Զգեստ
Զգեստ, հագուստ, որն ավանդաբար կրում են կանայք և աղջիկները և որը բաղկացած է իրանակալից ու կիսաշրջազգեստից[1]։ Բաղկացած է իրանը ծածկող վերնամասից, որն իջնում է մինչև ոտքերը։ Զգեստ կարելի է համարել ցանկացած երկարությամբ կիսաշրջազգեստ պարունակող մեկ կտորից բաղկացած հագուստը, որը կարող է լինել առօրյա կամ պաշտոնական։
Զգեստը կարող է ունենալ թևքեր, գոտի կամ բաց ուսեր։ Կարող է նաև լինել տարբեր գույների։
Զգեստների երկարությունը տարբեր է լինում, որը պայմանավորված է կրողի համեստությամբ, եղանակով, նորաձևությամբ կամ այն կրող անձի ճաշակով[2]։
Զգեստի մասինԽմբագրել
Զգեստները արտաքին հագուստ են, որոնք կազմված են իրանակապից և կիսաշրջազգեստից և կարող են պատրաստվել մեկ կամ մի քանի կտորով[3][4]։ Արևմուտքում ընդհանուր առմամբ զգեստները կրում են կանայք և աղջիկները պաշտոնական առիթներին և ամենօրյա[4]։
Պատմականորեն զգեստների կազմի մեջ մտել են նաև նաև հագուստի այլ ձևեր, ինչպիսիք են՝ սեղմիրանը, վերնազգեստը, ուսաթիկնոցը, տակի կիսաշրջազգեստը և ստոմակը[5][6][7]։
ՊատմությունԽմբագրել
11-րդ դարԽմբագրել
11-րդ դարում Եվրոպայում կանայք հագնում էին տղամարդկանց տունիկայի նման զգեստներ, որոնց երկարությունը հասնում էր ծնկներին կամ ավելի ներքև[8]։ Դարավերջում դրանք ամրացվել են թևքերի ու իրանի մոտ[8]։ Զգեստները կողքերից երկար կտրվածքներ էին ունենում՝ կնոջ կազմվածքն ընդգծելու համար[9]։
16-րդ դարԽմբագրել
1550-ական թվականներից սկսած Եվրոպայում միջին և բարձր խավի կանայք հագնում էին զգեստներ, որոնք ներառում էին կանացի շապիկ, ռաֆ-օձիգ և այլ բաղադրիչներ։ [5]։ Ներքնազգեստներ չէին հագնում տակից[5]։ Անգլիայում Եղիսաբեթ I-ը թելադրում էր, թե ինչ տեսակի հագուստներ են թույլատրվում կանանց հագնել[10]։ Ֆրանսիացի կանայք ոգեշնչված էին իսպանական ոճի կորսաժներով և նաև ռաֆ էին հագնում[10]։ Ֆրանսիական զգեստները հայտնի էին որպես մարլոտես[11]։ Իտալիայում զգեստները հայտնի էին որպես ռոպա և սեմարա[11]։ 16-րդ դարի զգեստները լինում էին նաև ասեղնագործված, հայտնի էր հատկապես սև թելով ասեղնգործը[12]։
Ռուսաստանում 16-րդ և 17-րդ դարերում կանանց զգեստները վկայում էին հասարակության մեջ կնոջ և նրա ընտանիքի դիրքի մասին[13]։
17-րդ դարԽմբագրել
Հոլանդիան, որպես տեքստիլ կենտրոն, 17-րդ դարի ընթացքում նորարար էր հագուստի նորաձևության ոլորտում[7]։ Իսպանիայում և Պորտուգալիայում կանայք հագնում էին ստոմակներ[7], մինչդեռ Անգլիայում և Ֆրանսիայում զգեստներն ավելի «բնական» էին[7]։ Ժանյակն ու առատ զարդարանքները ավելի տարածված էին[7]։ Կիսրջազգեստները շատ էին, կանոնավոր ծալքերով և կիսաշրջազգեստը թույլ էր տալիս ցուցադրել տակի շրջազգեստը[7]։ Վզի բացվածքը դարձել է ավելի խորը[7]։ Ասեղնագործությունը, որտեղ պատկերվում էին գիտականորեն նոր բացահայտված բուսատեսակներ ու կենդանատեսակներ, շատ տարածված էր[14]։ Բրիտանական գաղութներում բազմաշերտ զգեստները ավելի տարածված էին, չնայած պակաս շքեղ[15]։ Ամերիկայի իսպանական կամ հոլանդական գաղութներում ապրող հարուստ կանայք ընդօրինակում էին իրենց հայրենիքում տարածված նորաձևությունը[16]։
