Վիքիպեդիա

Դմիտրի Ուտկին

Դմիտրի Վալերիևիչ Ուտկին (հունիսի 11, 1970(1970-06-11), Asbest, Սվերդլովսկի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - օգոստոսի 23, 2023(2023-08-23)[1][2], Kuzhenkino, Բոլոգովսկի շրջան, Տվերի մարզ, Ռուսաստան), Ռուսաստանի Դաշնության Զինված ուժերի Գլխավոր շտաբի Գլխավոր հետախուզական վարչության հատուկ նշանակության զորքերի ռուս սպա, պահեստազորի փոխգնդապետ, Ռուսաստանի Դաշնության հերոս[9][10], Լուգանսկի Ժողովրդական Հանրապետության հերոս, Արիության վեց մեդալների ասպետ[9][11], նեոնացիստ։ Եղել է «Վագներ» մասնավոր ռազմական կազմակերպության հրամանատարը, ունեցել է «Վագներ» մականունը[12][13][14][15][16]։

Դմիտրի Ուտկին
ռուս.՝ Дми́трий Вале́рьевич У́ткин
հունիսի 11, 1970(1970-06-11) - օգոստոսի 23, 2023(2023-08-23)[1][2] (53 տարեկան)
ԾննդավայրAsbest, Սվերդլովսկի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ
Մահվան վայրKuzhenkino, Բոլոգովսկի շրջան, Տվերի մարզ, Ռուսաստան
ԳերեզմանԴաշնային զինվորական հուշահամալիր-գերեզմանատուն[4]
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան[5]
ԶորատեսակՌուսաստանի զինված ուժեր
Կոչումփոխգնդապետ և փոխգնդապետ
Հրամանատարն էրՎագներ խմբավորում և 2nd Spetsnaz Brigade?
Մարտեր/
պատերազմներ		Ռուսաստանի ռազմագործողությունը Սիրիայում, Առաջին չեչենական պատերազմ, Երկրորդ չեչենական պատերազմ, Ռուսական ռազմական ներխուժումն Ուկրաինա և Վագներ խմբի ապստամբություն
Պարգևներ
Ռուսաստանի Դաշնության հերոս
Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար 3-րդ աստիճանի շքանշան «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 4-րդ աստիճանի շքանշան Արիության շքանշան Order of Courage
և Hero of the Luhansk People's Republic
Արտաքին պատկերներ
Դմիտրի Ուտկինը ՍՍ-ի դաջվածքներով[6]
Խմբակային նկար Պուտինի հետ (ծայր աջ)[7]
Դմիտրի Ուտկիը (ծայր աջ) Կրեմլի մեծ պալատի Գեորգիևյան դահլիճում[8]

Ռուս-ուկրաինական պատերազմի ժամանակ ռուսական ագրեսիային աջակցելու պատճառով գտնվել է անձնական միջազգային պատժամիջոցների տակ։

Կենսագրություն խմբագրել

Տեղեկություններից մեկի համաձայն՝ Դմիտրի Ուտկինը ծնվել է 1970 թվականի հունիսի 11-ին, Սվերդլովսկի մարզի Ասբեստ քաղաքում, երկրաբանի ընտանիքում[17][18]։ Ըստ այլ վարկածների՝ նրա ծննդավայրը եղել է Ուկրաինական ԽՍՀ-ի Կիրովոգրադ քաղաքը[19], կամ Կիրովոգրադի մոտ գտնվող Սմոլինո գյուղը[20][21]։

Սմոլինի դպրոցն ավարտելուց հետո Ուտկինը մեկնել է Լենինգրադ, որտեղ ընդունվել է ռազմական ուսումնարան[20]։

2000-ականների սկզբին բաժանվել է կնոջից՝ Ելենա Շչերբինինայից[20][22]։

Հաղորդվում է, որ Ուտկինը մասնակցել է առաջին և երկրորդ չեչենական պատերազմներին[23][24]։

Մինչև 2013 թվականը եղել է Ռուսաստանի Դաշնության Զինված ուժերի Գլխավոր շտաբի 2-րդ հատուկ նշանակության առանձին բրիգադի 700-րդ հատուկ նշանակության առանձին ջոկատի հրամանատարը[25][26][27](տեղակայումը՝ Պսկովի մարզի Պեչորի քաղաք)։ Փոխգնդապետի կոչումով անցել է թոշակի։

