Իտալիայի տնտեսություն
Իտալիան զարգացած ինդուստրիալ-ագրարային պետություն է։ Արժույթը 2002 թվականից եվրոն է։ Իտալիան տնտեսության մեծությամբ եվրագոտում երրորդն է[17][18]։ Երկրի տնտեսության համար ավանդաբար բնորոշ են եկամուտների մակարդակի և տնտեսական մասնագիտացման մեծ տարածաշրջանային տարբերությունները[19]։ Երկրի հյուսիսում արդյունաբերական զարգացած ինդուստրիալ և հետինդուստրիալ օջախներին բարձր համամասնությամբ ստվերային տնտեսությամբ դիմակայում է հետամնաց ճգնաժամային հարավը[20][21]։
Արժույթ | Եվրո (EUR, €) |
---|---|
Ամրագրված փոխարժեք | Կամպիոնե դ’Իտալիա - Շվեյցարական ֆրանկ |
Ֆիսկալ տարի | Հունվարի 1 - դեկտեմբերի 31 |
Առևտրային կազմակերպություններ | ԵՄ, ԱՀԿ, ՏՀԶԿ, ԻՆԱԲ |
Վիճակագրություն | |
Բնակչություն | 60,359,546 (Հունվարի 1 2019, նախնական)[1] |
ՀՆԱ | |
ՀՆԱ տեղ | |
ՀՆԱ-ի աճ |
|
ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով | |
ՀՆԱ֊ն ըստ սեկտորի |
|
Գնաճ (ՍԳԻ) | |
Աղքատության շեմից ցածր բնակչություն | |
Ջինիի գործակից | 33.4 միջին (2018, Eurostat)[6] |
Մարդկային զարգացման ինդեքս | |
Աշխատուժ | |
Աշխատուժ ըստ մասնագիտության |
|
Գործազրկություն | |
Միջին համախառն աշխատավարձ | €2,595 / $2,916 ամսական (2018) |
Համախառն աշխատավարձի միջնարժեքը | €1,878 / $2,110 ամսական (2018) (առանց հաշվի առնելու սոցիալական և մասնավոր օգուտները) |
Հիմնական արտադրություններ | |
Արտաքին | |
Արտահանում | $496.3 միլիարդ (2017)[3] |
Արտահանվող ապրանքներ | Մեքենաշինական արտադրանք, մանածագործական արտադրատեսակներ և հագուստ, արտադրական սարքավորումներ, ավտոմեքենաներ, տրանսպորտային սարքավորումներ, քիմիական նյութեր, սննդամթերք, խմիչքներ և ծխախոտ, օգտակար հանածոներ, գունավոր մետաղներ |
Արտանհանման հիմնական գործընկերներ |
|
Ներկրում | $432.9 միլիարդ (2017)[3] |
Ներկրվող ապրանքներ | Մեքենաշինական արտադրանք, քիմիական արտադրանք, տրանսպորտային սարքավորումներ, էներգետիկ արտադրանք, հանքային և գունավոր մետաղներ, տեքստիլ և հագուստ, սննդամթերք, խմիչքներ, ծխախոտ |
Ներկրման հիմնական գործընկերներ |
|
Օտարերկրյա ուղղակի ներդրումենրի ծավալ | |
Համախառն արտաքին պարտք | $2.324 տրիլիոն (Հունիս, 2017)[12] |
Պետական ֆինանսներ | |
Պետական պարտք | |
Եկամուտ | ՀՆԱ-ի 46.2% (2018)[13] |
Ծախսեր | ՀՆԱ-ի 48.4%(2018)[13] |
Վարկային վարկանիշ | |
Արտաքին պաշարներ | $151.2 միլիարդ (31 դեկտեմբերի, 2017)[3] |
2008 թվականի համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամից հետո երկիրը մտել է երկարաժամկետ ռեցեսիայի մեջ, որը բնորոշվում էր արտաքին պարտքի աճով, գործազրկության մինչև ռեկորդային հասնող բարձրացմամբ[22], արտադրության և այլ գործարար ակտիվության անկմամբ[23][24][25]։ Երկրի համար կարևոր խնդիրներից է նաև ներգաղթի հաշվին բնակչության արագ աճը, որը 2000-ական թվականներին մի քանի անգամ գերազանցել է ՀՆԱ-ի աճման տեմպերը[26]։
Վիճակագրություն
խմբագրելԱղյուսակում ներկայացված է 1980-2018 թվականների Իտալիայի հիմնական տնտեսական ցուցիշները[27]՝
Տարի | ՀՆԱ (մլրդ եվրո) |
Մեկ շնչին ընկնող ՀՆԱ (եվրո) |
ՀՆԱ-ի աճ (իրական) |
Գնաճի ցուցանիշ (տոկոսներով) |