Երեք մասից բաղկացած զգեստը, որն ուներ իրանակապ, տակի շրջազգեստ և թիկնոց, տարածված էր մինչև դարավերջի 25 տարիները․ ավելի տարածված էր մանթուան[17]։ 1680-ական թվականներին սեղմիրանը դարձել է զգեստների անբաժան մասը[18]։
Աշխատող կանայք և Ամերիկայի ստրուկ կանայք օգտագործում էին բրդի կամ վուշյա տակի շրջազգեստ և թիկնոց և բամբակյա զգեստներ[19]։ Շրջազգեստների ներքևի մասերը կարելի էր կապել գոտկատեղին, երբ կինը մոտիկ էր տաք կրակին[19]։
18-րդ դարԽմբագրել
Խոշոր, եռանկյունաձև ուրվագծերն առավելություն էին ստանում 18-րդ դարի ընթացքում, շրջազգեստները լայն էին, որոնց տակ կանայք կրում էին շրջանակի վրա ամրացված առանձին կիսաշրջազգեստներ[20][21]։ Մեկ կտորից բաղկացած զգեստները տարածում են գտել դարի կեսից[22]։ Ֆրանսիայում 1760-ական թվականների ընթացքում շրջանակը նվազեցնում էր տակի շրջազգեստի չափը[23]։ Նախընտրելի էին նաև գունավոր շորերն ու գործվածքները[24]։ Գաղութային Ամերիկայում կանայք ամենից հաճախ հագգնում էին թիկնոց և տակի շրջազգեստ[25]։ Կանայք ունեին նաև ձիավարության զգեստներ, որոնք բաղկացած էին տակի շրջազգեստից, բաճկոնից և բաճկոնակից[25]։
Զգեստների հետ կապված ֆրանսիական նորաձևությունը շատ արագ փոխվել է 18-րդ դարի վերջին[26]։ Այս ամբողջ ժամանակահատվածում նորաձև զգեստների երկարությունը շատ քիչ փոփոխության է ենթարկվել, ոտքի կոճերից իջնելով մինչև հատակ[2]։ 1740-1770 թվականների ընթացքում robe à la française-ը շատ տարածված էր բարձր խավի կանանց մոտ[27]։ Ֆրանսիայում ամպիր ոճը դարձել է հանրաճանաչ ֆրանսիական հեղափոխությունից հետո[28]։ Այս ավելի պարզ ոճին հավանություն էր տվել նաև Ժոզեֆին դը Բոհարնեն՝[28] Նապոլեոնի կինը։ Հեղափոխության ժամանակաշրջանում այլ տարածված ոճերը ներառում էին tunic զգեստներ և negligée à la patriot, որում արտացոլվում էին դրոշի կարմիր, սպիտակ և կապույտ գույները[29]։
19-րդ դարԽմբագրել
19-րդ դարում կանացի զգեստները սկսեցին դասակարգվել ըստ օրվա ժամերի և զգեստի նպատակի[30]։ Բարձր իրան ունեցող զգեստները հայտնի էին մինչև 1830թվականը[30]։
19-րդ դարի սկզբին Ռուսաստանում զգեստները ազդեցություն էին կրել կլասիցիզմից և պատրաստվում էին բարակ գործվածքներից՝ մի քիչ կիսաթափանցիկ[31]։ Էլիզաբեթ Վիժե լը Բրոնը կրում էր այս տեսակի հագուստներ կարճ փեշով (հասնում էր ծնկներին) երբ նա 1785-1801 թվականներին ապրում էր Ռուսաստանում[31] և շատ ռուս կանայք նմանակում էին նրա ոճը[31]։ 1840-ական թվականներին ռուս կանայք դիմում էին եվրոպական նորաձևությանը[32]։
Եվրոպացիների զգեստներն ունեին« ցերեկային» իրանակապ՝ բարձր պարանոցով և երկար թևերով, իսկ «երեկոյան» իրանակապ՝ ցածր պարանոցով (decollete) և շատ կարճ թևերով։ Ռուսաստանում մետաղական հուպսկիրտները հայտնի էին որպես «malakhovs»[32]։ 1860-ականների շրջազգեստները մեծապես զարդարված էին[33]։
