Ուիլեմ Դեֆո

Ուիլյամ Դեֆո (անգլ.՝ Willem Dafoe, հուլիսի 22, 1955(1955-07-22)^[…], Էպլթոն), ամերիկյան թատրոնի և կինոյի դերասան։ Երկու անգամ եղել է «Օսկար»֊ի անվանակիր, նաև «Ոսկե գլոբուս»֊ի անվանակիր «Դասակ» և «Վամպիրի ստվերը» ֆիլմերում կատարած դերերի համար։ Իր դերերով առավել հայտնի է հետևյալ ֆիլմերում՝ «Սրբերը Բունդոկից», «Անգլիացի հիվանդը», «Հոթել «Գրանդ Բուդապեշտ» և «Սարդ մարդը»։

Ուիլեմ Դեֆո անգլ.՝ Willem Dafoe
Ծնվել է	հուլիսի 22, 1955(1955-07-22)[…] (69 տարեկան)
Ծննդավայր	Էպլթոն
Կրթություն	Վիսկոնսին-Միլուոկի համալսարան և Appleton East High School?
Քաղաքացիություն	ԱՄՆ
Մասնագիտություն	կինոդերասան, հնչյունավորող, սցենարիստ, մոդել, կինոպրոդյուսեր, կատարող, թատրոնի դերասան, հեռուստահաղորդավար և դերասան
Ամուսին(ներ)	Ջիադա Կոլագրանդե
Համատեղ ապրող(ներ)	Elizabeth A. LeCompte?
Պարգևներ և մրցանակներ	Դոնոսիտա պարգև Անկախ ոգի մրցանակ «Արբանյակ» մրցանակ Ոսկե արջ Վոլպի գավաթ լավագույն դերասանին և Romics d'Oro?
Անդամություն	Theatre X? և The Wooster Group?

Կենսագրություն

Ուիլյան «Ուիլլեմ» Դեֆոն ծնվել է 1955 թվականի հուլիսի 22֊ին Էպլտոն քաղաքում՝ վիրաբույժ Ուիլյամ Ալֆրեդ Դեֆոյի և բուժքույր Մյուրել Իզաբելի ընտանիքում։ Դերասանն ունի անգլիական, շոտլանդական, իռլանդական, գերմանական, ֆրանսիական արմատներ։ Ընտանիքում ութ երեխաներից յոթերորդը միայն որոշեց ընտրել դերասանական կարիերան, մյուսները դարձան փաստաբան կամ բժիշկ։ Դերասանական կրթություն ստացել է Միլոիկի համալսարանում, իսկ հետո մեկնել շրջագայության «Թատրոն X» ավանգարդ թատրոնի հետ։ Չորս տարի Ամերիկայում և Եվրոպայում ճանապարհորդություններից հետո դառնում է «Կատարման խումբ» թատերական խմբի անդամ։

Կարիերա

Առաջին դերը խաղացել է 1980 թվականին Մայքլ Չիմոնոյի «Դրախտի դարպասները» ֆիլմում, սակայն նրա մասնակցությամբ կադրերը կտրվել են։ Առաջին անգամ Դեֆոյի՝ մեծ էկրանին հայտնվելը եղել է Կետրին Բիգելոուի «Առանց սիրո» դրամայում նկարվելու շնորհիվ։ Դրան են հաջորդել դերերը Ուոլտեր Հիլի «Կրակե փողոցները» և Ուիլյամ Ֆրիդկինի «Ապրել և մենռել Լոս Անջելեսում» ֆիլմերում նկարահանվելը։

Ամբողջ աշխարհում Դեֆոյին հայտնիություն բերեց Օլիվեր Սթոունի «Դասակ» ֆիլմը։ Զինվորական դրաման ճանաչվեց տարվա լավագույն ֆիլմը, իսկ Դեֆոն ստացավ իր առաջին «Օսկար»֊ը։ 1988 թվականին Դեֆոն խաղաց իր կարևորագույն դերերից մեկը՝ Հիսուսի դերը Մարտին Սկորսեզեի «Քրիստոսի վերջին գայթակղությունը» ֆիլմում։ 1980֊ական թվականների վերջին և 1990֊ական թվականների սկզբին Դեֆոն կատարեց ինչպես գլխավոր, այնպես էլ երկրորդական դերեր։ Աշխատել է այնպիսի ռեժիսորների հետ, ինչպիսիք են Ալան Փարքերը, Դեվիդ Լինչը, Վիմ Վենդերսը։

2001 թվականին դերասանը երկրորդ անգամ արժանացել է «Օսկար»֊ի։ Այս անգամ Մաքս Շրեկի «Վամպիրի ստվերը» ֆիլմում կատարած դերի համար։ Տեսնելով Դեֆոյի խաղը նրան հրավիրել են խաղալու «Սարդ֊Մարդը» ֆիլմում, որում նա խաղացել է Կանաչ Գոբլինի դերը։ Այդ դերը դարձել է դերասանի «այցեքարտերից» մեկը։ 2000֊ական թվականներին Դեֆոն աշխատել է այնպիսի ռեժիսորների հետ, ինչպիսիք են Աբել Ֆերարան, Վերներ Հերցոգը, Ուես Անդերսոնը, Լարս Ֆոն Տրիերը, Սպայկ Լին։

