Ստեփան Իսահակյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Իսահակյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Ստեփան Իսահակի Իսահակյան (Սերեբրյակով) (հոկտեմբերի 31, 1919[1][2], Ալեքսանդրապոլ, Երևանի նահանգ, Հայաստան[1][2] - մարտի 16, 2017, Մոսկվա, Ռուսաստան[3], Մոսկվա), կրկեսի հայ խորհրդային արտիստ, ռեժիսոր, ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1971)։ 1956 թվականին մասնակցել է հայկական կրկեսի ստեղծմանը։
Ստեփան Իսահակյան | |
---|---|
Ծնվել է | հոկտեմբերի 31, 1919[1][2] |
Ծննդավայր | Ալեքսանդրապոլ, Երևանի նահանգ, Հայաստան[1][2] |
Մահացել է | մարտի 16, 2017 (97 տարեկան) |
Մահվան վայր | Մոսկվա, Ռուսաստան |
Գերեզման | Միտինսկի գերեզմանոց |
Քաղաքացիություն | ԽՍՀՄ և Ռուսաստան |
Ազգություն | հայ |
Մասնագիտություն | կրկեսի դերասան, animal trainer, ռեժիսոր, դերասան և կինոռեժիսոր |
Կուսակցություն | ԽՄԿԿ[1] |
Պարգևներ և մրցանակներ |
Կենսագրություն
խմբագրելՍտեփան Իսահակյանը ծնվել է 1919 թվականին Լենինականում (այժմ՝ Գյումրի)։ 1935 թվականին ընտանիքը տեղափոխվում է Թիֆլիս, որտեղ անցնում են Ստեփանի մանկությունն ու երիտասարդությունը։ Հենց այստեղ է նա սկսում զբաղվել մարմնամարզությամբ և ակրոբատիկայով։ Դպրոցն ավարտելուց հետո ընդունվում է համալասարան Բաքվում։
1938 թվականից ծառայել է Կարմիր բանակում։ Հայրենական Մեծ պատերազմի մասնակից է, պաշտպանել է Ղրիմը, Կերչ և Սևաստոպոլ քաղաքները։ 1942 թվականին Սևաստոպոլի ճակատամարտում ծանր վիրավորվում է ոտքից։ Տեղափոխվում է հոսպիտալ, բուժվում և վերադառնում ռազմաճակատ։ Կրկին վիրավորվում է և ազատվում ծառայությունից հաշմանդամության պատճառով։
Սկսում է աշխատել ատրակցիոնում՝ մոտոցիկլով 60 կմ/ժ արագությամբ բարձրանում է պատի վրա։ Առաջին հյուրախաղերը եղել են 1951 թվականին Սախալինում։ Այնուհետև Համամիութենական պետկրկեսի ղեկավարությունը Իսահակյանին առաջարկում է գլխավորել կենդանիներով ատրակցիոնը, որը ստեղծվելու էր Երևանում 1956 թվականին։ 1958 թվականին նա ստեղծում է «Էկզոտիկ կենդանիների ծիծաղաշարժ խումբը» ատրակցիոնը (ռեժիսոր՝ Վ․ Միրոնով, խորհրդատու՝ Բ․ Էդեր, նկարիչ՝ Մ․ Ասլամազյան, գործըկեր՝ Ա․ Այվազյան, Երևանի կրկես)։ Համարում մասնակցում էին գետաձիեր, այծեղջերուներ, շիմպանզեներ, վիշապ և թռչուններ (թութակներ, ճնճղուկներ, սիրամարգեր, արագիլներ)։ Իսահակյանը ԽՍՀՄ-ում առաջինն էր, ով սկսեց աշխատել գետաձիերի հետ[4]։ 1956-1966 թվականներին ատրակցիոնը մտնում էր Հայկական ընկերակցության կազմի մեջ։
Լենինգրադի կրկեսում Իսահակյանը երեխաների համար նախատեսված «Բժիշկ Այբոլիտ» մնջախաղում խաղում էր գլխավոր դերը։ 1990 թվականին նա իր ատրակցիոնը փոխանցեց Ա․ Գարագինյանին։ 1991 թվականին ստեղծեց նոր համար՝ կենդանիների նոր խմբով՝ 2 շիմպանզե և օրանգուտան, ովքեր կենդանավարժի հետ հումորային տարբեր ներկայացումներ էին բեմադրում։
Իսահակյանը հեռացել է կրկեսից 1994 թվականին։ Ապրում էր Մոսկվայում։
2003 թվականին Մոսկվայի «Գալա պրես» հրատարակչությունում լույս է տեսել «Կրկեսը և կյանքը» գիրքը, որտեղ Ստեփան Իսահակյանը պատմում է իր կյանքի մասին։ Հանդիսավոր նշվել է արտիստի 90[5] և 93-ամյակները[6]։ Մահացել է Մոսկվայում 2017 թվականի մարտի 16-ին։
Մրցանակներ
խմբագրել- ՀԽՍՀ ժողովրդական արտիստ (1971)
- Հայրենական պատերազմի 2-րդ աստիճանի շքանշան
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի 2 շքանշան
- Կարմիր աստղի շքանշան
- ԽՍՀՄ և ՌԴ մեդալներ
- 2006 թվականի դեկտեմբերին Մոսկվայի քաղաքապետարանի կողմից պարգևատրվել է շքանշանով՝ «Ռուսաստանի վերածնման․ 21-րդ դարի համար»։
Ֆիլմագրություն
խմբագրելՌեժիսոր
խմբագրելՏարեթիվ | Ֆիլմ |
---|---|
1973 | Դոննիի ու Միկիի նոր արկածները |
1972 | Գողացել են զեբր |
Դերերը կինոյում
խմբագրելՏարեթիվ | Ֆիլմ | Դեր |
---|---|---|
1973 | Դոննիի ու Միկիի նոր արկածները | կենդանավարժ |
1972 | Գողացել են զեբր | կենդանավարժ |
1963 | Ճանապարհ դեպի կրկես | կենդանավարժ |
Երկեր
խմբագրել- Исаакян С. И., Арена и жизнь, М., 2004.
- Իսահակյան Ս. Ի., Էկզոտիկ կենդանիների խառը խումբ, ազգային ատրակցիոն, Երևան, 1957։
Գրականություն
խմբագրել- Благов Ю. Н., Дрессировщик Степан Исаакян, М., 1970.
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ով ով է. հայեր (հայ.) / Հ. Այվազյան — Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 2005. — հատոր 1. — էջ 466.
- ↑ В Москве попрощались с легендарным циркачом(չաշխատող հղում)
- ↑ Журнал «ИМЕНА»; №11, ноябрь, 2009
- ↑ Народный артист Армянской ССР Степан Исаакян (Серебряков) празднует свой 90-летний юбилей(չաշխատող հղում)
- ↑ «Дрессировщик Степан Исаакян-Серебряков отмечает 93-летие». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հոկտեմբերի 28-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 3-ին.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Իսահակյանի կենսագրությունը Հայազգ հանրագիտարանում (ռուս.)
- Ով ով է հայկական աշխարհում Արխիվացված 2013-05-31 Wayback Machine (ռուս.)
- Ստեփան Իսահակյան «Մանկուց երազել եմ կենդանավարժ դառնալ․․․ Արխիվացված 2014-11-17 Wayback Machine (ռուս.)
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ստեփան Իսահակյան» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 393)։ |