Գործազրկություն (տոկոսներով) |
Պետական պարտք (ՀՆԱ-ից տոկոսներով) |
---|---|---|---|---|---|---|
1980 | 213,0 | 3 777 | 3,4 % | 21,8 % | 7,4 % | |
1981 | 255,2 | 4 517 | 0,8 % | 19,5 % | 7,6 % | |
1982 | 301,2 | 5 328 | 0,4 % | 16,5 % | 8,3 % | |
1983 | 350,7 | 6 200 | 1,2 % | 14,7 % | 7,4 % | |
1984 | 400,9 | 7 088 | 3,2 % | 10,7 % | 7 8 % | |
1985 | 450,0 | 7 952 | 2,8 % | 9,0 % | 8,2 % | |
1986 | 497,5 | 8 790 | 2,9 % | 5,8 % | 8,9 % | |
1987 | 544,2 | 9 617 | 3,2 % | 4,7 % | 9,6 % | |
1988 | 604,8 | 10 683 | 4,2 % | 5,1 % | 9,7 % | 93,0 % |
1989 | 664,0 | 11 721 | 3,4 % | 6,2 % | 9,7 % | 95,5 % |
1990 | 722,8 | 12 749 | 2,1 % | 6,4 % | 8,9 % | 98,8 % |
1991 | 789,6 | 13 915 | 1,5 % | 6,2 % | 8,5 % | 102,3 % |
1992 | 830,9 | 14 636 | 0,8 % | 5,0 % | 8,8 % | 109,7 % |
1993 | 855,9 | 15 062 | −0,9 % | 4,5 % | 9,8 % | 120,5 % |
1994 | 905,2 | 15 926 | 2,2 % | 4,2 % | 10,6 % | 127,1 % |
1995 | 985,0 | 17 328 | 2,3 % | 5,4 % | 11,1 % | 116,9 % |
1996 | 1 043,1 | 18 350 | 1,3 % | 4,0 % | 11,2 % | 116,3 % |
1997 | 1 089,9 | 19 162 | 1,8 % | 1,8 % | 11,2 % | 113,8 % |
1998 | 1 135,5 | 19 954 | 1,6 % | 2,0 % | 11,3 % | 110,8 % |
1999 | 1 171,9 | 20 593 | 1,6 % | 1,7 % | 10,9 % | 109,7 % |
2000 | 1 239,3 | 21 771 | 3,7 % | 2,6 % | 10,1 % | 105,1 % |
2001 | 1 298,9 | 22 803 | 1,7 % | 2,3 % | 9,1 % | 104,7 % |
2002 | 1 345,8 | 23 610 | 0,2 % | 2,6 % | 8,6 % | 101,9 % |
2003 | 1 390,7 | 24 313 | 0,2 % | 2,8 % | 8,5 % | 100,5 % |
2004 | 1 448,4 | 25 134 | 1,6 % | 2,3 % | 8,0 % | 100,0 % |
2005 | 1 489,7 | 25 656 | 1,0 % | 2,2 % | 7,7 % | 101,9 % |
2006 | 1 548,5 | 26 553 | 2,0 % | 2,2 % | 6,8 % | 102,6 % |
2007 | 1 609,6 | 27 495 | 1,5 % | 2,0 % | 6,1 % | 99,8 % |
2008 | 1 632,2 | 27 647 | −1 1 % | 3,5 % | 6,7 % | 102,4 % |
2009 | 1 572,9 | 26 457 | −5,5 % | 0,7 % | 7,7 % | 112,5 % |
2010 | 1 604,5 | 26 873 | 1,7 % | 1,6 % | 8,3 % | 115,4 % |
2011 | 1 637,5 | 27 313 | 0,6 % | 2,9 % | 8,4 % | 116,5 % |
2012 | 1 613,3 | 26 813 | −2,8 % | 3,3 % | 10,7 % | 123,4 % |
2013 | 1 604,6 | 26 518 | −1,7 % | 1,2 % | 12,1 % | 129,0 % |
2014 | 1 621,9 | 26 682 | 0,1 % | 0,1 % | 12,6 % | 131,8 % |
2015 | 1 652,6 | 27 183 | 1,0 % | 0,1 % | 11,9 % | 131,5 % |
2016 | 1 680,9 | 27 708 | 0,9 % | −0,1 % | 11,7 % | 132,0 % |
2017 | 1 716,2 | 28 326 | 1,5 % | 1,3 % | 11,3 % | 131,5 % |
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «Population on 1 January». ec.europa.eu/eurostat. Eurostat. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 «World Economic Outlook Database, October 2019». IMF.org. International Monetary Fund. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 15-ին.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 3,8 «CIA World Factbook». CIA.gov. Central Intelligence Agency. Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 9-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 7-ին.