Քնելիս Ամերիկայի արևմուտքում կանայք հագնում էին հատակի երկարության սպիտակ բամբակյա բարձր օձիքով զգեստներ[34]։ Տարբեր բնիկ ամերիկացիներ, ինչպիսիք են նավահոն և մասկալերոնները, սկսել են հարմարեցնել իրենց զգեստների դիզայնը ամերիկաբնակ եվրոպացիների ոճին, որոնց հետ շփվել են[35]։ Նավահո կանայք հետագայում ընդօրինակել են եվրոպական դիզայնը, դրան ավելացնելով գեղեցկության իրենց պատկերացումները, որի արդյունքում ստեղծվել է hózhó-ն[36]։
Թղթից պատրաստված կարի շաբլոնները/կտրվածքները, որոնցով կանայք կարում էին իրենց զգեստները, մատչելի են դարձել 1860-ականներին, երբ Butterick հրատարակչությունը սկսել է թողարկելդրան[37]։ Այս կտրվածքները դասակարգվում էին ըստ չափի, ինչը նորություն էր[38]։
Վիկտորյական դարաշրջանի զգեստները ձիգ էին և զարդարված ծալքերով, ռյուշերով և ծալաբոլորքներով[28]։
20-րդ դարԽմբագրել
20-րդ դարասկզբին նորաձև էր Գիբսոնի աղջկա կերպարը[39]։ Էդվարդյան դարաշրջանում կանանց զգեստների վերին մասը պարունակում էր "աղավնու սրտի" տեսք, որը գտնվում էր գոտկատեղին s-ի ուրվագծի տեսքով[39]։ Կանայք իրենց զգեստները անվանում էին «waists» մի մասից կազմված կամ «shirtwaists» որը բաղկացած էր շրջազգեստից և բլուզից[40]։ Զգեստների իրանակապն ունի boned երեսապատում[40]։ Ոչ ֆորմալ առումով մեծահարուստ կանայք տանը թեյի զգեստներ էին հագնում[41]։ Հագուստները պատրաստվում էին թանկարժեք կտորներից ու ժանյակներից[41]։
Մինչ 1910 թվականը էդվարդացիների տեսքը փոխարինվեց խստագույն ուրվագծերով[42]։ Ֆրանսիացի դիզայներ Պոլ Պուարեն, հսկայական ազդեցություն ունեցավ ժամանակակից տեսքի վրա[42]։ Պուարեի կողմից մշակված դիզայնները հասանելի էին ինչպես բուտիքներում, այնպես էլ հանրախանութներում[43]։ Ժամանակակից տարածված զգեստները կազմված էին մի մասից և ներառում էին կանացի ներքնազգեստներ, որոնք կարելի էր շերտավորել[44]։ Միևնույն ժամանակ Միացյալ Նահանգներում, American Ladies Tailors' Association մշակեց զգեստ և անվանեց suffragette suit, ինչը հարմար էր կանանց աշխատելու համար և ներսից շարժվելու համար[45][46]։ 1910-ականներին ևս մեկ նորամուծություն էր գործարանային արտադրության հագուստը[47]։
Waistlines սկսում էր արտաքինից բարձր և 1915 թվականից՝ իրանից ցածր[44]։ 1920 թվականին waistlines-ը մեջքի մակարդակի էր[44]։ 1910-1920 թվականներին պարանոցը ցածր էր և զգեստները կարող էին ունենալ կարճ թևեր կամ լինի անթև[48]։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին աշխատած կանայք նախընրում էին ավելի կարճ զգեստներ, որը ի վերջո դարձավ գերիշխող ոճ[24]։ Բացի կարճ զգեստներից, waistlines ազատ էին, իսկ գերիշխող գույներն էին սևը, սպիտակը և մոխրագույնը[49]։
1920 թվականին «նոր կին»-ը was a trend, that saw lighter fabrics and dresses that were easier to put on.[50] Երիտասարդ կանայք նաև սահմանափակում էին այն trends, որոնք սկսեցին հետևել տարեց կանանց[50]։ 1920-ականների զգեստները կարելի էր հագնել, կարճ և անմիջապես[51]։ Օրվա ընթացքում ընդունելի էր հագնել անթև զգեստներ[51]։ Ֆլապպեր զգեստները տարածված էին մինչև տասնամյակի վերջ[52]։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ զգեստները բարակ էին և ավելի ռազմական[28]։ Երկրորդ համաշխարհաային պատերազմից հետո Քրիստիան Դիորի կողմից առաջ բերված Նոր տեսքը շատ ազդեցիկ էր նորաձևության վրա և մոտ մեկ տասնամյակ զգեստների արտաքին տեսքը այդպիսին էր[53]։