Պահեստազոր տեղափոխվելուց հետո աշխատել է Moran Security Group-ում[20], մասնակցել 2013 թվականին «Սլավոնական կորպուսի» սիրիական ձախողված արշավին[28][29]։ Ջոկատը պետք է գրավեր Դեյր էլ Զորի գլխավոր տրանսպորտային հանգույցը։ Կազմավորումը բաղկացած էր երկու վաշտերից, որոնցից մեկը ղեկավարում էր հենց Դմիտրի Ուտկինը[20][30]։

2014 թվականին ռուսական զորքերի կազմում գտնվել է Ղրիմում[31]։ 2014 թվականի մայիսին դարձել է սեփական ստորաբաժանման հրամանատարը, որը, ըստ իր մարտանվան (ընտրված Ուտկինի կողմից Երրորդ Ռայխով տարվածության պատճառով[20][32]), ստացել է պայմանական «Վագներ» անվանումը[29][33]։ 2015 թվականին մասնակցել է Դեբալցևոի համար մղվող մարտերին[29]։

2015 թվականի աշնանից «Վագներ»-ի գործունեությունը տեղափոխվել է Սիրիա[31]։ Համարվում է, որ հենց այս ստորաբաժանումն է որոշիչ դեր խաղացել Պալմիրայի գրոհման ժամանակ[34]։

2016 թվականի դեկտեմբերին Դմիտրի Ուտկինին տեսել են Կրեմլում՝ Հայրենիքի հերոսների օրվան նվիրված հանդիսավոր ընդունելության ժամանակ[31]։ Ավելի ուշ Ռուսաստանի նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը հաստատել է, որ Ուտկինը Նովգորոդի մարզից հրավիրվածների թվում մասնակցել է բանկետին, քանի որ նա «Արիության շքանշանների ասպետ» է։ Միաժամանակ Պեսկովը ոչինչ չի ասել Ուտկինի՝ «Վագներ» մասնավոր ռազմական կազմակերպության հետ կապի մասին[34]։

2017 թվականի նոյեմբերին РБК-ն հայտնել է Ուտկինին «Конкорд менеджмент и консалтинг»-ի գործադիր տնօրեն նշանակելու մասին, որը Եվգենի Պրիգոժինի ռեստորանային հոլդինգի կառավարող ընկերությունն է[35][36]։ Bellingcat-ի վերլուծաբանները ենթադրում էին, որ Ուտկինի նշանակումը այդ պաշտոնում ֆիկտիվ էր[28], մինչդեռ ըստ «Фонтанка»-ի, Конкорд-ի նոր ղեկավարի անհատական հարկային համարը տարբերվում էր «Վագներ»-ի Ուտկինի հարկային նույնականացման համարից[37], սակայն Ուտկինը (Անդրեյ Տրոշևի հետ միասին) 2015-2016 թվականներին նկատվել է Պրիգոժինի անվտանգության ծառայության հայտնի աշխատակիցների հետ համատեղ շրջագայություններում և կարող էր աշխատել «Конкорд» հոլդինգի կառույցներում[38]։

Հաղորդվում էր, որ 2018 թվականին Պրիգոժինը Ուտկինին հեռացրել է «Конкорд»-ում իր պաշտոնից՝ Դեյր էլ Զորում «Վագներ» խմբի ձախողումից հետո[28][39]։

Ըստ չհաստատված տեղեկությունների, 2022 թվականին Ուտկինը Պրիգոժինի հետ միասին երկու անգամ այցելել է Ռոստովի մարզում գտնվող ռուսական գաղութներ՝ «Վագներ» ՄՌԿ բանտարկյալներին հավաքագրելու նպատակով՝ Ուկրաինայի հետ պատերազմին մասնակցելու համար[40]։

Մահ խմբագրել

Հիմնական հոդված՝ Embraer Legacy 600 ինքնաթիռի վթար Տվերի մարզում

2023 թվականի օգոստոսի 23-ին Մոսկվայից Սանկտ Պետերբուրգ թռչող ինքնաթիռը կործանվել է Տվերի մարզում։ Ինքնաթիռում գտնվող բոլոր 7 ուղևորները և անձնակազմի 3 անդամները, այդ թվում՝ Եվգենի Պրիգոժինը և Դմիտրի Ուտկինը, մահացել են[41]։

