Վիքիպեդիա

Եվրոպական ներդրումային բանկ

Եվրոպական ներդրումային բանկը (EIB) հանրային սեփականություն հանդիսացող միջազգային ֆինանսական հաստատություն է, որի բաժնետերերը ԵՄ անդամ երկրներն են։ Այն հիմնադրվել է 1958 թվականին Հռոմի պայմանագրով, որը ԵՄ քաղաքականության հետագա նպատակների համար օգտագործում է ֆինանսավորման գործառնություններ, ինչպիսիք են ևրոպական ինտեգրումը և սոցիալական համախմբվածությունը[2]։ Այն չպետք է շփոթել Եվրոպական կենտրոնական բանկի հետ, որը ստեղծվել է Ֆրանկֆուրտում (Գերմանիա) կամ Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկի հիման վրա, որը գտնվում է Լոնդոնում (Միացյալ Թագավորություն)[3]։

Եվրոպական ներդրումային բանկ
Տեսակմիջազգային ֆինանսական կազմակերպություն և body of the European Union?
Երկիր Լյուքսեմբուրգ
ՏեղագրությունԼյուքսեմբուրգ
ՎայրԿիրխբտրգ
ՀասցեL-2950
Փողոցboulevard Konrad Adenauer? (98-100)
Հիմնադրված է1958[1]
ՃարտարապետChristoph Ingenhoven?
ՏնօրենWerner Hoyer? և Նադիա Կալվինյո
Քարտեզ
Քարտեզ
Պաշտոնական կայք
Պաշտոնական կայք

Անդամ պետությունները սահմանում են բանկի քաղաքականության հիմնական նպատակները, իսկ վերահսկում են բանկի որոշումներ կայացնող մարմինները՝ կառավարիչների խորհուրդը և տնօրենների խորհուրդը։ Այն աշխարհի խոշորագույն միջազգային վարկային կազմակերպությունն է[4]։

Պատմություն խմբագրել

Եվրոպական ներդրումային բանկը հիմնադրվել է 1958 թվականին Հռոմի պայմանագրի ուժի մեջ մտնելուց հետո, որը գտնվում է Բրյուսելում և ունի 66 աշխատակից[5]։ 1968 թվականին այն տեղափոխվել է Լյուքսեմբուրգ, որտեղ էլ գտնվում է հիմա։ 1999 թվականին այն ուներ ավելի քան 1000 աշխատող, իսկ 2012 թվականին՝ ավելի քան 2000[3]։

Եվրոպական ներդրումային բանկի խումբը ստեղծվել է 2000 թվականին, որը բաղկացած է Եվրոպական ներդրումային բանկից և Եվրոպական ներդրումային ֆոնդից (EIF), ԵՄ վենչուրային կապիտալի միջոցով ֆինանսավորվում և երաշխիքներ է տրամադրվում փոքր և միջին ձեռնարկություններին (ՓՄՁ)[6]։ Եվրոպական ներդրումային բանկը Եվրոպական ներդրումային ֆոնդի բաժնետերերից է՝ նրան է պատկանում բաժնետոմսերի 62 %-ը[7]։

2012 թվականին բանկի ընդհանուր կապիտալը կազմում էր 232 միլիարդ եվրո[8]։ 2007-2009 թվականներին Եվրոպական ներդրումային բանկի կապիտալը փաստացի կրկնապատկվել է` ի պատասխան ֆինանսական ճգնաժամի։ ԵՄ կառավարությունների ղեկավարները համաձայնել են 2012 թվականի հունիսին 10 միլիարդ եվրոյով ավելացնել վճարված կապիտալը, որի իրականացումը նախատեսվում է 2013 թվականի սկզբին։

Առաքելություն խմբագրել

Բանկի առաքելությունն է ֆինանսավորել Եվրոպայում ենթակառուցվածքային նախագծերը։ Բանկը նախընտրում է պետական-մասնավոր գործընկերության ֆինանսավորման մոդելները[9]։

Եվրոպական ներդրումային բանկի կողմից ֆինանսավորվող ծրագրերի շուրջ 90 տոկոսը իրականացվում է ԵՄ անդամ երկրներում, սակայն բանկը ֆինանսավորում է ծրագրեր շուրջ 150 այլ երկրներում։ Ըստ Եվրոպական ներդրումային բանկի, այդ երկրներում այն աշխատում է միության արտաքին համագործակցության և զարգացման ֆինանսական քաղաքականությունն իրականացնելու համար` խրախուսելով մասնավոր հատվածի, ենթակառուցվածքների զարգացումը, էներգիայի մատակարարման անվտանգությունը և շրջակա միջավայրի կայունությունը։ ԵՄ ֆինանսների նախարարները «կոչ են արել զարգացման բոլոր բազմակողմ բանկերին, ինչպիսիք են Համաշխարհային բանկը և Ասիական զարգացման բանկը, դադարեցնել վառելիքի նախագծերի ֆինանսավորումը[10][10][11]։

2014 թվականին Ուկրաինայում Ռուսաստանի ռազմական միջամտության ֆոնին Եվրամիության խորհուրդը Եվրոպական ներդրումային բանկին հանձնարարել է դադարեցնել Ռուսաստանում նոր ֆինանսավորումը։

