14]։ Ֆլոդինը և Ռոդենի մեկ այլ ուսանողուհի՝ Գվեն Ջոնը էրոտիկ ներգրավվածություն են ունեցել Ռոդենի կյանքում, ըստ Գվեն Ջոնի նամակների[7][15][16]։

1908-1914 թվականներին Ֆլոդինն ամուսնացել է նկարիչ Յուհո Ռիսանենի հետ։ Նրա երկրորդ ամուսնությունը եղել է բժիշկ Տաավետտի Լայտինենի հետ[6]։

Ֆլոդինը մահացել է Հելսինկիում, 1958 թվականին։

Հավաքածուներ և ցուցահանդեսներ խմբագրել

Ֆլոդինի աշխատանքները գտնվում են Հելսինկիի Ատենեումում և Կեուրուուի թանգարանում, որտեղ գործում է ցուցադրություն Հելսինկիի հնաոճ գրախանութում հայտնաբերված պորտֆոլիոյի վերաբերյալ[4]։ 2016 թվականին Հելսինկիում ներկայացված Ռոդենի ցուցահանդեսի աշխատանքների հետ ներկայացվել են նաև Ֆլոդինի և 1880-ական թվականներին Ռոդենի մոտ ուսանած Սիգրիդ աֆ Ֆորսելեսի աշխատանքները[7]։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 Flodin-Rissanen, Hilda Maria // Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2018. — ISBN 978-0-19-977378-7 — doi:10.1093/BENZ/9780199773787.ARTICLE.B00065295
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Register of the Artists' Association of Finland (фин.)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  4. ↑ 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 4,10 «Hilda Foldin [sic] 1877 - 1958» (ֆիններեն). Keuruu Museum. 2014. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 30-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 2-ին.
  5. ↑ 5,0 5,1 «Biografiasampo». biografiasampo.fi. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 24-ին.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 von Bonsdorff, Bengt. «Flodin Hilda». Uppslagsverket Finland (շվեդերեն). Վերցված է 2016 թ․ հունիսի 2-ին.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 Frilander, Aino (2016 թ․ փետրվարի 5). «Ateneumin uusi näyttely esittelee kuvanveistäjä Auguste Rodinin - ja hänen suomalaiset oppilaansa, jotka täälläkin tunnetaan huonosti». Helsingin Sanomat (ֆիններեն). Citing the art historian Liisa Lindgren.
  8. ↑ According to von Bonsdorff, 1906-09.
  9. ↑ Howard, Jeremy (1996). Art Nouveau: International and National Styles in Europe (անգլերեն). Manchester University Press. ISBN 978-0-7190-4161-7.
  10. ↑ Nikula, Riitta (2005). Wood, Stone and Steel: Contours of Finnish Architecture (անգլերեն). Otava. ISBN 978-951-1-20137-3.
  11. ↑ Hind, Arthur Mayger (1908). A Short History of Engraving & Etching, for the Use of Collectors and Students. London: Constable. էջ 338. OCLC 1368578. «Hilda Flodin.»
  12. ↑ Holme, Charles (1902). Modern Etching and Engraving (անգլերեն). Offices of "The Studio".
  13. ↑ Utriainen, Anu (2019). «Finnish Women Artists in the Modern World» (PDF). FNG Research. 5: 18.
  14. ↑ Grunfeld, Frederic V. (2019 թ․ օգոստոսի 15). Rodin: A Biography (անգլերեն). Plunkett Lake Press.
  15. ↑ Tamboukou, Maria (2010). «Epistolary Geographies and Smooth Spaces: Unfolding Gwen John». In the Fold Between Power and Desire: Women Artists' Narratives. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars: 123. ISBN 9781443821865.
  16. ↑ Shopland, Norena 'Like a shadow I am' from Forbidden Lives: LGBT stories from Wales Seren Books (2017)
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հիլդա Ֆլոդին» հոդվածին։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Հիլդա_Ֆլոդին&oldid=9436675» էջից