Սոնյա Բոնե Գուաժաժարա (պորտ.՝ Sônia Bone Guajajara, մարտի 6, 1974(1974-03-06)[1], Մարանյան, Բրազիլիա), բրազիլացի ակտիվիստուհի, իրավապաշտպան, տեղաբնիկ ժողովուրդների, բնապահպանական կազմակերպությունների և ձախ ուժերի շարժման կին գործիչ։

Սոնյա Գուաժաժարա
Դիմանկար
Ծնվել էմարտի 6, 1974(1974-03-06)[1] (50 տարեկան)
ԾննդավայրՄարանյան, Բրազիլիա
Քաղաքացիություն Բրազիլիա
ԱզգությունGuajajara?
Մայրենի լեզուպորտուգալերեն
ԿրթությունState University of Maranhão?
Մասնագիտությունակտիվիստ, ուսուցչուհի, քաղաքական գործիչ, բնապահպան և բուժքույր
Զբաղեցրած պաշտոններMinister of Indigenous Peoples?
ԿուսակցությունՍոցիալիզմի և ազատության կուսակցություն[2]
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունBrazil's Indigenous People Articulation?
 Sônia Guajajara Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Սոնյա Գուաժաժարան ծնվել է Ամազոնի խոնավ անտառներում` Մարանյանում գտնվող գուաժարա ժողովրդի ընտանիքում[6]։ Ավարտել է Մինաս Ժերայսի գյուղատնտեսական քոլեջը և Մարանյանի դաշնային համալսարանը[7], որտեղ սովորել է հումանիտար գիտություններ, հատուկ մանկավարժություն և քույրական գործ։

2017 թվականի նոյեմբերի 31-ին Սոնյա Գուժաժարան սոցիալիզմի և ազատության կուսակցության էկոսոցիալիստական շարժմամբ առաջադրվել է որպես կուսակցության հավանական թեկնածու 2018 թվականի նախագահական ընտրություններում՝ «տեղական, հակակապիտալիստական և էկոսոցիալիստական թեկնածության համար» հրովարտակով 518anosdepois.com կայքում։ Արդյունքում 2018 թվականի փետրվարի 3-ին սոցիալիզմի և ազատության կուսակցությունից թեկնածու է առաջադրվել Բրազիլիայի փոխնախագահի պաշտոնում՝ որպես անօթևան աշխատավորների շարժման առաջնորդ, նախագահության թեկնածու Գիլյերմե Բուլոսի գործընկեր։ Նրանք հավաքել են 617122 (0,58 %) ձայն։

Այսպիսով, Գուաժաժարան բնիկ ժողովուրդների առաջին երկու ներկայացուցիչներից մեկն էր, որ առաջադրվել էր Բրազիլիայի գործադիր իշխանության դաշնային մարմիններում. երկրորդը նրա քաղաքական հակառակորդ Ամիլթոն Մոուրանն էր[6][8]։

Գուաժաժարան Բրազիլիայի բնիկ ժողովուրդների ասոցիացիայի առաջնորդն է. կազմակերպություն, որը ներկայացնում է Բրազիլիայի շուրջ 300 բնիկ էթնիկ խմբեր[6]։ Գուաժաժարան հայտնի է որպես բրազիլացի հնդկացիների իրավունքների պաշտպանությանն ուղղված մի շարք ցույցերի կազմակերպիչ և 2013 թվականին կազմակերպել է նրանց առաջնորդների հանդիպումը Բրազիլիայի այն ժամանակվա նախագահ Դիլմա Ռուսեֆի հետ[9]։ Այժմ ակտիվորեն դեմ է հանդես գալիս Բրազիլիայի ծայրահեղ աջ նախագահ Ժաիր Բոլսոնարուի քաղաքականությանը՝ որպես շրջակա միջավայրի, հնդիկ բնակչության, կանանց և աշխատավորների համար վտանգավոր։ 2017 թվականին երգչուհի Ալիշա Քիզը իր «Rock in Rio» շոուի ժամանակ նրան խոսելու հնարավորություն է տվել, որպեսզի Գուաժաժարան հանդես գա Ամազոնի անտառների պահպանության անհետաձգելիության մասին ճառով։

2015 թվականին պարգևատրվել է Բրազիլիայի մշակութային ծառայությունների շքանշանով[6]։ Նա նաև պարգևատրվել է Մարանյան նահանգի և հոր՝ Ժոզիմի անվան իրավապաշտպանական կենտրոնի մեդալներով։ ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների խորհրդում ունի ձայնի իրավունք։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 https://www.csfd.cz/tvurce/381740/
  2. https://www.opovo.com.br/noticias/politica/2018/03/guilherme-boulos-e-sonia-guajajara-lancarao-pre-candidatura-pelo-psol.html
  3. http://www.cultura.gov.br/o-dia-a-dia-da-cultura/-/asset_publisher/waaE236Oves2/content/conheca-os-agraciados-com-a-omc-em-2015/10883?
  4. https://time.com/collection/100-most-influential-people-2022/6177858/sonia-guajajara/
  5. https://www.bbc.co.uk/news/resources/idt-02d9060e-15dc-426c-bfe0-86a6437e5234
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 «Sônia Guajajara». Green Cross International. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 25-ին.
  7. «Coordenadora da APIB, indígena Sonia Guajajara é cotada como vice de Boulos». Combate Racismo Ambiental (պորտուգալերեն).
  8. «Conheça Sônia Guajajara, primeira indígena em uma pré-candidatura presidencial» (պորտուգալերեն). Partido Socialismo e Liberdade. 2018 թ․ մարտի 14. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 21-ին. Վերցված է 2020 թ․ ապրիլի 25-ին.
  9. «Sônia Guajajara» (ֆրանսերեն). Association québécoise des organismes de coopération internationale.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սոնյա Գուաժաժարա» հոդվածին։