2023 թվականի օգոստոսի 31-ին հուղարկավորվել է Միտիշչիի Դաշնային ռազմական հուշահամալիր-գերեզմանատանը[42][43]։

Նեոնացիզմ խմբագրել

Բանակից զորացրվելուց հետո Ուտկինը սկսել էր համակրանք ցուցաբերել նացիստական Գերմանիայի խորհրդանիշների նկատմամբ։ Նա իրեն որպես մարտանուն վերցրել էր «Վագներ» անվանումը՝ Ադոլֆ Հիտլերի սիրելի կոմպոզիտոր և հակասեմիտ Ռիխարդ Վագների պատվին։ Ականատեսները լրագրողներին պատմել են, որ Ուտկինը օգտագործում էր նացիստական ատրիբուտներ։ Փաստաթղթերի վրա նա ստորագրում էր երկու ռուներով (ՍՍ-ի նշան) և Եվգենի Պրիգոժինին դիմում էր «Հեյլ, Պետրովիչ» ձևով, «Վագներ» խմբի շրջանակներում նրա ծածկանունով։ The Wall Street Journal-ի վավերագրական ֆիլմում և BBC-ի հոդվածում, ցուցադրվում է Ուտկինի լուսանկարը, որտեղ տեսանելի են նրա դաջվածքները ՍՍ-ի ուբերշտուրմբաննֆյուրերի տարբերանշանների և Վերմախտի զինանշանի տեսքով[20][44][45]։

Սեփականություն խմբագրել

«Досье» կենտրոնի հետաքննության համաձայն՝ Ուտկինին և նրա կնոջն է պատկանում «Кашулина» ՍՊԸ-ն, որը զբաղվում է սննդամթերքի, այդ թվում՝ ծխախոտի արտադրանքի մանրածախ առևտրով. դատելով դրամական հաշվետվություններից, կա երկու խանութ՝ մեկը Սանկտ Պետերբուրգում, երկրորդը՝ Կրասնոդարի երկրամասում։ Նախկինում Ուտկինին են պատկանել Սանկտ Պետերբուրգի Իվանովսկայա փողոցում գտնվող «Кашулина» ապարտ-հյուրանոցը և Լախտայի «Аура» բիզնես կենտրոնում գտնվող գեղեցկության սրահը[20]։

Միջազգային պատժամիջոցներ խմբագրել

2017 թվականի հունիսին Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները պատժամիջոցներ են սահմանել Դմիտրի Ուտկինի նկատմամբ՝ որպես «Վագներ» ՄՌԿ-ի ղեկավար[46][47][48]։

2018 թվականին Ուտկինին արգելվել է մուտք գործել Ուկրաինայի տարածք, ինչպես նաև է արգելք է դրվել ֆինանսական գործառնության և Ուկրաինայում ունեցած ցանկացած ակտիվների վրա[49]։

2021 թվականի դեկտեմբերի 13-ին Եվրամիության խորհուրդը սահմանափակող միջոցներ է կիրառել Ուտկինի և «Վագներ» խմբի հետ կապված այլ անձանց նկատմամբ[50][51][52]։

  Զբաղեցնելով «Վագներ» խմբում հրամանատարական կոչում, նա պատասխանատվութուն է կրում խմբի կողմից իրականացրած մարդու իրավունքների լուրջ խախտումների համար, որոնք ներառում են խոշտանգումներ և արտադատական, անօրինական մահապատիժներ և սպանություններ։ Դրանց մեջ է մտնում 2017 թվականի հունիսին Սիրիայի Հոմս նահանգում «Վագներ» խմբի չորս անդամների կողմից սիրիացի դասալիքի խոշտանգումը մինչև մահ։ «Վագներ» խմբի նախկին անդամի խոսքով՝ Դմիտրի Ուտկինն անձամբ է հրաման տվել դասալիքին տանջամահ անելու, ինչպես նաև այդ գործընթացը տեսանկարահանելու մասին։
- «Եվրոպական միության պաշտոնական ամսագիր», Բրյուսել, 2021 թվականի դեկտեմբերի 13
  

