Ուկրաինայում ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկ
ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության ցանկում Ուկրաինայի օբյեկտները թվով 7-ն են (2014 թվականի դրությամբ), որը կազմում է ընդհանուր թվի 0,7 % -ը (1073-ը 2017 թվականին)։ 6 օբյեկտներ ցանկում ներառված են մշակութային չափանիշներով, ընդ որում դրանցից 1-ը ճանաչվում է որպես մարդկային ստեղծագործ հանճարի գլուխգործոց (չափանիշ), և 1 օբյեկտ ներառված է բնական չափանիշներով։ Բացի այդ, 2014 թվականի դրությամբ Ուկրաինայի տարածքում տեղակայված են 15 օբյեկտներ, որոնք Համաշխարհային ժառանգության ցանկում ընդգրկվելու թեկնածուներ են[1]։ Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միությունը, որի կազմում այդ ժամանակ ներառված էր Ուկրաինական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունը, վավերացրել է համաշխարհային ժառանգության պաշտպանության կոնվենցիան 1988 թվականի հոկտեմբերի 12-ին[2]։ Ուկրաինայի առաջին օբյեկտներն ընդգրկվել են ցանկում 1990 թվականին, Համաշխարհային ժառանգության հանձնաժողովի 14-րդ նստաշրջանում։
Այս ցանկը բաղկացած է երկու աղյուսակից։ Առաջին ցանկի օբյեկտները ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտներն են, երկրորդում՝ այն օբյեկտները, որոնք Ուկրաինայի կառավարության կողմից առաջարկվել է որպես համաշխարհային ժառանգության ցանկում ընդգրկվելու թեկնածու օբյեկտներ։ Բոլոր օբյեկտները ցանկում ներառված են ըստ հերթականության, ինչպես նաև նշված են դրանց գտնվելու վայրը, աշխարհագրական կոորդինատները, ստեղծման ժամանակը, ցուցակագրման տարեթիվը, ID- ին տրված գնահատման չափանիշը։
Ցանկ
խմբագրել# | Պատկեր | Անուն | Տարածաշրջան | Կոորդինատներ | Ստեղծման ժամանակ | Տարի | Չափանիշներ |
Ա. Գ. |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Սոֆիայի տաճար (Կիև) և հարակից վանական կառույցներ (ուկրաիներեն՝ Собор святої Софії і прилеглі монастирські споруди) |
Կիև | 50°27′10″ հս․ լ. 30°30′51″ ավ. ե.HЯ | 11-րդ դար | 1990 թվական | 527-001 i, ii, iii, iv |
[3] | |
Կիև-Պեչորյան մայրավանք (ուկրաիներեն՝ Києво-Печерська лавра) |
50°26′06″ հս․ լ. 30°33′26″ ավ. ե.HЯ | 11-րդ դար | 527bis-002 i, ii, iii, iv | |||||
Բերեստովի Փրկիչ եկեղեցի (ուկրաիներեն՝ Церква Спаса на Берестові) |
50°26′14″ հս․ լ. 30°33′17″ ավ. ե.HЯ | 11-րդ դար — 12-րդ դար | 527-003 i, ii, iii, iv | |||||
2 | Լվովի պատմական կենտրոն (ուկրաիներեն՝ Історичний центр Львова) |
Լվով | 49°50′30″ հս․ լ. 24°01′53″ ավ. ե.HЯ | 13-րդ դար | 1998 թվական | 865 ii, v |
[4] | |
3 | Ստրուվեի աղեղ գեոդեզիական ցանցի «Կատերինովկա» կետ (ուկրաիներեն՝ Пункт геодезичної дуги Струве «Катеринівка») |
Կատերինովկա գյուղ, Խմելնիցկու մարզ |
49°33′57″ հս․ լ. 26°45′22″ ավ. ե.HЯ | 19-րդ դար | 2005 թվական | 1187-031 ii, iii, vi |
[5] [6] | |
Ստրուվեի աղեղ գեոդեզիական ցանցի «Ֆելշտին» կետ (ուկրաիներեն՝ Пункт геодезичної дуги Струве «Фельштин») |
Գվարդեյսկոե գյուղ, Խմելնիցկու մարզ |
49°19′48″ հս․ լ. 26°40′55″ ավ. ե.HЯ | 1187-032 ii, iii, vi | |||||
Ստրուվեի աղեղ գեոդեզիական ցանցի «Բարանովկա» կետ (ուկրաիներեն՝ Пункт геодезичної дуги Струве «Баранівка») |
Բարանովկա գյուղ, Խմելնիցկու մարզ |
49°08′55″ հս․ լ. 26°59′30″ ավ. ե.HЯ | 1187-033 ii, iii, vi | |||||
Ստրուվեի աղեղ գեոդեզիական ցանցի «Ստարայա-Նեկրասովկա» կետ (ուկրաիներեն՝ Пункт геодезичної дуги Струве «Старонекрасівка») |
Ստարայա Նեկրասովկա գյուղ, Օդեսայի մարզ |
45°19′54″ հս․ լ. 28°55′41″ ավ. ե.HЯ | 1187-034 ii, iii, vi | |||||
4 | Հաճարենու կուսական անտառներ Կարպատներում և Եվրոպայի այլ շրջաններում (ուկրաիներեն՝ Букові праліси Карпат та інших регіонів Європи) |
Անդրկարպատյան մարզ | 49°05′01″ հս․ լ. 22°33′55″ ավ. ե.HЯ | — | 2007 2011 թվական 2017 թվական |
1133 ix |
[7] [8] [9] | |
5 | Բուկովինայի և Դալմացիայի մետրոպոլիտային բնակավայր (ուկրաիներեն՝ Резиденція митрополитів Буковини і Далмації) |