1970-ականներից ի վեր, ոչ մի հագուստի տեսակ կամ երկարություն չէր գերակշռում նորաձևության մեջ երկար ժամանակ, կարճ և ծնկի երկարության ոճերը հաճախ հայտնվում էին կողք կողքի նորաձևության ամսագրերում և կատալոգերում[54]։
ՕգտագործումԽմբագրել
Արևմտյան մշակույթներում ձևական հագուստի կոդերի մեծ մասում կանանց համար համապատասխան ոճով հագուստը պարտադիր է։ Դրանք նաև տարածված են հատուկ առիթների ժամանակ, ինչպիսիք են՝ ավարտական երեկոները և հարսանիքները[55]։ Նման առիթների համար բլուզի և շրջազգեստի հետ միասին, շարունակում է ստանդարտ հագուստը մնալ դե ֆակտո շատ աղջիկների և կանանց համար։
Հիմնական զգեստԽմբագրել
Հիմնական զգեստը սովորաբար մուգ գույնի զգեստ է հասարակ դիզայնով, որը կարող են հագնել նորաձև աքսեսուարների հետ տարբեր առիթների ժամանակ[56]։ Տարբեր զարդերի տեսակներ, գոտիներ, շարֆեր և բաճկոններ կարող են հագնել հիմնական հագուստով[57]։ Փոքրիկ սև զգեստը հիմնական զգեստի օրինակ է։
Բոդիքոն զգեստԽմբագրել
Բոդիքոն զգեստը խիտ գործվածքով զգեստ է, որը հաճախ պատրաստվում է ձգվող նյութից[58]։ Անունը ծագել է «մարմնի վստահությունից»[59] կամ սկզբնապես «գիտակցված մարմին», 1980-ականներին ճապոնացիները փոխել են «բադիկոնի»[60]։
Զգեստների տեսակներԽմբագրել
ԺամանակահատվածԽմբագրել
ԵրկարություններԽմբագրել
Gown or Long Dress - կնոջ պաշտոնական հագուստ, որը սովորաբար ունի հատակի երկարության շրջազգեստ[61]։
Midi dress - միդին օգտագործվում է ցանկացած զգեստի կամ փեշի վրա, որն ունի եզր, which hits at mid-calf – halfway between the knee and ankle.[61]
Knee length- հեմլինը ավարտվում է ծնկի բարձրությամբ[61]։
Mini dress (1960s) - շատ կարճ զգեստ, որն ավարտվում ծնկից վերև[61][63]։
Micro dress (ճիշտ) մինի զգեստով, 2008։- Միկրո զգեստը, մինի զգեստի չափազանց կարճ տարբերակն է[64]։
Տես նաևԽմբագրել
- Հարսանեկան զգեստ
- Փոքրիկ սև զգեստ
- Սարաֆան
- Արևելյան նորաձևության պատմությունը
- Չինական պոբլանա
- Տատիկի զգեստ
- Ջամպեր զգեստ
- Ներքնազգեստ
- Զգեստների ցուցակ
- Մանտուա
- Պարկազգեստ (նաև հայտնի է որպես robe à la française)
- Սքյուա զգեստ
ԾանոթագրություններԽմբագրել
ԹվարկումներԽմբագրել
- ↑ Condra Jill։ The Greenwood Encyclopedia of Clothing Through World History: 1801 to the present (անգլերեն)։ Greenwood Publishing Group։ էջ 59։ ISBN 9780313336652
- ↑ 2,0 2,1 Davis Michael (2007)։ Art of dress designing (1st ed.)։ Delhi: Global Media։ ISBN 81-904575-7-8
- ↑ «The definition of dress»։ Dictionary.com։ Վերցված է 2018-01-29
- ↑ 4,0 4,1 Picken, 1957, էջ 101
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Edwards, 2017, էջ 20
- ↑ Cunningham, 2003, էջ 20
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 Edwards, 2017, էջ 30