2021 թվականի դեկտեմբերի 23-ին Ուկրաինայում Դմիտրի Ուտկինի նկատմամբ քրեական գործ է հարուցվել[29][34]։

2022 թվականի փետրվարի 24-ից գտնվել է Կանադայի, հունվարի 14-ից՝ Շվեյցարիայի, փետրվարի 25-ից՝ Ավստրալիայի, մարտի 8-ից՝ Ճապոնիայի, մարտի 15-ից՝ Միացյալ Թագավորության պատժամիջոցների տակ[49][53][54][55][56][57]։ Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկու 2021 թվականի հունիսի 24-ի հրամանագրով գտնվել է ուկրաինական պատժամիջոցների տակ[53]։ 2022 թվականի մայիսի 3-ից գտնվել է Նոր Զելանդիայի պատժամիջոցների տակ[53]։

Պարգևներ խմբագրել

2016 թվականին Դմիտրի Ուտկինը որպես Արիության չորս շքանշանների ասպետ[58] մասնակցել է Կրեմլում Հայրենիքի հերոսների օրվա տոնակատարությանը[59] և լուսանկարվել է նախագահ Վլադիմիր Պուտինի և այլ հյուրերի հետ[13]։

Ըստ Ուկրաինայի անվտանգության ծառայության՝ պարգևների մի մասը ստացել է Ուկրաինայում մարտերին մասնակցելու համար[60]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Wagner Group chief among passengers on crashed plane near Moscow — The Jerusalem Post, 2023.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 Wagner chief Yevgeny Prigozhin presumed dead after Russia plane crash — BBC Online, 2023.
  3. ↑ https://www.proekt.media/portrait/evgeniy-prigozhin/
  4. ↑ https://meduza.io/news/2023/08/31/komandir-chvk-vagnera-dmitriy-utkin-on-zhe-vagner-pohoronen-na-memorialnom-kladbische-v-mytischah
  5. ↑ Along the sanctioned persons: UTKIN, Dmitry Valerievich
  6. ↑ «Ливийские гастроли ЧВК Вагнера: что хранится в планшете наемника». BBC News Русская служба (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ օգոստոսի 11-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 11-ին.
  7. ↑ «Бродяга, Седой, Вагнер и Ратибор окружили президента (фото)». www.fontanka.ru (ռուսերեն). 2017 թ․ օգոստոսի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ մայիսի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 11-ին.
  8. ↑ ««Хайль Петрович» История Дмитрия Уткина — человека, который подарил группе «Вагнера» название». https://dossier.center/utkin/ (ռուսերեն). 2017 թ․ օգոստոսի 21. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ ապրիլի 10-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 11-ին. {{cite web}}: External link in |website= (օգնություն)
  9. ↑ 9,0 9,1 «Легендарный Уткин удостоился посмертных воинских почестей».
  10. ↑ «Вход по списку: как прошли тайные похороны командира ЧВК «Вагнер» Уткина».
  11. ↑ «Погибший Дмитрий Уткин был единственным, кто имел 6 орденов Мужества».
  12. ↑ «Командир ЧВК «Вагнер» возглавил ресторанный бизнес «повара Путина»». Meduza (ռուսերեն). 2017 թ․ նոյեմբերի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 27-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 26-ին.
  13. ↑ 13,0 13,1 «Песков подтвердил присутствие командира ЧВК Вагнера на приеме в Кремле». ТАСС (ռուսերեն). 2016 թ․ դեկտեմբերի 15. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 26-ին.
  14. ↑ «Tracing Wagner's Roots». newamerica (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ ապրիլի 18-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 27-ին.
  15. ↑ Alexander Rabin. «Diplomacy and Dividends: Who Really Controls the Wagner Group?». en:Foreign Policy Research Institute (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 27-ին.
  16. ↑ «Wagner, shadowy Russian military group, 'fighting in Libya'». BBC News (անգլերեն). 2020 թ․ մայիսի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մայիսի 27-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  17. ↑ «Уткин Дмитрий Валерьевич». spisok-putina (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 27-ին.
  18. ↑ «СБУ назвала всех "вагнеровцев" на фото с Путиным в Кремле». ukrinform (ռուսերեն). 2017 թ․ հոկտեմբերի 7. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 27-ին.
  19. ↑ Zubov, Gennady; Petelin, German. «WSJ: США пригрозили санкциями российскому союзнику в Ливии Хафтару за захват нефтяных месторождений бойцами «ЧВК Вагнера»». Gazeta.Ru|Gazeta (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2021 թ․ ապրիլի 7-ին.
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 20,5 20,6 20,7 Денис Коротков. ««Хайль Петрович»». Досье (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ ապրիլի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 11-ին.