Չեռնովցի | 48°17′49″ հս․ լ. 25°55′29″ ավ. ե.HЯ | 19-րդ դար | 2011 | 1330 ii, iii, iv |
[10] | |
6 | Խերսոնես Տավրիկյան հնագույն քաղաք (ուկրաիներեն՝ Стародавнє місто Херсонес Таврійський та його хора) |
Սևաստոպոլ | 44°36′42″ հս․ լ. 33°29′36″ ավ. ե.HЯ | 5-րդ դար - 14-րդ դար | 2013 թվական | 1411 ii, v |
[11] | |
7 | Սուրբ Յուրայի եկեղեցի (Դրոգոբիչ) (ուկրաիներեն՝ Церква Святого Юра) |
Դրոգոբիչ քաղաք, Լվովի մարզ |
49°20′51″ հս․ լ. 23°29′57″ ավ. ե.HЯ | 17-րդ դար | 2013թվական | 1424-003 iii, iv |
[12] [13] [14] | |
Մարիամ Աստվածածնի եկեղեցի[15] (ուկրաիներեն՝ Церква Різдва Пресвятої Богородиці) |
Գյուղ՝ Մատկով, Լվովի մարզ |
48°54′55″ հս․ լ. 23°06′32″ ավ. ե.HЯ | 1838 թվական | 1424-005 iii, iv | ||||
Սուրբ Աստվածամոր ծննդյան եկեղեցի (ուկրաիներեն՝ Церква Різдва Пресвятої Богородиці) |
Գյուղ՝ Նիժնի Վերբիժ, Իվանո-Ֆրանկովսկի մարզ |
48°29′55″ հս․ լ. 25°00′41″ ավ. ե.HЯ | 1808 թվական | 1424-006 iii, iv | ||||
Սուրբ Հոգու եկեղեցի (ուկրաիներեն՝ Церква зішестя Святого Духа) |
Գյուղ՝ Պոտելիչ, Լվովի մարզ |
50°12′31″ հս․ լ. 23°33′02″ ավ. ե.HЯ | 1502 թվական | 1424-008 iii, iv | ||||
Սուրբ Հոգու եկեղեցի (ուկրաիներեն՝ Церква зішестя Святого Духа) |
Ռոհատին քաղաք, Իվանո-Ֆրանկովսկի մարզ |
49°24′36″ հս․ լ. 24°36′10″ ավ. ե.HЯ | 16-րդ դար | 1424-011 iii, iv | ||||
Սուրբ Միքայել Հրեշտակապետի եկեղեցի (ուկրաիներեն՝ Церква Святого Архангела Михаїла) |
Գյուղ՝ Ուժոկ, Անդրկարպատյան մարզ |
48°59′02″ հս․ լ. 22°51′16″ ավ. ե.HЯ | 1745 թվական | 1424-014 iii, iv | ||||
Սուրբ Համբարձման եկեղեցի[16] (ուկրաիներեն՝ Церква Вознесіння Господнього) |
Յասինյա ավան, Անդրկարպատյան մարզ |
48°15′18″ հս․ լ. 24°20′39″ ավ. ե.HЯ | 1824 թվական | 1424-015 iii, iv | ||||
Սուրբ Երրորդության եկեղեցի (ուկրաիներեն՝ Церква Святої Трійці) |
Ժոլկվա, Լվովի մարզ |
50°03′19″ հս․ լ. 23°58′55″ ավ. ե.HЯ | 1720 թվական | 1424-016 iii, iv |
Նշում։ 1979 թվականին ստեղծվեց «Դանուբի Դելտա» Կենսոլորտային տարածքը, որը ներառում էր Ռումինիայի տարածքում Դանուբի դելտայի մի մասը։ 1992 թվականին արգելավայրն ընդլայնվեց, իսկ 1998 թվականին այն դարձավ անդրսահմանային, այն բանից հետո, երբ նրա կազմում ընդգրկվեց Դանուբի կենսոլորտային արգելավայրը։ Ըստ այդմ, ռումինական մասի հետ միավորումից հետո արգելոցի ուկրաինական հատվածը չի դարձել ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի Համաշխարհային ժառանգության օբյեկտ։
Օբյեկտների աշխարհագրական տեղադրություն
խմբագրելԿիև-Պեչորյան մայրավանք,
Բերեստովի Փրկիչ եկեղեցի
Թեկնածու ցանկ
խմբագրելՕբյեկտների աշխարհագրական տեղադրություն
խմբագրելՀիմնական տարածք
խմբագրելՂրիմ
խմբագրելՀեռացված օբյեկտներ
խմբագրելՕբյեկտներ՝ որոնք հեռացվել են եկել ՅՈՒՆԵՍԿՕ–ի համաշխարհային ժառանգության օբյեկտների ցանկից։ Աղբյուրներ։[1], [2]
# | Պատկեր | Անուն | Տարածաշրջան | Ստեղծման տարեթիվ | Ցանկում ներառվելու տարեթիվ | № | Պատճառ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Սուրբ լեռներ (ազգային պարկ) | դաշտ՝ Դոնեցկի մարզ | — | 2000 | 1047 | գրանցված չէ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից[34] | |
2 | Պինսկի ճահիճ, Սլովեչանսկ-Օվրուչանսկի բլրաշար | դաշտ՝ Ժիտոմիրի մարզ | — | 2000 | 1048 | գրանցված չէ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից[35] | |
3 | Կանևսկի Բնության արգելոց | Դաշտ։ Չերկասիի մարզ | — | 2000 | 1049 | գրանցված չէ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից[36] | |
4 | Կարա–դագի արգելոց | Հանրապետություն[37]՝ Ղրիմի Հանրապետություն (Ուկրաինա) Ղրիմի Հանրապետություն (РФ) |
— | 2000 | 1050 | գրանցված չէ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կողմից |
Օբեյկտների աշխարհագրական տեղադրություն
խմբագրելՏես նաև
խմբագրելԾանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ «Tentative Lists» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «The States Parties - Ukraine». UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ «Կիև։ Saint-Sophia Cathedral and Related Monastic Buildings, Kiev-Pechersk Lavra» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ «Լվով – the Ensemble of the Historic Centre» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ «Struve Geodetic Arc» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ Совместно с Норвегией, Швецией, Финляндией, Россией, Эстонией, Латвией, Литвой, Белоруссией, Молдавией
- ↑ «Primeval Beech Forests of the Carpathians and the Ancient Beech Forests of Germany» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ Расширен в 2011 и 2017 годах
- ↑ 9,0 9,1 Совместно с Австрией, Албанией, Бельгией, Болгарией, Германией, Испанией, Италией, Румынией, Словакией, Словенией, Хорватией
- ↑ «Residence of Bukovinian and Dalmatian Metropolitans» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
- ↑ «Ancient City of Tauric Chersonese and its Chora» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre.
- ↑ «Wooden Tserkvas of the Carpathian Region in Poland and Ukraine» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre.
- ↑ Совместно с Польшей
- ↑ 14,0 14,1 Переход к отсутствующему изображению осуществляется путём клика на изображение флага
- ↑ В заявке значится как Церковь Святого Дмитрия (ուկրաիներեն՝ Церква Святого Дмитра)
- ↑ Именуется так же как Струковская церковь (ուկրաիներեն՝ Струківська церква)
- ↑ «Historic Centre of Tchernigov, 9th - 13th centuries» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Cultural Landscape of Canyon in Kamenets-Podilsk» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Tarass Shevtchenko Tomb and State Historical and Natural Museum - Reserve» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «National Steppe Biosphere Reserve "Askaniya Nowa"» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Dendrological Park "Sofijivka"» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Bakhchisaray Palace of the Crimean Khans» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ В 1,5 километрах от объекта
- ↑ «Archaeological Site "Stone Tomb"» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Mykolayiv Astronomical Observatory» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Complex of the Sudak Fortress Monuments of the 6th - 16th c.» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Astronomical Observatories of Ukraine» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Historic Center of the Port City of Odessa» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Kyiv: Saint Sophia Cathedral with Related Monastic Buildings, St. Cyril's and St. Andrew's Churches, Kyiv-Pechersk Lavra (extension of Kiev: Saint-Sophia Cathedral and Related Monastic Buildings, Kiev-Pechersk Lavra)» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Trading Posts and Fortifications on Genoese Trade Routes. From the Mediterranean to the Black Sea» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Cultural Landscape of "Cave Towns" of the Crimean Gothia» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ «The historical surroundings of Crimean Khans' capital in Bakhchysarai» (անգլերեն). UNESCO World Heritage Centre. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 18-ին.
- ↑ Создан в 2007 году, расширен — в 2011 году
- ↑ UNESCO World Heritage Centre — Decision — 25COM X.C
- ↑ UNESCO World Heritage Centre — Decision — 25COM X.C
- ↑ UNESCO World Heritage Centre — Decision — 25COM X.C
- ↑ Объект расположен де-юре в Ղրիմի Ինքնավար Հանրապետություն Крыму, а де-факто — в составе России