Քյազըմ Կարաբեքիր (թուրքերեն՝ Musa Kâzım Karabekir, 1882[1][2] կամ հուլիսի 23, 1882(1882-07-23), Küçükmustafapaşa, Ֆաթիհ, Օսմանյան կայսրություն[3] - հունվարի 26, 1948(1948-01-26), Անկարա, Թուրքիա), թուրք գեներալ, փաշա, օսմանյան ռազմական հանցագործ։

Քյազիմ Կարաբեքիր
Musa Kâzım Karabekir
հուլիսի 23, 1882 - հունվարի 26, 1948
ԾննդավայրՕսմանյան կայսրություն, Կոստանդնուպոլիս
Մահվան վայրԱնկարա, Թուրքիա
ԳերեզմանԹուրքական պետական գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Թուրքիա և  Օսմանյան կայսրություն
Զորատեսակհետևազոր
Կոչումգեներալ, փաշա
Մարտեր/
պատերազմներ
Առաջին համաշխարհային պատերազմ
ԿրթությունՕսմանյան ռազմական քոլեջ և Կուլետի ռազմական լիցեյ
ՍտորագրությունИзображение автографа

1918-1919 թվականներին եղել է 1-ին, 2-րդ, 15-րդ թուրքական Կովկասյան բանակային կորպուսների հրամանատար, մասնակցել Երզնկայի, Էրզրումի և Կարսի գրավմանը, հետագայում՝ Արևելյան ռազմաճակատի զորքերի հրամանատար։ 1920 թվականի սեպտեմբերին թուրքական զորքերը Կարաբեքիրի գլխավորությամբ ներխուժել են Արևելյան Հայաստան։

Կարաբեքիրը հրաժարվել է ճանաչել Հայաստանի հեղկոմի 1921 թվականի Մոսկովյան պայմանագիրը։ Գլխավորել է թուրքական պատվիրակությունները Ալեքսանդրապոլի (1920 թվական) և Կարսի (1921 թվական) բանակցություններում։ Կարաբեքիրի ցուցումներով Տրապիզոնում սպանվել են Թուրքիայի կոմկուսի ղեկավար գործիչները (1921 թվականի հունվար)։

Օժանդակել է սպիտակ գվարդիականների հակախորհրդային խժդժություններին Թուրքիայի հյուսիսարևելյան վիլայեթներում։ 1930-1940-ական թվականներին զբաղեցրել է կուսակցական և պետական պաշտոններ։

Ունեցել է ընդգծված հակախորհրդային դիրքորոշում, վարել հակահայկական գիծ։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 291