Կառավարում խմբագրել

Նախագահներ խմբագրել

Եվրոպական ներդրումային բանկի նախագահը ղեկավար կոմիտեի ղեկավարն է (ինը հոգի), որը պատասխանատու է Եվրոպական ներդրումային բանկի ամենօրյա գործունեության համար։ Նրանք «նշանակվում են Եվրոպական ներդրումային բանկի Կառավարիչների խորհրդի կողմից, տնօրենների խորհրդի առաջարկով՝ վեց տարի ժամկետով։ Նախագահը նաև տնօրենների խորհրդի նախագահն է։ Մյուս ութ անդամները փոխնախագահներ են[12][13]։

  • Պիետրո Կապիլի (it) (Իտալիա)։ 1958 փետրվար – 1959 մայիս
  • Պարիդե Ֆորմենտինի (it) (Իտալիա):1959 հունիս – 1970 սեպտեմբեր
  • Իվես Լե Պորց (Ֆրանսիա)։ 1970 սեպտեմբեր– 1984 հուլիս
  • Էրնստ-Գյունզեր Բրոդեր (Գերմանիա)։ 1984 օգոստոս – 1993 մարտ
  • Բրայան Ունվին (Մեծ Բրիտանիա)։ 1993 ապրիլ – 1999 դեկտեմբեր
  • Ֆիլիպ Մայստադ (Բելգիա)։ 2000 մարտ – 2011 դեկտեմբեր
  • Վերներ Հոյեր (Գերմանիա)։ 2012 հունվար – մինչ այսօր[14]

Բաժնետերեր խմբագրել

Եվրոպական ներդրումային բանկի բաժնետերերը ԵՄ 27 անդամ պետություններն են, մինչդեռ յուրաքանչյուր պետության մասնաբաժինը Եվրոպական ներդրումային բանկի կապիտալում հիմնված է նրա անդամակցության պահին Եվրամիության տարածքում նրա տնտեսական կշռի վրա (արտահայտված ՀՆԱ-ով)[14][15]։

Երկիր Կապիտալ (€ միլիոն) Կապիտալ (%)
Գերմանիա 46,722 19.21
Ֆրանսիա 46,722 19.21
Իտալիա 46,722 19.21
Իսպանիա 28,033 11.52
Բելգիա 12,951 5.32
Նիդերլանդներ 12,951 5.32
Շվեդիա 8,591 3.53
Դանիա 6,557 2.70
Ավստրիա 6,428 2.64
Լեհաստան 5,980 2.46
Ֆինլանդիա 3,693 1.52
Հունաստան 3,512 1.44
Պորտուգալիա 2,263 0.93
Չեխիա 2,206 0.91
Հունգարիա 2,087 0.86
Իռլանդիա 1,639 0.67
Ռումինիա 1,513 0.62
Խորվաթիա 1,062 0.44
Սլովակիա 751 0.31
Սլովենիա 697 0.29
Բուլղարիա 510 0.21
Լիտվա 437 0.18
Լյուքսեմբուրգ 327 0.13
Կիպրոս 321 0.13
Լատվիա 267 0.11
Էստոնիա 206 0.08
Մալթա 122 0.05
Ընդհանուր 243.2 100

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ ROR Data — v1.19 — 2023. — doi:10.5281/ZENODO.7644942
  2. ↑ «EIB Operational Plan 2012–2014». eib.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 5-ին.
  3. ↑ 3,0 3,1 European Investment Bank. «What Is the EIB?». FAQ – Structure and Organisation.
  4. ↑ «FAQ – Structure and Organisation». Eib.org. 2011 թ․ հոկտեմբերի 17. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 7-ին.
  5. ↑ «Some Dates and Figures». European Investment Bank.
  6. ↑ «Who are the owners of the EIB Group?». FAQ – Structure and Organisation. European Investment Bank.
  7. ↑ van Putten, Maartje (2008). Policing the Banks: Accountability Mechanisms for the Financial Sector. Montréal [Québec]: McGill-Queen's University Press. էջեր 146. ISBN 9780773576650. OCLC 760073184.
  8. ↑ «EIB Group: key statutory figures». Eib.org. 2011 թ․ հոկտեմբերի 17. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 7-ին.
  9. ↑ Shaoul, Jean; Stafford, Anne; Stapleton, Pamela (2007). «Partnerships and the role of financial advisors: private control over public policy?». Policy & Politics (անգլերեն). 35 (3): 479–495. doi:10.1332/030557307781571678.
  10. ↑ 10,0 10,1 «In which countries is the EIB active?». FAQ – Activities. European Investment Bank.
  11. ↑ Farand, Chloé (2019 թ․ նոյեմբերի 15). «European Investment Bank ends lending to fossil fuel projects». Climate Home News (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 6-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  12. ↑ «The Management Committee». About > Structure > Governance. European Investment Bank. 2012 թ․ հունվարի 9. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.
  13. ↑ «Anciens Présidents». eib.org. 2014 թ․ դեկտեմբերի 4.
  14. ↑ 14,0 14,1 «Werner Hoyer takes office as EIB President». EIB Press Release. 2011 թ․ դեկտեմբերի 21. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2012 թ․ նոյեմբերի 16-ին.
  15. ↑ «Shareholders». eib.org. 2020 թ․ փետրվարի 8. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Եվրոպական_ներդրումային_բանկ&oldid=9356964» էջից