Կորիբանտներ (անգլ.՝ Κορύβαντες)[1], Փռյուգիայում Կիբելայի կամ Ռեայի քրմերի նախնիների անվանումը, վայրի խանդավառությամբ, երգով ու պարով ուղարկված ծառայելու աստվածների մեծ մորը։ Նրանք Ապոլլոնի և Թալիայի[2], կամ Ապոլլոնի և Կորա-Պերսեփոնեի որդիներն են[3]։ Ըստ հռոդոսցիների, նրանք մի քանի սատանաներ են՝ Աթենասի և Հելիոսի երեխաները։ Կամ էլ նրանք Քրոնոսի երեխաներն են, կամ՝ Զևսի և Կալլիոպեի երեխաները, նույնացված Կաբիրաների հետ։ Կամ տիտաններն են նրանց տվել Հռեային, ովքեր ժամանել էին Բակտրիայից կամ Կողքիսից[4]։ Կամ էլ Եվբեայից[5]։ Օվիդիուսը իր «Մետամորֆոզների» մեջ գրում է, որ կորիբանտները ծնվել են անձրևաջրից. այս կերպ է Ուրանոսը (երկինքը) ներծծվել Գեայի (հող) մեջ։

Կորիբանտներ
Կորիբանտների պարը։
Տեսակհունական դիցաբանության կերպարների խումբ
Ենթատեսակաստվածություն և Հին հունական դիցաբանության կերպար
ՀայրԱպոլլոն
ՄայրԹալիա կամ Պերսեփոնե
 Korybantes Վիքիպահեստում

Հռեան Փռյուգիայում նրանց սովորեցրել է պարել[6]։ Կրետեում կորիբանտներին անվանել են կուրետներ։ Նրանք պարել են մերկ, վահանով և սաղավարտով, և երբեմն հասել են այն աստիճան վայրիության, ինչ քուրմ-մենադները։ Նրանց պատկերը տաճարի ռելիեֆից է վերցված[7]։

Ըստ ծիսական առասպելի, կորիբանտները սպանել են իրենց երրորդ եղբորը և բրոնզե վահանի վրա տարել են Օլիմպոսի ոտքերի մոտ. նրա արյունից աճել է նեխուրը[8]։ Երկու եղբայրները, վերցնելով Դիոնիսոսի երիկամով արկղը, դրեցին այն Էրուտրիայում և բնակվեցին այդտեղ[9]։ Կորիբանտներից մեկին՝ «երկբնակին», ով Դեո -Դեմետրայի կամքով օձի էր վերածվել, վերաբերվում է 39-րդ օրֆիական օրհներգը։

Կորիբանտների ցուցակը խմբագրել

  • Ակմոն. կորիբանտ, Դիոնիսոսի[10] հնդկական արշավանքի անդամ։ Մասնակցել է Օֆելտոսի խաղերին՝ սկավառակի նետմանը[11]։
  • Դամնիոս. կորիբանտ,Դիոնիսոսի[10] հնդկական արշավանքի անդամ։
  • Դեանտ. Փռյուգիացի, Ակմոնի եղբայրը։
  • Իդեոս. կորիբանտ, Դիոնիսոսի հնդկական արշավանքի անդամ[12]։
  • Կիրբանտ. կորիբանտ, Դիոնիսոսի հնդկական արշավանքի անդամ։
  • Կոմբա. կորիբանտների մայրը։
  • Կորիբանտ.
  • Մելիսսիոս. կորիբանտ, Դիոնիսոսի հնդկական արշավանքի անդամ[12]։ Մասնակցել է Օֆելտոսի խաղերին՝ բռնցքամարտին[13], նաև սկավառակի նետմանը[14]։
  • Միմանտ. կորիբանտներից մեկը[10]։
  • Պիրրիհ. ըստ վարկածի՝ կորիբանտ։
  • Պրիմնիոս. կորիբանտ, հնդկական արշավանքի անդամ[15]։
  • Օկիֆոս (Օկիտոս, «արագաշարժ»), կորիբանտ[16], պահպանել է Զևսին[17]։ Մասնակցել է Օֆելտոսի խաղերին՝ վազքին[18]։
  • Սատրապ. ըստ Պավսանիոսի, Կորիբանտի մականունն է։ Արձանը տեղափոխվել է Սամիկիայից Էլիդա[19]։
  • Սոկ. յոթ կորիբանտների հայր[20]։ Գահընկեց է արվել Կեկրոպի կողմից[21]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.2. С.5
  2. Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека I 3, 4
  3. Орфика, фр.194 Керн; Лосев А. Ф. Мифология греков и римлян. М., 1996. С.342
  4. Страбон. География X 3, 19 (стр.472), версии по Деметрию из Скепсиса
  5. Нонн. Деяния Диониса XIII 135
  6. Лукиан. О пляске 8
  7. Павсаний. Описание Эллады VIII 37, 6
  8. Климент. Протрептик 19, 1
  9. Климент. Протрептик 19, 4
  10. 10,0 10,1 10,2 Нонн. Деяния Диониса XIII 142
  11. Нонн. Деяния Диониса XXXVII 686
  12. 12,0 12,1 Нонн. Деяния Диониса XIII 144
  13. Нонн. Деяния Диониса XXXVII 503
  14. Нонн. Деяния Диониса XXXVII 684
  15. Нонн. Деяния Диониса XXVIII 250
  16. Нонн. Деяния Диониса XIII 143
  17. Нонн. Деяния Диониса XXVIII 276, 308
  18. Нонн. Деяния Диониса XXXVII 634
  19. Павсаний. Описание Эллады VI 25, 6
  20. Нонн. Деяния Диониса XIII 146
  21. Нонн. Деяния Диониса XIII 151
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կորիբանտներ» հոդվածին։