Սահակ Բազյան

հայ գրականագետ
Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Բազիկյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։

Սահակ Միրզոյի Բազյան (Բազիկյան[2], 1914, հունվարի 1 (13), Արևմտյան Հայաստան, Շատախ, Ճընուկ - 1985, հունիսի 26, Երևան), հայ գրականագետ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր (1970), ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1970), ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1939 թվականից։

Սահակ Բազյան
Ծնվել էհունվարի 1, 1914(1914-01-01)
Ճընուկ, Վանի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն[1]
Մահացել էհունիսի 26, 1985(1985-06-26) (71 տարեկան)
Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
Ազգությունհայ
Մասնագիտությունգրականագետ և համալսարանի դասախոս
Հաստատություն(ներ)Հայֆիլմ, ՀՀ ԳԱԱ գրականության ինստիտուտ և Երևանի պետական համալսարան
Պաշտոն(ներ)դեկան
Ալմա մատերԵՊՀ հայ բանասիրության ֆակուլտետ (1936)[1]
Կոչումպրոֆեսոր[1]
Գիտական աստիճանբանասիրական գիտությունների դոկտոր[1]
Տիրապետում է լեզուներինհայերեն
Պարգևներ
ԿուսակցությունԽՄԿԿ[1]

Սկզբում ստորագրել է Սարգսյան (պապի եղբոր անունով), ապա վերընդունել է տոհմական Բազիկյան ազգանունը, որից էլ կազմել է Բազյան ազգանունը։

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է Արևմտյան Հայաստանի Շատախի Ճընուկ գյուղում։ 1921 թվականին ներգաղթել է Արևելյան Հայաստան։ Յոթնամյա կրթությունը ստացել է Վերին Արտաշատ գյուղում, ապա ուսումը շարունակել է Երևանի բանֆակում, 1932 թվականին ավարտել է ինդուստրիալ բաժինը։

Աշխատանքային գործունեությունը սկսել է պատանեկան հասակից։ 1930-1934 թվականներին եղել է Երևանի կոմերտմիության քաղկոմի բաժնի վարիչ, Հայկինոյում՝ քաղլուսբաժնի վարիչ և կինոմեթոդիստ, Անդրկովկասի հեռակա ֆինանսական ինստիտուտի Երևանի կոնսուլբյուրոյի վարիչ և ժամանակավոր տնօրեն։

Ստեղծագործել սկսել է բանաստեղծությամբ, 1931 թվականին գրել է «Ետ տուր արցունքներս» պոեմը։ Հետո անցել է գրականագիտությանը։

1934 թվականին ընդունվել է Երևանի համալսարանի պատմալեզվագրական ֆակուլտետի 3-րդ կուրսը՝ հանձնելով նախորդ կուրսերի քննությունները։ Ավարտել է 1936 թվականին։

1936-1939 թվականներին ուսուցչություն է արել Երևանի մանկավարժական տեխնիկումում։ 1937-1941 թվականներին հայ գրականություն է դասախոսել Երևանի հեռակա մանկավարժական ինստիտուտում, 1945-1948 թվականներին՝ Երևանի բարձրագույն կուսակցական դպրոցում։ 1947-1951 թվականներին ավագ գիտաշխատող է եղել ՀԽՍՀ ԳԱ գրականության ինստիտուտում։

Ավարտել է համալսարանի ասպիրանտուրան 1939 թվականին։1942 թվականին «Ստեփան Ոսկան» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել բանասիրական գիտությունների թեկնածուի աստիճան։ ԽՄԿԿ անդամ 1943 թվականից։

1939-1985 թվականներին դասախոսել է ԵՊՀ-ում։ 1941-1944 թվականներին գլխավորել է համալսարանի լեկտորիումը և Երևանի լուսքաղկոմի ագիտբրիգադը։ 1945-1951 թվականներին եղել է համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի դեկանի տեղակալը, 1951-1957 թվականներին՝ դեկանը, 1950-1953 թվականներին՝ համալսարանի հայ գրականության ամբիոնի վարիչի տեղակալ։

1968 թվականին «Աբովյանի գրական ժառանգությունը» թեմայով դիսերտացիա է պաշտպանել և ստացել (1969) բանասիրական գիտությունների դոկտորի աստիճան։

Մահացել է Երևանում[3]։

Սահակ Բազյանի երկերի մատենագրություն խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. ԽուդավերդյանՀայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
  2. Բախտիար Հովակիմյան, Հայոց ծածկանունների բառարան, Ե., ԵՊՀ հրատ., 2005, էջ 571։
  3. Հայկ Խաչատրյան (1986). Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». էջ էջ 91.
 Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սահակ Բազյան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 219