Ֆրանկենիա փոշեպատ
| Ֆրանկենիա փոշեպատ | |
 Ֆրանկենիա փոշեպատ | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Վերնաբաժին | Բարձրակարգ բույսեր (Embryophyta) |
| Տիպ/Բաժին | Անոթավոր բույսեր (Tracheophyta) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Մեխակածաղկավորներ (Caryophyllales) |
| Ընտանիք | Frankeniaceae |
| Ցեղ | Frankenia |
| Տեսակ | Ֆրանկենիա փոշեպատ (F. pulverulenta) |
| Միջազգային անվանում | |
| Frankenia pulverulenta | |
Ֆրանկենիա փոշեպատ (լատին․՝ Frankenia pulverulenta), ֆրանկենիազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
Չծռված ճյուղավորությամբ, 4-10 սմ բարձրությամբ միամյա բույս է։ Տերևները հակաձվաձև են և տակից ծածկված սպիտակ ալյուրանման մազիկներով։ Ծաղիկներն ունեն ծայրային վահանիկանման դիխազիաներ։ Բաժակը գլանաձև է և մերկ, 4-5 մմ երկարությամբ պսակաթերթերը՝ վարդագույն[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում հանդիպում է միայն Երևանի ֆլորիստիկական շրջանում (Արարատ)։ Աճում է նաև Նախակովկասում, Արևելյան Կովկասում, Արևելյան Անդրկովկասում, Արևելյան Եվրոպայի հարավային շրջաններում, Հյուսիսային, Միջին, Կենտրոնական և Արևմտյան Ասիայում, Հյուսիսային և Հարավային Աֆրիկայում[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 800-850 մ բարձրությունների վրա, ինչպես նաև աղիավուն ճահիճներում և խոնավ աղուտներում։ Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հուլիսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Կրիտիկական վիճակում գտնվող տեսակ է։ Հայտնի է մեկ պոպուլյացիա։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 10 կմ²-ից պակաս է։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված էր որպես ոչնչացման սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ Ընդգրկված չէ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաներում[1]։
Պոպուլյացիան աճում է Արարատի ճահիճներում, որը ՀՀ կառավարության 2008 թվականի որոշմամբ ընդգրկված է բնության հուշարձանների ցանկում՝ որպես «Աղակալած ճահճուտ»[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրանկենիա փոշեպատ» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրանկենիա փոշեպատ» հոդվածին։ |