Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Ղուշչու (այլ կիրառումներ)

Խաչակապ (ադրբ.՝ Quşçu, Կուշչի), նախկին հայկական գյուղ Ադրբեջանի Հանրապետության Դաշքեսանի շրջանում՝ Կոշկարչայ գետի հովտում, Դաշքեսանից (Քարհատ) 6,5 կմ հյուսիս։

Գյուղ
Խաչակապ
ադրբ.՝ Quşçu
Խաչակապ գյուղի Թարգմանչաց վանքը. 4-րդ դար
ԵրկիրԱդրբեջան Ադրբեջան
ՇրջանԴաշքեսանի շրջան
ՀամայնքԴաշկեսանի շրջան և Ելիզավետպոլի գավառ
Բնակչություն400 մարդ (2011)
Ազգային կազմադրբեջանցիներ
Կրոնական կազմշիա իսլամ
Ժամային գոտիUTC+4, ամառը UTC+5
Խաչակապ (Ադրբեջան)##
Խաչակապ (Ադրբեջան)

Կուշչի (Ղուշչի) անվանումով ընդգրկված է եղել Արևելյան Հայաստանի Ելիզավետպոլի նահանգի Ելիզավետպոլի գավառում[1]։

Պատմական ակնարկ

խմբագրել

Պատմականորեն այն տեղակայված է եղել Մեծ Հայքի Ուտիք նահանգի Գարդման գավառում։ Խաչակապ գյուղում եղել է հայկական մելիքություն։ 18-րդ դարում այստեղ իշխել է մելիք Մովսեսը։ Այդ մասին տեղեկություններ է հայտնում Րաֆֆին իր «Խամսայի մելիքություններ» գրքում։ 1936 թվականին գյուղի բազմադարյա հայկական անվանումը ադրբեջանական իշխանությունների կողմից փոխարինվել է Կուշչիի (Ղուշչի)։

Գյուղի հայ բնակչությունը բռնագաղթել է 1988-1989 թվականներին՝ Ադրբեջանի իշխանությունների վարած հակահայկական քաղաքականության շրջանակներում։ Բնակչության մի մասը հաստատվել է Լոռու մարզի Նոր Խաչակապ (նախկինում Սարալ) և Գեղարքունիքի մարզի Ջիլ գյուղերում։

Բնակչությունը

խմբագրել

Գյուղի բնակչությունը զբաղվում էր կարտոֆիլի մշակությամբ, այգեգործությամբ և անասնապահությամբ։ Խորհրդային տարիներին գյուղում կար հայկական միջնակարգ դպրոց, կուլտուրայի տուն, երեք գրադարան, հիվանդանոց և մանկապարտեզ։

1970[2] 1979[3] 1989[4] 2011
365 878 329 400

Պատմական հուշարձաններ

խմբագրել

Շրջակայքում եղել են բազմաթիվ խաչքարեր։ Այստեղ է գտնվում 4-րդ դարում կառուցված Թարգմանչաց վանքը։ Ըստ ավանդության՝ այստեղ Մեսրոպ Մաշտոցի կողմից հայերեն է թարգմանվել Աստվածաշունչը։

Հետաքրքիր փաստեր

խմբագրել

Հայտնի մարդիկ

խմբագրել

Խաչակապում են ծնվել.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել

Տեսանյութեր

խմբագրել

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. «Елисаветпольский уезд на 1908 год». Վերցված է 2021 Հունիս 8-ին.
  2. Перепись-1970
  3. Перепись-1979
  4. Перепись-1989
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։