- ↑ 8,0 8,1 Newman, 2001, էջ 113
- ↑ Newman, 2001, էջ 114
- ↑ 10,0 10,1 Edwards, 2017, էջ 21
- ↑ 11,0 11,1 Bigelow, 1970, էջ 110
- ↑ Edwards, 2017, էջ 23
- ↑ Pushkareva, 1997, էջ 120
- ↑ Edwards, 2017, էջ 34
- ↑ Staples, Shaw, էջ 222
- ↑ Havelin, 2012, էջ 27
- ↑ Edwards, 2017, էջ 35
- ↑ Bigelow, 1970, էջ 126
- ↑ 19,0 19,1 Havelin, 2012, էջ 26
- ↑ Bigelow, 1970, էջ 135
- ↑ Bigelow, 1970, էջ 137
- ↑ Edwards, 2017, էջ 49
- ↑ Pietsch, 2013, էջ 400
- ↑ 24,0 24,1 «Costume»։ Funk & Wagnalls New World Encyclopedia։ 2017 – via EBSCOhost
- ↑ 25,0 25,1 «A Colonial Lady's Clothing: A Glossary of Terms»։ Colonial Williamsburg։ Վերցված է 2018-01-24
- ↑ Pietsch, 2013, էջ 397-398
- ↑ Delpierre, 1997, էջ 15-16
- ↑ 28,0 28,1 28,2 28,3 «A Brief History of Women's Fashion»։ Makers (անգլերեն)։ սեպտեմբերի 7, 2016։ Արխիվացված է օրիգինալից 2018-01-25-ին։ Վերցված է 2018-01-24
- ↑ Bigelow, 1970, էջ 157
- ↑ 30,0 30,1 Bigelow, 1970, էջ 183
- ↑ 31,0 31,1 31,2 Pushkareva, 1997, էջ 242
- ↑ 32,0 32,1 Pushkareva, 1997, էջ 244
- ↑ Bigelow, 1970, էջ 188
- ↑ Krohn, 2012, էջ 37
- ↑ Parezo, Jones, էջ 384
- ↑ Parezo, Jones, էջ 384-385
- ↑ Darnell, 2000, էջ 27
- ↑ «Butterick History»։ Butterick Patterns (անգլերեն)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2019-03-26-ին։ Վերցված է 2018-01-24
- ↑ 39,0 39,1 Darnell, 2000, էջ 9
- ↑ 40,0 40,1 Darnell, 2000, էջ 11
- ↑ 41,0 41,1 Darnell, 2000, էջ 13
- ↑ 42,0 42,1 Darnell, 2000, էջ 49
- ↑ Darnell, 2000, էջ 50
- ↑ 44,0 44,1 44,2 Darnell, 2000, էջ 53
- ↑ Greenberg Molly (2017-03-01)։ «100 Years of Feminist History Explained in 10 Women’s Work Suits»։ UNC (անգլերեն)։ Արխիվացված է օրիգինալից 2017-10-16-ին։ Վերցված է 2018-01-24
- ↑ Khan Sarah (2016-11-16)։ «The fascinating history and evolution of the female pantsuit»։ Marie France Asia (en-US)։ Վերցված է 2018-01-24
- ↑ Richards, 2010, էջ 100
- ↑ Darnell, 2000, էջ 57
- ↑ Richards, 2010, էջ 100-101
- ↑ 50,0 50,1 Darnell, 2000, էջ 73
- ↑ 51,0 51,1 Darnell, 2000, էջ 77
- ↑ Darnell, 2000, էջ 105
- ↑ Parezo, Jones, էջ 383
- ↑ «The History of Hemlines»։ Women's History Network (en-GB)։ 2013-09-01։ Վերցված է 2018-01-24
- ↑ Pundir Nirupama (2007)։ Fashion technology: today and tomorrow։ New Delhi: Mittal Publications։ ISBN 81-8324-203-0
- ↑ «Definition of "basic dress"»։ Վերցված է հուլիսի 28, 2013
- ↑ Janssen, Jo Ann, Ellis, Gwen (2003)։ Dress Like a Million Bucks Without Spending It!։ Fleming H. Revell Company։ ISBN 978-0800758325
- ↑ Martin, Tracy (2014). The Little Black Dress: How to dress perfectly for any occasion. Ryland Peters & Small. 9781782490210.
- ↑ Narumi, Hiroshi. "Street Style and Its Meaning in Postwar Japan" Fashion Theory: The Journal of Dress, Body & Culture, Volume 14, Number 4, December 2010, pp. 415–438 (24). .
