Քրիստիան դե Պորտզամպարկ

Քրիստիան դե Պորտզամպարկ; ֆր.՝ Christian de Portzamparc
Ի ծնե	ֆր.՝ Christian Urvoy de Portzamparc
Ծնվել է	մայիսի 9, 1944 (79 տարեկան)
Ծննդավայր	Կասաբլանկա, Մարոկկո
Կրթություն	Փարիզի Գեղեցիկ արվեստների ազգային բարձրագույն դպրոց (1969)
Աշխատավայր	Կոլեժ դե Ֆրանս
Ուշագրավ աշխատանքներ	Les Champs Libres?, One57?, Բուրդելի թանգարան, Paris La Défense Arena?, Cidade das Artes?, Գերմանիայի Ֆրանսիայի դեսպանություն, LVMH Tower?, Tour Granite?, Philharmonie Luxembourg? և Musée Hergé?
Պարգևներ	, , , , Արծաթե քառակուսի մրցանակ (1988), Պրիցկերի ճարտարապետական մրցանակ (1994), Grand Prix de l'urbanisme? (2004), Կայսերական մրցանակ (2018), Grand prix national de l'architecture? (1992) և Արծաթե քառակուսի մրցանակ (1995)
	Christian de Portzamparc Վիքիպահեստում

Քրիստիան դե Պորտզամպարկ (ֆր.՝ Christian Urvoy de Portzamparc, մայիսի 9, 1944(1944-05-09)^[1]^[2], Կասաբլանկա, Մարոկկո^[3]^[4]^[1]), ֆրանսիացի ճարտարապետ և քաղաքաշինարար։ 1994 թվականին արժանացել է Պրիցկերի ճարտարապետական մրցանակի^[15]։

ԿենսագրությունԽմբագրել

Պորտզամպարկը ծնվել է 1944 թվականին Աֆրիկայում, ռազմական ինժեների ընտանիքում^[16]։ 1960-ական թվականներին Փարիզում գեղանկարչություն և ճարտարապետություն է ուսումնասիրել։ 1970 թվականին մասնակցել է նոր քաղաքների բնակիչների հոգեբանության ու սոցիոլոգիայի ուսումնասիրմանը։ Պորտզամպարկի առաջին նշանավոր աշխատանքը եղել է Մարն լա Վալեի և նրա ջրային աշտարակի նախագծման աշխատանքների մասնակցությունը։ Տասնամյակի վերջին նա աշխատել է Փարիզի 13-րդ շրջանի նախագծման աշխատանքներին։ Ի հակակշիռ ստանդարտացված բարձրահարկերի, որոնք գերիշխում էին փարիզյան նորակառույցների մեջ դեռևս Շառլ դը Գոլի և Ժորժ Պոմպիդուի ժամանակներից` Պորտզամպարկը ժխտում է միասնական պլանը` ստեղծելով տների մի քանի մոդելներ` հարկաբաժինների տարբեր դասավորություններով։

1980-ական թվականներին ճարտարպետն առաջ է քաշում «բաց թաղամասի» գաղափարը։ Բաց թաղամասը հիշեցնում է ֆրանսիացի քաղաքաշինարար Ժորժ Էժեն Օսմանի հռչակած սկզբունքը, որի համաձայն շենքերի ճակատամասերը պետք է զուգահեռ լինեն փողոցին, սակայն այս սկզբունքից տարբերվում է նրանով, որ դրանց անցումը մեկը մյուսին սահուն չի լինում։ Այս հատկությունը թույլ է տալիս բազմատեսակ շենքեր կառուցել, որոնք իրարից տարբերվում են բարձրությամբ, արտաքին տեսքով և գործառույթով։

Պորտզամպարկը ֆրանսիացի առաջին ճարտարապետն է, որ արժանացել է Պրիցկերի ճարտարապետական մրցանակի։

ՈճԽմբագրել

Պորտզամպարկի ոճը կարելի է բնորոշել որպես պոստմոդեռնիզմի դրսևորում։ Ճարտարապետը պայքարում է հաստատված ավանդույթների դեմ այնտեղ, որտեղ հարկ է համարում` միաժամանակ օգտագործելով վերածննդի և մոդեռնիզմի ճարտարապետական փորձը։ Այդ պատճառով New York Times ամսագիրը Պորտզամպարկին անվանել է «ար-դեկո ոճի նախահայր», իսկ Կոմերսանտ թերթի մեկնաբանը` «չափավոր պոստմոդեռնական»։

Պորտզամպարկն աշխատել է տարբեր աշխարհամասերում` ամենուր կիրառելով իր գաղափարներն արդեն եղած ճարտարապետական համատեքստում։ Իր իսկ բառերով` Պորտզամպարկը մեծ տպավորություն է ստացել Ճապոնիայից։

