Հայաստանի պետական ջազ նվագախումբ
Հայաստանի պետական ջազ նվագախումբ, Հայաստանում գործող նվագախումբ, գեղարվեստական ղեկավար և դիրիժոր՝ Արմեն Հյուսնունց։
| Հայաստանի պետական ջազ նվագախումբ | |
|---|---|
| Երկիր |  Հայաստան |
| Գործունեություն | 1938 |
| Կայք | asjo.am/hy |
Հայաստանի պետական ջազ նվագախումբը համագործակցում է Հայաստանի և աշխարհի մենակատարների հետ։ Նվագախումբը պահպանում և ներկայացնում է ջազային մեծ ժառանգությունն ու միշտ անդրադառնում նոր հեղինակներին։
Պատմություն խմբագրել
Հայաստանի պետական ջազ նվագախումբը հիմնադրվել է 1938 թվականին[1]։ Հիմնադրման օրից նվագախումբը ղեկավարել է թավջութակահար, երգահան, կոմպոզիտոր Արտեմի Այվազյանը[1]։ Այդ տարիներին նվագախումբը բազմիցս ելույթներով հանդես է եկել խորհրդային մի շարք քաղաքներում։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին նվագախումբը ելույթներ է ունեցել ռազմաճակատի ողջ երկայնքով։ Այվազյանի ղեկավարությամբ նվագախմբի կազմում ընդգրկված էին այնպիսի երաժիշտներ, ինչպիսիք են՝ Ցոլակ Վարդազարյանը (շեփոր), Միքայել Խաչատրյանը (շեփոր) և Հայաստանում ջազային հարվածային դպրոցի հիմնադիր Ռոբերտ Յոլչյանը։
1956 թվականից՝ շուրջ 36 տարի, նվագախմբը ղեկավարել է դաշնակահար, կոմպոզիտոր Կոնստանտին Օրբելյանը։ Նվագախմբի համերգային գործունեությունը շարունակվել է ՝ ընդլայնելով իր աշխարհագրությունը՝ Թունիս, Լեհաստան, Գերմանիա, Ֆրանսիա, Լիբանան, Սիրիա։ 1975 թվականին նվագախումբը հյուրախաղերով մեկնել է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ։
Մաեստրոյի ղեկավարած նվագախմբում հանդես են եկել և ճանաչում ձեռք բերել բազմաթիվ մենակատարներ և երաժիշտներ՝ Ալլա Պուգաչովան, Լարիսա Դոլինան, Իրինա Օտիևան, Ժակ Դուվալյանը, Սիմոն Տերյանը, Բելլա Դարբինյանը, Գեորգի Մինասյանը (երգիչ), Էռնա Յուզբաշյանը, Զառա Տոնիկյանը, Տաթևիկ Հովհաննիսյանը, Էլվինա Մակարյանը։
1992 թվականին նվագախմբը դադարեցնում է իր գործունեությունը՝ պայմանավորված Հայաստանում ճգնաժամային, ծանր սոցիալական և պատերազմական դրությամբ։
1997 նվագախումբը վերսկսում է իր գործունեությեունը դաշնակահար, գործիքավորող և կոմպոզիտոր Արմեն Մարտիրոսյանի ղեկավարությամբ։
Վերաբացված նվագախումբը համալրում է իր նվագացանկը նոր, ժամանակակից գործիքավորումներով և ստեղծագործություններով։ Նվագախումբը կարճ ժամանակում արժանանում է մի քանի միջազգային երաժշտական մրցանակների, ձայնագրում է 3 ձայնապնակ և հյուրախաղերով բազմիցս հանդես է եկել Լոս Անջելեսում և Մոսկվայում[2]։
Armen_Hyusnunts.jpg)
2010 թվականին նվագախմբի գեղարվեստական ղեկավարի դիրքը ստանձնում է սաքսոֆոնահար, գործիքավորող և կոմպոզիտոր Արմեն Հյուսնունցը, որը նվագել է նվագախմբի կազմում 1988 թվականից Կոնստանտին Օրբելյանի ղեկավարությամբ և վերաբացումից հետո էլ հանդիսանում է նվագախմբի մենակատար և երաժշտական ղեկավարը։ Վերջին տարիներին նվագախմբի նվագացանկը բազմապատկվել է՝ համաշխարհային ջազային երաժշտության նմուշներով և 80-ամյա հայկական ջազը ներկայացնող հեղինակային ստեղծագործություններով։
Նվագախումբը ակտիվ համագործակցում է միջազգային երաժշտական հարթակում ներկայացող հայ երաժիշտների հետ՝ Վահագն Հայրապետյան, Արտակ Ներսեսյան, Ջիվան Գասպարյան Կրտսեր, Ավագ Մարգարյան[3]։
Ծրագրեր խմբագրել