Թատրոնի աշխատանքը

• «Մարինա Աբրամովիչի կյանքը և մահը»՝ փորձառական օպերա, որի հիմքում ընկած է Մարինա Աբրամովիչի կենսագրությունը։ Պրեմիերան եղել է 2011 թ․֊ին՝ Մանչեստրի միջազգային փառատոնի ժամանակ։
• «Ծեր կինը»՝ ներկայացում ֆիզիկական թատրոնի ժանրում, համանուն Դանիլ Հարմսի ստեղծագործությանը։ Ներկայացումը բեմադրվել է ռեժիսոր Ռոբերտ Ուիլսոնի, դերասան Ուիլեմ Դեֆոյի և պարող Միխայիլ Բարիշնիկովի համատեղ աշխատանքի շնորհիվ։ Պրեմիերան եղել է 2013 թ․֊ի հուլիսի 4֊ին Մանչեստրի միջազգային փառատոնում։

Ֆիլմագրություն

Թիվ	Հեռուստատսություն, տեսախաղեր	Նշումներ	Դերը
1986	«ԻՆքնաարգելակողը»	«Ghostwriter»	Ջեֆի Հանտ
1991	«Ձկնորսություն Ջոն Լուրիի հետ»	Հատված։ Ձկնորսություն հյուսիսային մենում	Տղա
2002	«Սարդ֊մարդը»		Կանաչ Գոբլին
1993	«Ինչն է անհանգստացնում Գիլբերտ Գրեյփին»	What's Eating Gilbert Grape	Էռնի Գրեյփ
2004	«Ջեյմս Բոնդ 007։ Ամեն ինչ կամ ոչինչ»	Կերպարի բարձրաձայնում	Նիկոլայ Դյավոլո
2013	«Բեյոնդ։ Երկու հոգիները»	Անիմացիա, ձայն	Բժիշկ Նեյտան Դոկինզ

Ֆիլմեր

Թիվ	Ֆիլմի անուն	Բնօրինակի անվանումը	Դերը
1980	«Դրախտի դարպասները»	Heaven's Gate	Ամուսին
1983	«Սով»	The Hunger	Հեռախոսային կրպակի երկրորդ տղան
1984	«Նյու֊Յորքի գիշերները»	New York Nights	Ընկեր
1984	«Կրակե փողոցները»	Streets of Fire	Ռեյդեն Շեդոկ
1985	Ապրել և մեռնել Լոս Անջելեսում	To Live and Die in L.A.	Էրիկ Մաստերս
1998	«Քրիստոսի վերջին գայթակղությունը»	The Last Temptation of Christ	Հիսուս Քրիստոս
1989	«Հուլիսի 4֊ին ծնվածը»	Born on the Fourth of July	Չարլի
1995	«Սրտով վայրենի»	Wild At Heart	Բոբի Պերու
1992	«Նրբազգաց երազ»		Ջոն Լետուր
1994	«Թոմը և Վիվը»	Tom & Viv	Թոմ Էլիոտ
1995	«Հաղթանակ»	Titanic	Էքսլ Հեյս
1998	«Անգլիացի հիվանդը»	The English Patient	Դեվիդ Կարավաջո
1998	«Ու՞ր ես, Լուլու»	Lulu on the Bridge	բժիշկ Վեն Հորն
2000	«Վամպիրի ստվերը»	Shadow of the Vampire	Մաքս Շրեկ
2002	«Սարդ֊մարդը»	Spider-Man	Կանաչ Գոբլին
2003	«Մի օր Մեքսիկայում»	Once Upon a Time in Mexico	Արմանդո Բարիլո
2004	«Սարդ֊մարդը 2»	Spider-Man 2	Կանաչ Գոբլին
2006	«Ամերիկյան երազանք»	American Dreamz	Անձնակազմի գլխավորը
2006	«Փարիզ, ես սիրում եմ քեզ»	Paris, je t'aime	կովբոյ
2007	«Սարդ մարդը 3»	Spider-Man 3	Կանաչ Գոբլին
2009	«Պատմություն միայնակ վամպիրի մասին»	Cirque du Freak։ The Vampire's Assistant	Գեվներ Պյորլ
2010	«Լույսի կռիվը»	Daybreakers	Էլվիս
2009	«4։44 Վերջին օրը երկրի վրա»	4։44 Last Day on Earth	Սիսկո
2013	«Ժպիտ֊մարդը»	The Smile Man	Գլխավոր դեր
2014	«Ամենավտանգավոր մարդը»	A Most Wanted Man	Թոմմի Բրյու
2013	«Ջոն Ուիք»	John Wick	Մարկուս
2014	«Մեղավոր են աստղերը»	The Fault in Our Stars	Պիտեր Վան Հուտեն

Մրցանակներ և անվանակարգեր

Տարի	Մրցանակ	Կատեգորիա	Արդյունք
1987	«Օսկար»	Լավագույն երկրորդական դեր(«Դասակ»)	Առաջադրում
1994	«Ոսկե ազնվամորի»	լավագույն տղամարդկային դեր («Դիակը որպես վկայություն»)	Առաջադրում
2001	«Օսկար»	Լավագույն տղամարդկային դեր («Վամպիրի ստվերը»)	Առաջադրում
2001	«Ոսկե գլոբուս»	Երկրորդական պլանի լավագույն դեր («Վամպիրի ստվերը»)	Առաջադրում

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուիլեմ Դեֆո» հոդվածին։