Պարթև Արշակունիներ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Արշակունիներ (այլ կիրառումներ)

Պարթև Արշակունիներ՝ Պարթևական թագավորության կառավարող հարստություն մ.թ.ա. մոտ 248 – մ.թ. 224։ Ըստ ավանդության, Արշակունիների հիմնադիր թագավորն ու տոհմապետը եղել է սկյութական ապարն կամ պարն ցեղի առաջնորդ Արշակը։ «Արշակ» անունով պարթևական թագավորի գոյությունը պատմականորեն չի հաստատվում։ Արդի պատմագիտությունը Արշակունիների հիմնադիր թագավոր է համարում Տրդատ I–ին, որից սկսած պարթևական բոլոր թագավորները կրել են «Արշակ» (պարսկերեն՝ Առաշք կամ Աշք) տիտղոսը։ Պարթև Արշակունիներից էին սերում հայ և մազքթաց Արշակունիները։

Պարթև Արշակունիների ճշգրիտ ժամանակագրությունը դեռ վիճելի է։

Պարթև Արշակունիների ավագ ճյուղի արքայացանկը

1. Արշակ Ա Պարթև (մ.թ.ա. 248/247 – մոտ մ.թ.ա. 211)
2. Արտավան Ա Պարթև (մ.թ.ա. 211 – մ.թ.ա. 191)
3. Պրիապատիուս (մ.թ.ա. 191 – մ.թ.ա. 176)
4. Հրահատ Ա (մ.թ.ա. 176/175 – մ.թ.ա. 171/170)
5. Միհրդատ Ա Պարթև (մ.թ.ա. 171/170 – մ.թ.ա. 138/137)
6. Հրահատ Բ (մ.թ.ա. 138/137 – մոտ մ.թ.ա. 128)
7. Արտավան Բ Պարթև (մոտ մ.թ.ա. 128 – մ.թ.ա. 124/123)
8. Միհրդատ Բ Պարթև (մոտ մ.թ.ա. 123 – մ.թ.ա. 88/87)
9. Գոտարզ Ա (մ.թ.ա. 91 – մ.թ.ա. 81/80), Բռնի տիրացող
10. Որոդես Ա (մ.թ.ա. 81/80 – մ.թ.ա. 77/76)
11. Սանատրուկ (մ.թ.ա. 77/76 – մ.թ.ա. 70/69)
12. Հրահատ Գ (մ.թ.ա. 70/69 – մ.թ.ա. 58/57)
13. Միհրդատ Գ Պարթև (մ.թ.ա. 58/57 – մ.թ.ա. 55), մ.թ.ա. 57-ից գահազուրկ թագապահանջ
14. Որոդես Բ (մոտ մ.թ.ա. 57 – մ.թ.ա. 37/36)
15. Բակուր Ա, Որոդես Բ-ի գահակիցը (մ.թ.ա. 50 – մ.թ.ա. 38)
16. Հրահատ Դ (մ.թ.ա. 38/37 – մ.թ.ա. 2)
17. Տրդատ Բ Պարթև (մ.թ.ա. 36-ին մի քանի ամիս կամ մինչև մ.թ.ա. 27/26), գահի հավակնորդ
18. Հրահատակ (մ.թ.ա. 2 – մ.թ. մոտ 4)
19. Որոդես Գ (4 – 6/7)
20. Վոնոն Ա (7/8 – 12)

Պարթև Արշակունիների կրտսեր ճյուղի արքայացանկը

1. Արտավան Գ (մոտ 12 – մոտ 38)
2. Քինամ (37)
3. Գոտարզ Բ (մոտ 38 – 51)
4. Վարդան Ա Պարթև (39 – 47/48), բռնի գահակից
5. Վոնոն Բ Պարթև (51)
6. Վաղարշ Ա Պարթև (51/52 – 79/80)
7. Բակուր Բ Պարթև (78 – 115/116), բռնի գահակից
8. Արտավան Դ Պարթև (80 – 81)
9. Խոսրով Ա Պարթև (109 – 129), բռնի գահակից
10. Վաղարշ Բ Պարթև (105/106 – 147)
11. Պարթամասատ (116/117)
12. Միհրդատ Դ Պարթև (128/129 – 147)
13. Վաղարշ Գ Պարթև (147/148 – 192)
14. Վաղարշ Դ Պարթև (191/192 – 207/208)
15. Վաղարշ Ե Պարթև (207/208 – 222/223)
16. Արտավան Ե Պարթև (մոտ 209 – 224), բռնի գահընկեց արված Արտաշիր Սասանյանի կողմից

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 108)։