Արևիկ Ավդալբեգյան
Արևիկ Թադևոսի Ավդալբեգյան (դեկտեմբերի 13, 1922, Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ - մայիսի 15, 2020, Ալեսանդրիա, Պիեմոնտ, Իտալիա), հայ երաժիշտ, դաշնակահար, մանկավարժ։ ՀԽՍՀ վաստակավոր արտիստ (1955)։
| Արևիկ Ավդալբեգյան | |
|---|---|
 | |
| Հիմնական տվյալներ | |
| Ծնվել է | դեկտեմբերի 13, 1922 Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ |
| Երկիր |  ԽՍՀՄ և  Իտալիա |
| Մահացել է | մայիսի 15, 2020 (97 տարեկան) Ալեսանդրիա, Պիեմոնտ, Իտալիա |
| Մասնագիտություն | դաշնակահարուհի |
| Կրթություն | Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիա և Մոսկվայի կոնսերվատորիա |
| Պարգևներ |  |
Կենսագրություն խմբագրել
Արևիկ Ավդալբեգյանը ծնվել է 1922 թվականի դեկտեմբերի 13-ին, Երևանում։ 1933 թվականին էքստեռն ավարտել է Երևանի Ալեքսանդր Սպենդիարյանի անվան երաժշտական դպրոցը, 1939-1940 թվականներին՝ Ռ․ Մելիքյանի անվան երաժշտական ուսումնարանը, այնուհետև՝ Երևանի պետական կոնսերվատորիան, ապա ուսումը շարունակել Մոսկվայի Չայկովսկու անվան պետական կոնսերվատորիայի ասպիրանտուրայում, ռուսական դաշնամուրային դպրոցի հիմնադիրներ, երաժիշտ և դաշնակահար Կ. Ն. Իգումնովի մոտ։ Վերադառնալով Երևան՝ զբաղվել է կատարողական և մանկավարժական գործունեությամբ, եղել է իր երկրի երաժշտական բնագավառի նշանակալից իրադարձությունների մասնակիցն ու կենտրոնը։ Համերգային շրջագայություններով և մենահամերգներով հանդես է եկել տարբեր երկրներում բազմաթիվ նվագախմբերի և հանրահայտ դիրիժորների հետ, այդ թվում՝ Կոնդրաշին, Գինզբուրգ, Սիմիոնով, Դուրյան, Մալունցյան, Նիյազի և ուրիշներ։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին երկու անգամ եղել է ռազմաճակատում, ելույթներ ունեցել ոչ միայն հայկական Թամանյան դիվիզիայի, այլ բազմազգ բանակի մարտիկների համար՝ իր արվեստով ոգեշնչելով նրանց։
1988 թվականից Արևիկ Ավդալբեգյանը բնակվել և ստեղծագործել է Իտալիայում։ Ավդալբեգյանի նշանակալից համերգների թվին է պատկանում Միլանի Վերդիի անվան կոնսերվատորիայի դահլիճում կատարված Բախի երրորդ և չորրորդ կլավեսինի համար գրված կոնցերտները, որը նա իրականացրել է իր երկու դուստրերի՝ Նունե, Տաթևիկ և թոռնիկի՝ Աննա (մի քանի միջազգային մրցույթների դափնեկիր) Հայրապետյանների հետ։ Ավդալբեգյանի համերգային նվագացանկը ընդգրկում է տարբեր ոճերի և ժամանակների կոմպոզիտորների ստեղծագործությունները։
Համագործակցություն Նիկողայոս Տիգրանյանի հետ խմբագրել
Մանուկ հասակից, ծանոթանալով Նիկողայոս Տիգրանյանի հետ, դարձել է նրա ստեղծագործությունների մշտական կատարողը։ 1936 թվականին՝ Նիկողայոս Տիգրանյանի 80-ամյա հոբելյանի ժամանակ, որին մասնակցել են Հայկանուշ Դանիելյանը, Շարա Տալյանը, սիմֆոնիկ նվագախումբը՝ Կոնստանտին Սարաջևի ղեկավարությամբ, Նիկողայոս Տիգրանյանի ցանկությամբ Արևիկ Ավդալբեգյանը, լինելով դեռ մանուկ, կատարել է նրա դաշնամուրային ստեղծագործությունները։ Սա դարձել է նրա մկրտությունը իբրև Նիկողայոս Տիգրանյանի ստեղծագործությունների լավագույն կատարող։ Տիգրանյանի ցուցմունքներն ու խորհուրդները շատ մեծ դեր են խաղացել ավելի խորն ու ճշմարտացիորեն կատարելու նրա ստեղծագործությունները։ Տիգրանյանը բացահայտել է այն հազվադեպ երևույթը, երբ կատարողի մեկնաբանումը գերազանցում է հեղինակի մտահղացմանը։ Տիգրանյանի և Ավդալբեգյանի համագործակցությունը նշանավորվել է նրանով, որ հանձինս Արևիկ Ավդալբեգյանի երաժշտարվեստում առկա է Նիկողայոս Տիգրանյանի ստեղծագործությունների լավագույն կատարող՝ դաշնամուրային արվեստի բարձր մակարդակով և արևելյան մեղեդիների հարազատ շնչով ու ներշնչանքով կատարված գործերով[1][2]։
Երկեր խմբագրել
- Արևիկ Ավդալբեգյան. Հուշագրական նոթեր, հոդվածներ, Ե., 2012:
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատված վերցված է «Հայ երաժշտության հանրագիտարանից», որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|