- ↑ (ճապոներեն) ボディコン, Wikipedia, 2018-05-19, https://ja.wikipedia.org/w/index.php?title=%E3%83%9C%E3%83%87%E3%82%A3%E3%82%B3%E3%83%B3&oldid=68611641, վերցված է 2020-01-10
- ↑ 61,0 61,1 61,2 61,3 61,4 The Vogue Sewing Book։ Vogue Patterns։ 1975։ էջ 337
- ↑ Cumming Valerie, Cunnington C.W., Cunnington P.E. (2010)։ The dictionary of fashion history (Rev., updated and supplemented [ed.]. ed.)։ Oxford: Berg։ էջ 130։ ISBN 9780857851437
- ↑ Delamore Philip։ «Mini and Midi»։ The Wedding Dress: A Visual Sourcebook of Over 200 of the Most Beautiful Gowns Ever Made (անգլերեն)։ Pavilion Books։ էջ 122։ ISBN 9781862057647
- ↑ Cumming Valerie, Cunnington C. W., Cunnington P. E.։ The Dictionary of Fashion History (անգլերեն)։ Berg։ ISBN 9781847887382
ԱղբյուրներԽմբագրել
- Bigelow Marybelle S. (1970)։ Fashion in History: Apparel in the Western World։ Minneapolis, Minnesota: Burgess Publishing Company։ ISBN 9780808702610
- Brockmamn, Helen L.: The Theory of Fashion Design, Wiley, 1965.
- Darnell Paula Jean (2000)։ From Victorian to Vamp:Women's Clothing 1900-1929։ Reno, NV: Fabric Fancies։ ISBN 9781887402156
- Cunningham Patricia A. (2003)։ Reforming Women's Fashion, 1850-1920: Politics, Health and Art։ Kent, Ohio: The Kent State University Press։ ISBN 0873387422
- Delpierre Madeleine (1997)։ Dress in France in the Eighteenth Century։ Translated by Caroline Beamish։ New Haven: Yale University։ ISBN 9780300071283
- Edwards Lydia (2017)։ How to Read a Dress: A Guide to Changing Fashion from the 16th to the 20th Century։ London: Bloomsbury Academic։ ISBN 9781472533272
- Havelin Kate (2012)։ Buckskin Dresses and Pumpkin Breeches: Colonial Fashions from the 1580s to 1760s։ Minneapolis: Twenty-First Century Books։ ISBN 9780761358879
- Krohn Katherine (2012)։ Calico Dresses and Buffalo Robes: American West Fashions from the 1840s to the 1890s։ Minneapolis: Twenty-First Century Bookos։ ISBN 9780761380528
- Newman Paul B. (2001)։ Daily Life in the Middle Ages։ Jefferson, North Carolina: McFarland & Company, Inc.։ ISBN 9780786408979
- Parezo Nancy J., Jones Angelina R. (June 2009)։ «What's in a Name?: The 1940s-1950s 'Squaw Dress'»։ American Indian Quarterly 33 (3): 373–404 – via EBSCOhost
- Picken Mary Brooks (1957)։ The Fashion Dictionary: Fabric, Sewing, and Dress as Expressed in the Language of Fashion։ New York: Funk & Wagnalls Company
- Pietsch Johannes (September 2013)։ «On Different Types of Women's Dresses in France in the Louis XVI Period»։ Fashion Theory: The Journal of Dress, Body & Culture 17 (4): 397–416։ doi:10.2752/175174113X13673474643084 – via EBSCOhost
- Pushkareva Natalia (1997)։ Women in Russian History: From the Tenth to the Twentieth Century։ Translated and edited by Eve Levin։ Armonk, New York: M.E. Sharpe։ ISBN 9780765632708
- Richards Marlee (2010)։ America in the 1910s։ Minneapolis: Twenty-First Century Books։ ISBN 9780822534372
- Staples Kathleen A., Shaw Madelyn (2013)։ Clothing Through American History: The British Colonial Era։ Santa Barbara, California: Greenwood։ ISBN 9780313084607
- Stoykov, Lubomir (2016). Theoretical problems of fashion, Sofia: National Academy of Art. 978-954-9799-11-8
- Tozer, Jane, and Sarah Levitt: Fabric of Society: A Century of People and Their Clothes 1770–1870, Laura Ashley Ltd., 1983; 0-9508913-0-4