Յուրի Բելկով
Յուրի Սերգեևիչ Բելկով (ռուս.՝ Юрий Сергеевич Белков, հուլիսի 1, 1924, Ժելոբնովո, Տալիցկոյե, Կիրիլովսկի շրջան - հոկտեմբերի 22, 2014, Յոշկար Օլա, Ռուսաստան), խորհրդային և ռուս նկարիչ, ԽՍՀՄ Նկարիչների միության անդամ 1961 թվականից։ Ռուսաստանի Դաշնության վաստակավոր նկարիչ (2005)։ Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից։
Յուրի Բելկով | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հուլիսի 1, 1924 |
| Ծննդավայր | Ժելոբնովո, Տալիցկոյե, Կիրիլովսկի շրջան |
| Վախճանվել է | հոկտեմբերի 22, 2014 (90 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Յոշկար Օլա, Ռուսաստան |
| Քաղաքացիություն |  ԽՍՀՄ և  Ռուսաստան |
| Մասնագիտություն | նկարիչ |
| Անդամակցություն | ԽՍՀՄ նկարիչների միություն |
Կենսագրություն
խմբագրելԾնվել է 1924 թվականի հուլիսի 1-ին Վոլոգդայի շրջանի Կիրիլովսկի շրջանի Ժելանտովո գյուղում՝ բազմազավակ գյուղացիական ընտանիքում[1][2]։
Դպրոցն ավարտելուց հետո 1940 թվականին ընդունվել է Իվանովոյի գեղարվեստի ուսումնարան[1][2][3]։
1942 թվականի օգոստոսին զորակոչվել է Կարմիր բանակի շարքերը։ Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից, ծառայել է որպես ավագ նավաստի Հյուսիսային նավատորմում, 1944 թվականի մայիսից՝ Սևծովյան նավատորմում ՝ որպես ռադիոտեղորոշիչ SK-440 նավակի վրա։ Ավարտել է ծառայությունը նավատորմում 1950 թվականի հունիսին[4]։
1953 թվականին ավարտել է Իվանովոյի գեղարվեստի ուսումնարանը։ Տեղափոխվել է ստեղծագործական աշխատանքի Մարիականի ՀՍՍՀ-ի Յոշկար Օլա քաղաքում, 1961 թվականին դարձել է ԽՍՀՄ նկարիչների միության Մարիական մասնաճյուղի կազմակերպիչներից մեկը[1][2]։
Մահացել է 2014 թվականի հոկտեմբերի 22-ին Յոշկար Օլայում[1][2]։
Գեղարվեստական ստեղծագործություն
խմբագրելԽՍՀՄ Նկարիչների միության անդամ 1961 թվականից[3]։
Նա մտավ Մարիական կերպարվեստ որպես լանդշաֆտի և դիմանկարի վարպետ։ Ստեղծագործության վերջավոր թեմաներն ու դրդապատճառները գյուղական թեմաներն են, մարդու անհատականության հաստատումը բնության աշխատանքի և գեղեցկության մեջ։ Հայտնի են նրա լանդշաֆտային աշխատանքները՝ «երիտասարդ բանակայինների շքերթ» (1967), «Դեպի գարուն» (1969), «Մոսկվա» (1970—ականներ), «Ռյաբինկա» (1978), «Ուլոչկա Գուրզուֆում» (1986), «Գարուն Ղրիմում» (1988), «Քարքարոտ ափ», «Գարնանածաղիկ» և այլն, դիմանկարային աշխատանքներ «Նավաստիները Տորպեդո նավակից» (1955), «Վոլգայի վրա» (1956), «Կեչիների տակ» (1959), «Լեռնամարիական աղջկա դիմանկարը» (1968), «Ֆայ Սենյուշկինայի դիմանկարը» (1976), «Վիտամինների գործարանի առաջատար աշխատող Լ․ Շախտարինայի դիմանկարը» (1983), «Աղջիկներ» (2001), «Տատիկը Ռոնգայից» (2001), «Նկարչուհի Ա․ Ալեքսանդրովայի դիմանկարը», «Արվեստաբան Գ․Ի․ Պրոկուշևի դիմանկարը» (2007), ծովային էսքիզներ «Պրիմորիե հեռավոր սահմանին» (1955), «Նովոռոսիյսկի առևտրային նավահանգստում» (1975 թ.), «Փոթորիկից հետո» (1983 թ.), «Թայֆունը մոտենում է» (1984), «Երեկոն ծովում» (1984 թ), «Ծովային նավահանգիստ Տուապսեում» (1986), «Ամենակապույտը» աշխարհում Սև ծովն իմն է...» (1988), «Ալբատրոսներ» (1988), «Սերֆ Ղրիմի ափին» (1988) և այլն[3][5][6][7]։։
