Չարտորիսկի իշխանների թանգարան (լեհ.՝ Muzeum Książąt Czartoryskich․ muˈzɛum ˈkɕɔ̃ʐɔnt tʂartɔˈrɨskʲix), համառոտ՝ Չարտորիսկի թանգարան, պատմական թանգարան Լեհաստանի Կրակով քաղաքում։ Համարվում է այդ երկրի հնագույն թանգարաններից մեկը։ Նրա հավաքածուի ստեղծման հիմքը դրել է իշխանուհի Իզաբելա Չարտորիսկան 1796 թվականին, Չարտորիսկի իշխանների նստավայրը հանդիսացող Պուլավիում։ Թանգարանը պաշտոնապես բացվել է 1878 թվականին[3][4]։ Մեծարժեք ցուցանմուշների զգալի մասը 1798 թվականին Իտալիայում ձեռք է բերել իշխանուհի Իզաբելայի որդին՝ Ադամ Եժի Չարտորիսկին։
Պուլավիում ստեղծված հավաքածուն 1830 թվականի նոյեմբերին տեղի ունեցած լեհական ապստամբությունից և Չարտորիսկիների ունեցվածքի բռնագրավումից հետո մասամբ վնասվել է։ Փրկված մասը տեղափոխվել է Ֆրանսիայի մայրաքաղաք Փարիզ և պահվել ու ցուցադրվել Լամբեր հյուրանոցի շենքում։ 1870 թվականին իշխան Վլադիսլավ Չարտորիսկին որոշել է հավաքածուն տեղափոխել Կրակով, որտեղ այն ամբողջացվել ու պատշաճ տեսքի է բերվել 1876 թվականին։
Հավաքածուում տեղ գտած առավել նշանակալի նկարը Լեոնարդո դա Վինչիի հանրահայտ աշխատանքներից մեկն է՝ Կզաքիսով տիկինը։ Արժեքավոր այլ ցուցանուշներից են Ռեմբրանդտի գործերից երկուսը, անտիկ շրջանի արվեստի մի քանի նմուշ (այդ թվում՝ քանդակներ), Վերածննդի դարաշրջանի պաստառներ ու կիրառական արվեստի նմուշներ, մեծահամբավ վարպետների՝ Հանս Հոլբայն Կրտսերի, Յակոբ Յորդանսի, Լուկա Ջորդանոյի, Պիտեր Բրեյգել Կրտսերի, Լուկաս Կրանախ Կրտսերի և այլոց աշխատանքներ։ Հավաքածուի գանձերից է եղել նաև Ռաֆայելի «Երիտասարդի դիմանկար» կտավը, որը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիների անհետացել է։
Թանգարանի գլխավոր մասնաշենքը վերակառուցման աշխատանքների իրականացման նպատակով 2010 թվականին ժամանակավորապես փակվել է։ Վերաբացվել է 2019 թվականի դեկտեմբերին[5]։ 2010-2019 թվականներին հավաքածուի մի մասը ցուցադրվել է այլ վայրերում[6]։
Հավաքածուի նշանակալի ցուցանմուշներ |
|