  21. ↑ Цензор.НЕТ (2017 թ․ հունվարի 25). «"Что дядя Вова скажет, то Дима и сделает". Украинский след в судьбе таинственного главаря "ЧВК Вагнера"». Цензор.НЕТ (ռուսերեն). Վերցված է 2023 թ․ հուլիսի 13-ին.
  22. ↑ Геннадий Зубов, Герман Петелин. «WSJ: США пригрозили санкциями российскому союзнику в Ливии Хафтару за захват нефтяных месторождений бойцами «ЧВК Вагнера»». gazeta (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 27-ին.
  23. ↑ View Author Archive, Email the Author, Follow on Twitter, Get author RSS feed (2022 թ․ փետրվարի 25). «Wagner Group, Kremlin-backed mercenaries, reportedly laid groundwork in Ukraine». New York Post (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 23-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 30-ին. {{cite web}}: |author= has generic name (օգնություն)CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  24. ↑ «В разбившемся самолете в Тверской области были Пригожин и глава «Вагнера» Уткин» (ռուսերեն). Новые Известия. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 23-ին.
  25. ↑ ««Фонтанка» нашла двух российских наемников, подозреваемых в убийстве дезертира в Сирии. Один из них служил в спецназе с главой ЧВК «Вагнер»». meduza (ռուսերեն). 2019 թ․ դեկտեմբերի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մայիսի 13-ին. Վերցված է 2020 թ․ հուլիսի 27-ին.
  26. ↑ «Они сражались за Пальмиру (фото)». fontanka.ru - новости Санкт-Петербурга (ռուսերեն). 2016 թ․ մարտի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ ապրիլի 18-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 12-ին.
  27. ↑ Сергей Часовских Новороссия. Год войны. — ISBN 5040201656
  28. ↑ 28,0 28,1 28,2 «Putin Chef's Kisses of Death: Russia's Shadow Army's State-Run Structure Exposed». bellingcat (անգլերեն). 2020 թ․ օգոստոսի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 12-ին.
  29. ↑ 29,0 29,1 29,2 29,3 «В Украине возбудили уголовное дело против командира ЧВК Вагнера». Международное французское радио|RFI (ռուսերեն). 2021 թ․ դեկտեմբերի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 28-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 28-ին.
  30. ↑ «Последний бой «Славянского корпуса» (фото)». fontanka.ru - новости Санкт-Петербурга (ռուսերեն). 2013 թ․ նոյեմբերի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ մայիսի 14-ին. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 11-ին.
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 «Сирийские потери "Славянского корпуса"». Радио Свобода (ռուսերեն). 2016 թ․ մարտի 29. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 12-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 28-ին.
  32. ↑ Moscow, Tom Parfitt (2016 թ․ մարտի 31). «Russian-led private army sent to Syria». The Times (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ հոկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 27-ին.
  33. ↑ Хазов-Кассиа, Сергей (2018 թ․ մարտի 7). «Проект "Мясорубка". Рассказывают три командира ЧВК Вагнера». Радио Свобода (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 23-ին. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 30-ին.
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 «В Украине возбудили уголовное дело против командира ЧВК Вагнера». The Insider (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 28-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 28-ին.
  35. ↑ «Командир ЧВК Вагнера возглавил ресторанный бизнес Пригожина». РБК (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունիսի 8-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 12-ին.
  36. ↑ The Moscow Times (2017 թ․ նոյեմբերի 15). «Russian Mercenary Leader Now Behind Troll Farm Mastermind's Catering Business». The Moscow Times (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  37. ↑ «Фирму "повара Путина" возглавил тезка командира ЧВК, воюющей в Сирии». BBC News Русская служба (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  38. ↑ «Часовня "ЧВК Вагнера" сменила собственника. Им стала организация командира "Седого"». BBC News Русская служба (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  39. ↑ «Частники боевых действий». www.kommersant.ru (ռուսերեն). 2018 թ․ փետրվարի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ մայիսի 28-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 12-ին.