Հաճախ ընդգծվում են Պորտզամպարկի նախագծած շինությունների հարմարավետությունն ու բնապահպանական առանձնահատկությունները։

ԿառույցներԽմբագրել

1971—1974 — Մարն լա Վալեի ջրմուղ աշտարակ
1984—1995 — Երաժշտաքաղաք, Փարիզ
1985—1987 — «Բոբուր» սրճարան, Փարիզ
1989—1991 — Nexus II, Ֆուկուոկա
1995—1999 — LVMH աշտարակ, Նյու Յորք
1995—2009 — Մասեն շրջան, Փարիզ
1997—2005 — Լյուքսեմբուրգի ֆիլհարմոնիա, Լյուքսեմբուրգ
2006 — «Բեյրութի դարպասներ»

Արտաքին հղումներԽմբագրել

ԾանոթագրություններԽմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 http://www.liberation.fr/portrait/2001/04/05/il-ne-reste-pas-en-plans_360383
↑ ^2,0 ^2,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 http://phaidonatlas.com/architect/atelier-christian-portzamparc/1140
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 http://www.world-architects.com/en/portzamparc
↑ https://www.lemoniteur.fr/article/rennes-s-offre-un-centre-culturel-signe-portzamparc.863919
↑ https://www.lepoint.fr/architecture/new-york-nouveau-totem-de-portzamparc-03-02-2017-2102185_3383.php
↑ http://www.bourdelle.paris.fr/fr/musee/le-musee-des-espaces-dexposition-singuliers/lextension-loeuvre-monumentale
↑ https://parisladefense.com/fr/projet/paris-la-defense-arena
↑ https://www.dezeen.com/2014/05/20/cidade-das-artes-christian-de-portzamparc-rio-de-janeiro/
↑ https://www.lemoniteur.fr/article/renaissance-de-l-ambassade-de-france-a-berlin.327559
↑ https://www.lexpress.fr/styles/familles-royales/christian-de-portzamparc-dior-sans-avoir-besoin-de-l-ecrire_1694769.html
↑ https://parisladefense.com/fr/decouvrir/tours/granite
↑ https://www.lecourrierdelarchitecte.com/article_930
↑ https://chroniques-architecture.com/musee-herge-de-portzamparc/
↑ The Pritzker Architecture Prize 1994 Sponsored by the Hyatt Foundation
↑ de Séréville Étienne, de Saint Simon Fernand (1975)։ Dictionnaire de la noblesse française։ էջ 969

Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Քրիստիան դե Պորտզամպարկ կատեգորիայում։

[_374aec452df2eda1-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 http://www.liberation.fr/portrait/2001/04/05/il-ne-reste-pas-en-plans_360383

[_e69c4469c0753d36-2] 2,0 ^2,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.

[_be098f43e32915ed-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 http://phaidonatlas.com/architect/atelier-christian-portzamparc/1140

[_ce801058fcbfc23d-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 http://www.world-architects.com/en/portzamparc

[_d2e309eb066944f3-5] ttps://www.lemoniteur.fr/article/rennes-s-offre-un-centre-culturel-signe-portzamparc.863919

[_02007fe92da99d47-6] ttps://www.lepoint.fr/architecture/new-york-nouveau-totem-de-portzamparc-03-02-2017-2102185_3383.php

[_b4068c7b6aab1dd3-7] ttp://www.bourdelle.paris.fr/fr/musee/le-musee-des-espaces-dexposition-singuliers/lextension-loeuvre-monumentale

[_219eb6c01653860f-8] ttps://parisladefense.com/fr/projet/paris-la-defense-arena

[_21b5c8e534fdc823-9] ttps://www.dezeen.com/2014/05/20/cidade-das-artes-christian-de-portzamparc-rio-de-janeiro/

[_d3b683b6068a2329-10] ttps://www.lemoniteur.fr/article/renaissance-de-l-ambassade-de-france-a-berlin.327559

[_42627be041a86901-11] ttps://www.lexpress.fr/styles/familles-royales/christian-de-portzamparc-dior-sans-avoir-besoin-de-l-ecrire_1694769.html

[_c081979788218d83-12] ttps://parisladefense.com/fr/decouvrir/tours/granite

[_a79103bed7785227-13] ttps://www.lecourrierdelarchitecte.com/article_930

[_b4c36e8a06ffb157-14] ttps://chroniques-architecture.com/musee-herge-de-portzamparc/

[15] The Pritzker Architecture Prize 1994 Sponsored by the Hyatt Foundation

[16] Séréville Étienne, de Saint Simon Fernand (1975)։ Dictionnaire de la noblesse française։ էջ 969

[1]

[2]

[3]

[4]

[15]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[16]