Նիյազի
Նիյազի Թակիզադե Հաջիբեկով (օգոստոսի 7 (20), 1912[1][2], Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն - օգոստոսի 2, 1984[1][2], Բաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ադրբեջանցի խորհրդային կոմպոզիտոր և դիրիժոր, երաժշտագետ, հասարակական գործիչ, ԽՍՀՄ ժողովրդական արտիստ, Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս, Ստալինի 2-րդ աստիճանի մրցանակի դափնեկիր։
Նիյազի | |
---|---|
Բնօրինակ անուն | ադրբ.՝ Niyazi Tağızadə-Hacıbəyov |
Ի ծնե անուն | Niyazi Tağızadə Hacıbəyov |
Նաև հայտնի է որպես | Maestro |
Ծնվել է | օգոստոսի 7 (20), 1912[1][2] Թիֆլիս, Ռուսական կայսրություն |
Երկիր | ԽՍՀՄ |
Մահացել է | օգոստոսի 2, 1984[1][2] (71 տարեկան) Բաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ |
Գերեզման | Պատվո հուղարկավորության պուրակ |
Ժանրեր | դասական |
Մասնագիտություն | կոմպոզիտոր և դիրիժոր |
Կրթություն | Ռուսաստանի Գնեսինների անվան երաժշտության ակադեմիա, Բաքվի երաժշտական ակադեմիա և Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիա |
Անդամակցություն | ԽՍՀՄ կոմպոզիտորների միություն |
Պարգևներ | |
Ստորագրություն | |
Niyazi Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն խմբագրել
Նիյազին ծնվել է 1912 թ. օգոստոսի 20-ին Թբիլիսիում[3]։ 1921 թվականին նվագել է ջութակ թուրքական ռազմական նվագախմբում։ 1933-1934 թթ. սովորել է Բաքվի կոնսերվատորիայում, 1935-1937 թթ. եղել է Ադրբեջանի կինոստուդիայի երաժշտական մասի ղեկավար, 1938-1944 թթ.՝ կազմակերպչական կոմիտեի նախագահի տեղակալ, 1956 թվականից` Ադրբեջանի ԽՍՀ կոմպոզիտորների միության խորհրդի անդամ։ Նիյազին 1937-1948 թթ. աշխատել է դիրիժոր, 1951-1952 և 1958-1959 թթ.՝ գլխավոր ռեժիսոր, 1961-1965 թթ.՝ գլխավոր դիրիժոր Ադրբեջանի օպերայի և բալետի թատրոնում։ 1960-1961 թթ. եղել է Մարիինյան թատրոնի գլխավոր դիրիժոր, 1979 թվականից՝ Ադրբեջանի ֆիլհարմոնիկի տնօրեն։
Մահացել է 1984 թ. օգոստոսի 2-ին։
Հիշատակ խմբագրել
1994 թ. սեպտեմբերի 18-ին տեղի ունեցավ Նիյազիի տուն թանգարանի բացումը։ 2017 թվականին Բաքվում բացվեց Նիյազիի հուշարձանը[4]։
Երաժշտական ստեղծագործականություն խմբագրել
Նիյազին կրկին աշխատել է մի շարք երաժշտական կտորների վրա։
- «Աշուղ Ղարիբ» (Զ․ Հաջիբեկով)
- «Արշին սալ ալան» (Ու․ Հաջիբեկով)
- «Կարագիլե» (ժողովրդական երաժշտություն)
- «Այ բերի բախ»(ժողովրդական երաժշտություն)
- «Ռասթ մուղամ» (1935)
- «Շուր մուղամ» (1935)
- «Զակաթալա սուիթաի» (1934)
- «Հերոսություն» սիմֆոնիա(1944)
- «Չիթրա» պալետը (1960)