Ոսկեվազ
Այս հոդվածը գյուղի մասին է։ Այլ գործածությունների համար այցելեք Ոսկեվազ (այլ կիրառումներ)։
Ոսկեվազ, գյուղ Հայաստանի Արագածոտնի մարզի Աշտարակ տարածաշրջանի Ոսկեվազ համայնքում, Քասաղ գետի աջ կողմում։ Հեռավորությունը մարզկենտրոնից՝ 5 կմ հարավ-արևմուտք, բարձրությունը ծովի մակերևույթից՝ 1040 մ[1]։
| Գյուղ | ||
|---|---|---|
| հայ․՝ Ոսկեվազ | ||
 Հայրենական մեծ պատերազմում զոհվածների հուշարձան | ||
| Կոորդինատներ: 40°16′33″ հս․ լ. 44°17′50″ ավ. ե. / 40.27583° հս․. լ. 44.29722° ավ. ե. | ||
| Երկիր |  Հայաստան | |
| Մարզ | Արագածոտնի | |
| Գյուղապետ | Հայկ Հովհաննիսյան | |
| Այլ անվանումներ | Կզըլթամիր, Կզըլթամուր, Կուզիլթամուր, Ղզըլդամիր, Ղզլթամար, Ղզլթամուր, Ղզլտամուր, Ղզըլթամար, Ղզըլթամիր, Ղզըլթամուր, Ղզլտամիր, Ղզրթամուր, Ղըզըլթամիր, Ղըզըլթամուր | |
| Մակերես | 9.4 կմ² | |
| ԲԾՄ | 1030 մ | |
| Կլիմայի տեսակ | բարեխառն-ցամաքային, չոր | |
| Պաշտոնական լեզու | հայերեն | |
| Բնակչություն | 4204 մարդ (2012) | |
| Ազգային կազմ | հայեր | |
| Կրոնական կազմ |  Հայ Առաքելական եկեղեցի | |
| Տեղաբնականուն | ոսկեվազցի | |
| Ժամային գոտի | UTC+04:00 | |
| Հեռախոսային կոդ | +(374)232 | |
| Փոստային ինդեքս | 0226 | |
| ||
ՊատմությունԽմբագրել
Գյուղը հիմնադրվել է 1828 թվականին։ Գյուղի նախկին անունն է եղել Ղզլթամուր։ Ախթամուր գյուղը առնելուց և ավերելուց հետո, Լենկ Թեմուրը շարժվում է հարևան գյուղի վրա։ Սրա բնակիչները սարսափած հանձնվում են։ Լենկ Թեմուրը ներում է նրանց և չի կոտորում։ Ի նշան երախտագիտության՝ փրկված գյուղացիները նրան Ղզլթամուր՝ ոսկի Թամուր են անվանում։ Դրանից հետո գյուղի անունը դնում են Ղզլաթամուր[2][3][4][5]։
ԲնակչությունԽմբագրել
Ոսկեվազի բնակչության նախնիները գաղթել են Խոյի գավառի Ջամալավա գյուղից։ Ոսկեվազի ազգաբնակչության փոփոխությունը.[6]
| Տարի | 1831 | 1897 | 1926 | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2001 | 2004 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Բնակիչ | 410 | 1429 | 1794 | 2035 | 2818 | 3350 | 3356 | 4062 | 4204 | 4289 |
ՏնտեսությունԽմբագրել
Բնակչությունը զբաղվում է խաղողագործությամբ, պտղաբուծությամբ, բանջարաբուծությամբ, ծխախոտագործությամբ և հատապտուղի մշակությամբ:
Պատմամշակութային կառույցներԽմբագրել
Գյուղում է գտնվում Սուրբ Հովհաննես եկեղեցին, և 5-7-րդ դարի Բադալի Ժամ եկեղեցու մնացորդները, ինչպես նաև գյուղի երիտասարդների կողմից Արագածից Ոսկեվազ տեղափոխված մի նախապատմական վիշապ 2,5 կմ հարավ՝ մ.թ.ա. 3-րդ հազարամյակի «Ճերմակ» քաղաքատեղին, համանուն ամրոցի համալիրը և 18-րդ դարի դղյակ:
Նշանավոր մարդիկԽմբագրել
Տես նաևԽմբագրել
ԱղբյուրներԽմբագրել
- ↑ Ս.Հ. Հարությունյան (2003)։ Հայաստանի Հանրապետության Վարչատարածքային բաժանումը (01.01.2003)։ Երևան: «Տիգրան Մեծ» հրատարակչություն։ ISBN 9994100009
- ↑ Արամ Ղանալանյան (1969)։ Ավանդապատում։ Երևան: Հայկական ՍՍՀ ԳԱԱ Մանուկ Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտ
- ↑ Մովսես Խորենացի։ Պատմութիւն Հայոց։ էջեր Գիրք Ա, Գլուխ Ի
- ↑ Մանուկ Աբեղյան (1899)։ Հայ ժողովրդական առասպելները Մովսես Խորենացու Հայոց պատմության մեջ։ Վաղարշապատ
- ↑ Г. Халатьянц (1896)։ Армянский эпос в Истории Армении Моисея Хоренского։ Москва
- ↑ «Հայաստանի հանրապետության բնակավայրերի բառարան»