Արտեմի Այվազյան

հայ ջազ երաժիշտ, դիրիժոր, կոմպոզիտոր
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Այվազյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Արտեմի Այվազյան (հունիսի 26 (հուլիսի 9), 1902[1][2], Բաքու, Ռուսական կայսրություն[1][2] - նոյեմբերի 14, 1975(1975-11-14)[3][2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[2]), հայ կոմպոզիտոր, խմբավար, թավջութակահար, ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ։

Արտեմի Այվազյան
Ի ծնե անունՀարություն Սերգեյի Այվազյան
Ծնվել էհունիսի 26 (հուլիսի 9), 1902[1][2]
Բաքու, Ռուսական կայսրություն[1][2]
Երկիր Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
Մահացել էնոյեմբերի 14, 1975(1975-11-14)[3][2] (73 տարեկան)
Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[2]
Մասնագիտությունդիրիժոր, կոմպոզիտոր, ջազ երաժիշտ և թավջութակահար
Գործիքներթավջութակ[1]
ԱշխատավայրԵրևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիա[1][2], Հայաստանի էստրադային նվագախումբ[1][2] և Հակոբ Պարոնյանի անվան պետական երաժշտական կոմեդիայի թատրոն[1][2]
ԿրթությունԹբիլիսիի Վանո Սարաջիշվիլիի անվան պետական կոնսերվատորիա (1923)[1] և Մոսկվայի կոնսերվատորիա (1932)[1]
Պարգևներ
«Պատվո նշան» շքանշան
ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ[1][2] և Հայկական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ
 Artemi Ayvazyan Վիքիպահեստում

Հայ ազգային էստրադային երաժշտության հիմնադիր։

Կենսագրություն

խմբագրել
 
Արտեմի Այվազյանի հուշատախտակը Երևանի Սայաթ-Նովա փողոցում

Ծնվել է Բաքվում։ Երաժշտական տարրական կրթությունն ստացել է Բաքվի ուսումնարանում։ 1923 թվականին ավարտել է Թիֆլիսի, 1932 թվականին՝ Մոսկվայի կոնսերվատորիաները։ Որպես ուսուցիչ պաշտոնավարել է Երևանի կոնսերվատորիայում։ 1927-1930 թթ. եղել է Լենինականի երաժշտական ստուդիայի տնօրենը։ 1938 թ. կազմակերպել է Հայաստանի պետական էստրադային նվագախումբը (1938-1956 թթ.՝ գեղարվեստական ղեկավար), 1943-1945 թվականներին՝ ԵԵԿԹ գեղարվեստական ղեկավար[4]։

Ստեղծագործություններ

խմբագրել

Հեղինակ է «Թափառնիկոս» (բեմ.՝ 1937 թվական), «Պարոն Մինթոևը Փարիզում» (1963 թվական) կոմիկ օպերաների, խորհրդահայ առաջին օպերետների՝ «Ատամնաբույժն արևելյան» (բեմ.՝ 1944 թվական), «Աշուղ Ղարիբ» (բեմ.՝ 1945 թվական), «Սեր աստղերի տակ» (բեմ.' 1969 թվական), սյուիտների, կոնցերտների, 2 կվարտետի, կինոերաժշտության։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.)Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1.
  3. 3,0 3,1 3,2 Երաժշտություն (ֆր.)
  4. Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արտեմի Այվազյան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 348