  40. ↑ «ЧВК "Вагнер" вербует в ростовских колониях заключенных для участия в войне в Украине» (ռուսերեն). Радио «Свобода». 2022 թ․ հոկտեմբերի 10. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հոկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2022 թ․ հոկտեմբերի 14-ին.
  41. ↑ «СК установил личности всех погибших при крушении самолета Пригожина» (ռուսերեն). Lenta.ru. 2023 թ․ օգոստոսի 27. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 27-ին.
  42. ↑ «Дмитрия Уткина похоронят на Федеральном военном мемориальном кладбище в Мытищах | Родники». Мытищи. [ Родники | Новости Подмосковья (mytishchi). Արխիվացված է օրիգինալից 2023 թ․ օգոստոսի 30-ին. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 30-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  43. ↑ «В Мытищах прошли похороны командира "Группы Вагнера" Уткина». РИА Новости. Новости, Р. И. А. 31 августа 2023. Վերցված է 2023 թ․ օգոստոսի 31-ին.
  44. ↑ Inside Prigozhin’s Wagner, Russia’s Secret War Company ՅուԹյուբում՝ սկսած 550-րդ վայրկյանից
  45. ↑ Надер Ибрагим и Илья Барабанов Ливийские гастроли ЧВК "Вагнер": что хранится в планшете наемника // BBC. — 2021.
  46. ↑ «США ввели санкции против ЧВК "Вагнер"». ՌԻԱ Նովոստի (ռուսերեն). 2017 թ․ հունիսի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ հունիսի 8-ին. Վերցված է 2020 թ․ օգոստոսի 2-ին.
  47. ↑ Niko Vorobyov. «Shrouded in secrecy for years, Russia's Wagner Group opens up». Аль-Джазира (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 28-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  48. ↑ Rappeport, Alan (2017 թ․ հունիսի 20). «Trump Imposes New Sanctions on Russia Over Ukraine Incursion». The New York Times (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  49. ↑ 49,0 49,1 «Dmitri Valerievich UTKIN». www.opensanctions.org (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  50. ↑ «EU slaps sanctions on Russian mercenary group Wagner». Politico (ամերիկյան անգլերեն). 2021 թ․ դեկտեմբերի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 28-ին.
  51. ↑ «EU sanctions target Russian 'Wagner' mercenary group». Deutsche Welle (բրիտանական անգլերեն). 2021 թ․ դեկտեմբերի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  52. ↑ ««Вагнер» доигрался Наемникам запретили брать кредиты и посещать Европу: кто эти люди?». Новая газета (ռուսերեն). 2268 թ․ հուլիսի 23. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ հունվարի 19-ին. Վերցված է 2023 թ․ հունվարի 19-ին.
  53. ↑ 53,0 53,1 53,2 «УТКИН Дмитрий Валерьевич» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 26-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.
  54. ↑ «Who's on Canada's list of sanctions against Russia and who's not». Global News (ամերիկյան անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  55. ↑ «Canada Gazette, Part 2, Volume 156, Number 6: Regulations Amending the Special Economic Measures (Russia) Regulations» (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ նոյեմբերի 22-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 29-ին.
  56. ↑ Michael O'Kane (2022 թ․ հունվարի 17). «Switzerland lists 6 people & 3 entities linked to the Wagner Group». EU Sanctions (բրիտանական անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  57. ↑ «The Dirty 33: meet the Russian cronies sanctioned by Australia». Australian Financial Review (անգլերեն). 2022 թ․ փետրվարի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  58. ↑ ««Фонтанка» насчитала у командира российских наемников Вагнера четыре ордена Мужества». Meduza (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունիսի 14-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 28-ին.
  59. ↑ «Дмитрий Уткин, которого называют командиром российских наемников в Сирии, и Владимир Путин» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 21-ին.
  60. ↑ «"Решение принимали в Кремле": СБУ сделала заявление о сбитом Ил-76». BBC News Україна (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին. Վերցված է 2022 թ․ օգոստոսի 29-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Դմիտրի_Ուտկին&oldid=9785128» էջից