Հայաստանի պետական ջազ նվագախումբն իրականացնում է կրթական ծրագրեր, որոնք նպաստում են հայկական փողային նվագարանների դպրոցի զարգացմանը, նվագախմբային արվեստի տիրապետմանն ու ունկնդիր երաժիշտ կապի ամրացմանը։
Վերջին տարիներին նվագախումբը ելույթներ է ունեցել Ռուսաստանում Բելառուսում, ԱՄԷ-ում, Կանադայում, Ֆրանսիայում, Լատվիայում, Լիտվայում։
Համագործակցություններ խմբագրել
Նվագախմբի հետ ելույթներով հանդես են եկել այնպիսի միջազգային ճանաչում վայելող մենակատարներ, ինչպիսիք են՝ Դի Դի Բրիջուոթերը, Արթուրո Սանդովալը[4], Ադամ Ռապան[5], Չիկո Ֆրիմանը[6], Ջոն Մարշալը[7], Ջեմմի Դևիսը[8], Շերոն Կլարկը[9], Մայքլ Մեյոն, Հյուբերտ Թաբսը, Ռոնալդ Բեյքերը[10], Իգոր Բուտմանը, Արտո Թունջբոյաջյանը, Մարիամ Մերաբովան, Տիգրան Համասյանը, Սերգեյ Մանուկյանը[11] և այլն[12][13]։
Գեղարվեստական ղեկավարներ խմբագրել
- 2010 թվականից՝ Արմեն Հյուսնունց,
- 1997-2010 թվականներ՝ Արմեն Մարտիրոսյան,
- 1956-1992 թվականներ՝ Կոնստանտին Օրբելյան,
- 1938-1956 թվականներ՝ Արտեմի Այվազյան։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 «AV Production - Հայաստանի պետական ջազային նվագախումբ». avproduction.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ «Հայկական ջազի ռիթմով կամ ապահովում ենք բարձր տրամադրություն ինքնամեկուսացման ժամանակ (ՎԻԴԵՈ)». newsarmenia.am. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ «Հայաստանի պետական ջազ նվագախումբը հանդես կգա տոնական ամանորյա ծրագրով». www.panorama.am (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ «Շեփորահար Արթուրո Սանդովալի և Հայաստանի պետական ջազ-նվագախմբի համատեղ համերգով բացվեց «Երևան ջազ ֆեստ 2018-ը»». armenpress.am. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ «Ադամ Ռապան նվագեց Երեւանում». www.erit.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 3-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ «Հայաստանում կնշեն ջազի միջազգային օրը». «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ «Հայաստան են ժամանել աշխարհահռչակ երաժիշտներ. ինչ է սպասում ջազի սիրահարներին». Sputnik Armenian. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ «Ջեյմի Դեվիս». Tomsarkgh.am (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ ««ՇԵՐՈՆ ԿԼԱՐԿ և ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՊԵՏԱԿԱՆ ՋԱԶ ՆՎԱԳԱԽՈՒՄԲ» համատեղ համերգ». ImYerevan.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ ԿԳՄՍՆ, ՀՀ. «Ամերիկացի ջազ վոկալիստ և շեփորահար Ռոնալդ Բեյքերի մենահամերգը՝ Հայաստանի պետական ջազ-նվագախմբի հետ». ՀՀ ԿԳՄՍՆ. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ Սարգսյան, Ալեքս (16.11.2018). «Հանրահայտ ջազմեն Սերգեյ Մանուկյանը ելույթ է ունեցել Գյումրիում». www.shantnews.am.
- ↑ ««Dee Dee Bridgewater»Yerevan Jazz Fest 2016». ImYerevan.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 1-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ «Yerevan Jazz Fest-2017-ը համախմբել է աշխարհահռչակ ջազմենների». «Ազատ Եվրոպա/Ազատություն» ռադիոկայան. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 1-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Պաշտոնական կայքէջ Արխիվացված 2020-06-15 Wayback Machine