Գրոմիկո Անդրեյ Անդրեևիչ (հուլիսի 5 (18), 1909, Ստարիե Գրոմիկի, Գոմելի գավառ, Մոգիլյովյան նահանգ, Ռուսական կայսրություն[2] - հուլիսի 2, 1989(1989-07-02)[1], Մոսկվա, ԽՍՀՄ[3]), խորհրդային պետական և կուսակցական գործիչ։ Դիվանագետ։ ԽՍՀՄ արտաքին գործերի նախարար (1957-1985)։ ԽՍՀՄ Գերագույն խորհրդի նախագահության նախագահ (1985-1988)։ ԽՄԿԿ Կենտկոմի քաղբյուրոյի անդամ (1973-1988)։ Սոցիալիստական աշխատանքի կրկնակի հերոս (1969, 1979)։ Տնտեսական գիտությունների դոկտոր (1956)։

Անդրեյ Գրոմիկո
Андрэ́й Андрэ́евіч Грамы́ка
 
Կուսակցություն՝ ԽՄԿԿ
Կրթություն՝ Բելառուսի պետական տնտեսագիտական համալսարան
Գիտական աստիճան՝ տնտեսագիտության դոկտոր
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ, դիվանագետ, տնտեսագետ և հիշատակագիր
Դավանանք աթեիզմ
Ծննդյան օր Հուլիսի 18, 1909
Ծննդավայր Ստարիյա Գրամիկի
Վախճանի օր Հուլիսի 2, 1989
Վախճանի վայր Մոսկվա
Թաղված Նովոդեվիչյան գերեզմանոց
Քաղաքացիություն  ԽՍՀՄ
Ամուսին Lydia Gromyko?
Զավակներ Անատոլի Գրոմիկո և Emilia Andreevna Gromyko?
 
Պարգևներ
Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս
Լենինի շքանշան Լենինի շքանշան Լենինի շքանշան Լենինի շքանշան Լենինի շքանշան Լենինի շքանշան Լենինի շքանշան «Հայրենական պատերազմի» I աստիճանի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան Վլադիմիր Իլյիչ Լենինի ծննդյան 100-ամյակի հոբելյանական մեդալ «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 30-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 40-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալ «Աշխատանքի վետերան» մեդալ «ԽՍՀՄ Զինված ուժերի 60-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ Մոսկվայի 800-րդ ամյակին նվիրված մեդալ Սպիտակ առյուծի շքանշան Խոսե Մարտի շքանշան Հունգարիայի Հանրապետության դրոշի շքանշան Ազատության արև շքանշան
Լենինյան մրցանակ ԽՍՀՄ պետական մրցանակ
Կլեմենտ Գոտվալդի շքանշան Պերի արևի օդենի մեծ խաչ Արևի շքանշան Գեորգի Դիմիտրովի շքանշան

և Grand Cross of the Order of Merit of the Polish People's Republic

ԽՍՀՄ Նախարարների խորհրդի նախագահի առաջին տեղակալ (1983-1985), ԽՍՀՄ ներկայացուցիչ ՄԱԿ-ում (1946-1948), ԽՍՀՄ դեսպան ԱՄՆ-ում (1943-1946 )։ 1944 թվականին, որպես ԱՄՆ-ում ԽՍՀՄ դեսպան, գլխավորել է խորհրդային պատվիրակությունը Դումբարթոն Օուքսում (ԱՄՆ, ԱՄՆ, Վաշինգտոն) ՄԱԿ-ի ստեղծման վերաբերյալ միջազգային կոնֆերանսում։ Մասնակցել է Թեհրանի կոնֆերանսի (1943), Յալթայի (1945) և Պոտսդամի կոնֆերանսի (1945) նախապատրաստմանը և անցկացմանը։

Որպես արտաքին գործերի նախարար՝ հանդես է եկել երեք միջավայրում միջուկային զենքի փորձարկումներն արգելող պայմանագրի կնքման նախաձեռնությամբ (1963)։ 1966 թվականի հունվարին Ալեքսեյ Կոսիգինի հետ միասին բանակցություններ է վարել, որոնք կանխել են Հնդկաստանի և Պակիստանի միջև պատերազմը։ Նրա մասնակցությամբ՝ Միջուկային զենքի չտարածման մասին պայմանագիրը (1968), Մոսկվայի պայմանագիրը ԽՍՀՄ-ի և Գերմանիայի միջև (1970), Հրթիռային պաշտպանության համակարգերի սահմանափակման մասին պայմանագիրը (1972), «Հարաբերությունների սկզբունքների մասին» պայմանագիրը, պատրաստվել ու ստորագրվել են ԽՍՀՄ-ի և ԱՄՆ-ի միջև (1972)։

Ա. Ա. Գրոմիկոյի բոլոր դիվանագիտական գործունեության կարգախոսն է․ «Ավելի լավ է 10 տարի բանակցություններ, քան մեկ օր պատերազմ»։

ԽՄԿԿ անդամ է 1931 թվականից։ 1932 թվականին ավարտել է տնտեսագիտական ինստիտուտը։ 1936-1939 թվականներին աշխատել է ԽՍՀՄ Գիտությունների ակադեմիայի տնտեսագիտական ինստիտուտում, 1939 թվականից Արտաքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատի ամերիկյան երկրների բաժնի վարիչ, ԱՄՆ-ում ԽՍՀՄ դեսպանության խորհրդատու, 1943 թվականից՝ դեսպան (միաժամանակ Կուբայի Հանրապետության դեսպանորդը)։

1946 թվականից եղել է ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի ԽՍՀՄ մշտական ներկայացուցիչ, միաժամանակ ԽՍՀՄ արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ, 1949-1952 թվականներին՝ առաջին տեղակալ։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. 1,0 1,1 filmportal.de — 2005.
  2. 2,0 2,1 Громыко Андрей Андреевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  3. 3,0 3,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118857886 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անդրեյ Գրոմիկո» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 234