Վիքիպեդիա

Անդրեա Մանտենյա

Անդրեա Մանտենյա (իտալ.՝ Andrea Mantegna, 1431[1][2][3], Isola Mantegna, Պիացոլա սուլ Բրենտա, Պադովա, Վենետո, Իտալիա[3][4] - սեպտեմբերի 13, 1506[5][2][6][…], Մանտովա, Մանտուա, Լոմբարդիա[7][8][3]), Վաղ Վերածննդի իտալացի նկարիչ, Պադովայի դպրոցի ներկայացուցիչ։

Անդրեա Մանտենյա
իտալ.՝ Andrea Mantegna
Ծնվել է1431[1][2][3]
ԾննդավայրIsola Mantegna, Պիացոլա սուլ Բրենտա, Պադովա, Վենետո, Իտալիա[3][4]
Վախճանվել էսեպտեմբերի 13, 1506[5][2][6][…]
Մահվան վայրՄանտովա, Մանտուա, Լոմբարդիա[7][8][3]
Ազգությունիտալացի
Քաղաքացիություն Վենետիկի հանրապետություն
Մասնագիտություննկարիչ, copper engraver, մանրանկարիչ, քանդակագործ, գծանկարիչ և նկարիչ-փորագրող
ՈճԻտալական Վերածնունդ
Ժանրպատմական գեղանկարչություն[8][6], հոգևոր արվեստ[8], այլաբանություն[8][6], կենդանիների նկարչություն[6], դիցաբանական գեղանկարչություն[6], դիմապատկեր[6] և կրոնական նկարչություն[6]
Թեմաներգեղանկարչություն
Ուշագրավ աշխատանքներTriumphs of Caesar?, Saint Mark?, Death of the Virgin?, Dido?, Մահացած Քրիստոսը, Parnassus? և Camera degli Sposi?[9]
ՈւսուցիչՖրանչեսկո Սկվարչոնե
ԱշակերտներGaspare da Padova? և Bernardino Mantegna?
Ներշնչվել էԴոնատելլո
Պաշտոնպալատական նկարիչ
ԱմուսինՆիկոլոզիա Բելլինի
ԶավակներFrancesco Mantegna?, Ludovico Mantegna? և Bernardino Mantegna?
ԱզգականներՋենտիլե Բելլինի, Ջովանի Բելլինի և Յակոպո Բելլինի
 Andrea Mantegna Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Սովորել է հոգեհոր՝ Ֆ. Սկվարչոնեի մոտ։ Կրել է Դոնատելլոյի, Անդրեա դել Կաստանյոյի և վենետիկյան գեղանկարչության ազդեցությունը։ Կրոնական կոմպոզիցիաներում Մանտենյան ներդրել է մարդկային անհատականության ուժն ու արժանապատվությունը հավաստող պաթոսով ներթափանցված հերոսական աշխարհազգացողությունը։ Պադուայի էրեմիտանի եկեղեցու Օվետարի կապելլայի որմնանկարներում (1449-1455) արդեն նկատելի են Մանտենյայի խիստ, արխիտեկտոնիկ կոմպոզիցիան, հատու կրճատումները։ Այս և հետագա աշխատանքներում (Վերոնայի Սան-Զենո Մաջորե եկեղեցու եռապատկերը, 1457-1459) կազմավորվել է թանկագին արծնի նման մետաղական փայլով շողշողացող գույների՝ Մանտենյաին բնորոշ գեղանկարչական եղանակը։

1460 թվականից Մանտենյան ապրել է Մանտուայում, Լոդովիկո Գոնզագայի պալատում։ Սան-Ջորջո դղյակի «Դելյի Մպոզիի սրահ»-ի որմնանկարներում (1474) Մանտենյան իրականացրել է ճարտարապետության և գեղանկարչության համադրումը՝ ձգտելով ինտերիերի տեսողական-տարածական ամբողջականության։ Հռոմեական անտիկ արվեստի խստաշունչ ոգով է տոգորված «Կեսարի հաղթարշավի» համար արված միագույն էսքիզաշարը (1485-1488, 1490-1492, Հեմպտոն Կորտ, Լոնդոն)։ Ուշ շրջանի գործերից են՝ «Պառնաս» (1497, Լուվր, Փարիզ), «Սամսոն և Դալիլա» (1500-ական թթ., Ազգային պատկերասրահ, Լոնդոն)։ Մանտենյաի գրաֆիկական աշխատանքները (7 փորագրություն պղնձի վրա՝ «Ծովային աստվածությունների մարտը», մոտ 1470) աչքի են ընկնում կերպարների մոնումենտալությամբ, ձևերի պլաստիկությամբ և նրբագեղությամբ։

Պատկերասրահ խմբագրել

  •  
    Սուրբ Սեբաստյան, 1480, Լուվրի թանգարան
  •  
    Քրիստոսը որպես Քավիչ
  •  
    Մեռած Քրիստոսը, 1480
  •  
    Մադոննա,1485
  •  
    Հոգեվարքը պարտեզում,1455
  •  
    Բակչանալ, գինի խմելու փառատոն
  •  
    Հուդիթ և Հողոփեռնես
  •  
    Տեսախցիկի մանրուքներ

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. ↑ 1,0 1,1 http://www.treccani.it/enciclopedia/andrea-mantegna/
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 https://data.bnf.fr/ark:/12148/cb120459468
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 https://www.regione.veneto.it/static/www/ambiente-e-territorio/ParerePiazzolasulBrenta.pdf
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 https://en.wikisource.org/wiki/Catholic_Encyclopedia_(1913)/Andrea_Mantegna
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 6,7 6,8 RKDartists (նիդերլ.)
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Мантенья Андреа // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 http://vocab.getty.edu/page/ulan/500004218
  9. ↑ Jahrbuch der Königlich Preussischen Kunstsammlungen (գերմ.) // Jahrbuch der Königlich Preussischen Kunstsammlungen — Vol. 1883. — S. 49. — ISSN 1431-5955
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անդրեա Մանտենյա» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 242)։  
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Անդրեա_Մանտենյա&oldid=8086953» էջից