- ↑ «Poverta': Istat, in 2014 assoluta per 1,47 mln famiglie - Economia». ANSA.it. 2016 թ․ մարտի 14.
- ↑ «People at risk of poverty or social exclusion». ec.europa.eu. Eurostat. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
- ↑ «Gini coefficient of equivalised disposable income - EU-SILC survey». ec.europa.eu/eurostat. Eurostat. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 12-ին.
- ↑ «Human Development Index (HDI)». hdr.undp.org. HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
- ↑ «Inequality-adjusted Human Development Index (IHDI)». hdr.undp.org. HDRO (Human Development Report Office) United Nations Development Programme. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 11-ին.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 «Labour market III quarter of 2019» (PDF). istat.it. Italian National Institute of Statistics. էջ 2. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 6-ին.
- ↑ «Unemployment by sex and age - monthly average». appsso.eurostat.ec.europa.eu. Eurostat. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 5-ին.
- ↑ «Youth unemployment rate». data.oecd.org. OECD. Վերցված է 2020 թ․ հունվարի 6-ին.
- ↑ «Euromoney Institutional Investor Company». Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 30-ին.
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 «Euro area government deficit at 0.5% and EU28 at 0.7% of GDP» (PDF). ec.europa.eu/eurostat. Eurostat. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 4-ին.
- ↑ «Sovereigns Rating List». Standard & Poor's. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 26-ին.
- ↑ Bufacchi, Isabella (2014 թ․ հոկտեմբերի 16). «Moody's confirms stable outlook on Italy's "Baa2" sovereign rating». Il Sole 24 Ore. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 8-ին.
- ↑ «Fitch Affirms Italy at 'BBB+'; Outlook Stable». Reuters. 2014 թ․ հոկտեմբերի 24. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 24-ին.
- ↑ «Select Country or Country Groups». www.imf.org.
- ↑ «Report for Selected Countries and Subjects». www.imf.org.
- ↑ Stringa, Giovanni (2013 թ․ հունվարի 5). «Italia terza al mondo per riserve d'oro, per ogni cittadino dote di 1.650 euro». Corriere della Sera. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 6-ին.
- ↑ «Quel bilancio Ue poco equilibrato». Il Sole 24 Ore. 2013 թ․ փետրվարի 1. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 8-ին.
- ↑ «The Economist Intelligence Unit's quality-of-life index» (PDF). The Economist. Վերցված է 2015 թ․ փետրվարի 8-ին.
- ↑ Безработица в Италии бьет рекорды // novostiua.net
- ↑ Mediobanca hints at Italian euro exit unless Germany shifts on EMU policy // Telegraph.co.uk
- ↑ Gustafson, Krystina (2015 թ․ դեկտեմբերի 31). «The world's biggest luxury markets in 2015». www.cnbc.com.
- ↑ «Italy remains the third market for luxury goods». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ մարտի 10-ին. Վերցված է 2020 թ․ մարտի 5-ին.
- ↑ В 2013 году естественный прирост населения ЕС-28 составил 0,2 ‰, миграционный 1,3 ‰ // demoscope.ru
- ↑ «Report for Selected Countries and Subjects». www.imf.org (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Italian National Institute of Statistic (ISTAT)
- Italy - OECD
- Italy profile at The World Bank
- The leading international footwear exhibition (MICAM) Արխիվացված 2019-09-02 Wayback Machine
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իտալիայի տնտեսություն» հոդվածին։ |