Նա նպաստել է Մարիական Էլի և իր հայրենի Վոլոգդայի մարզում ռեալիստական արվեստի ավանդույթների զարգացմանն ու ամրապնդմանը, որին նվիրել է 170 գեղանկարչական կտավ, որոնք հիմք են հանդիսացել Վոլոգդայի մարզի Կիրիլովսկի շրջանի Տալիցկի գյուղական պատկերասրահի ցուցադրությունների համար[8]։
Մարիական Էլում մի քանի անհատական ցուցահանդեսների հեղինակ, համառուսական և միջտարածաշրջանային ցուցահանդեսների մասնակից[3][5][9]։
Հեղինակ է մի շարք ակնարկների Մարիականայի նկարիչների աշխատանքի և «Անցնող տարիների առագաստների տակ» հուշերի գրքի (2008)[10][11]։
Յու․ Ս․ Բելկովի աշխատանքները պահվում են Ռուսաստանի, Մարի Էլ Հանրապետության, արտասահմանյան երկրների՝ ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի, Հնդկաստանի և Ֆինլանդիայի թանգարաններում և մասնավոր հավաքածուներում[12]։
Կոչումներ և պարգևներ
խմբագրելՀիշողություն
խմբագրել- Յու․ Ս․ Բելկովի աշխատանքները պահվում են ֆոնդերում և ցուցադրվում են Մարիական էլ հանրապետության առաջատար թանգարաններում ցուցահանդեսներում - Տ. Եվսեևի անվան ազգային թանգարան, կերպարվեստի Հանրապետական թանգարան և Կոզմոդեմյանսկի թանգարանային համալիր[3][3]։
- Նրա աշխատանքները կազմել են Վոլոգդայի շրջանի Կիրիլովսկի շրջանի Թալիցկի գյուղական պատկերասրահը[6][8]։
- 2024 թվականի ապրիլի 9-ից Կերպարվեստի հանրապետական թանգարանում տեղի կունենա Ռուսաստանի վաստակավոր նկարիչ Յու․ Բելկովի «Անցնող տարիների առագաստների տակ» ցուցահանդեսը»[14]։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Мочаев, 2017, էջ 50
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Энциклопедия Республики Марий Эл, 2009, էջ 243
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 «БЕЛКОВ Юрий Сергеевич». rusmuseumvrm.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ «Белков Юрий Сергеевич :: Память народа». pamyat-naroda.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ 5,0 5,1 «Белков Ю.С.». www.kmkmuzey.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ 6,0 6,1 ««По страницам судьбы» Ю.С.Белков - наш земляк - презентация онлайн». ppt-online.org. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ «Белков юрий сергеевич художник картины - 89 фото». triptonkosti.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ 8,0 8,1 «Повесть о том, откуда в Талицах художник-маринист». Редакция газеты «Новая жизнь» (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ «Виртуальная выставка работ заслуженного художника РФ Юрия Сергеевича Белкова 2022, Йошкар-Ола — дата и место проведения, программа мероприятия». Культура.РФ (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ «Художник Белков Юрий Сергеевич - Картины. Купить работы автора». egorovs.art. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ «Новые книги по краеведению | Национальная библиотека имени С.Г. Чавайна Республики Марий Эл». nbmariel.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ «Художник Белков Юрий Сергеевич. Галерея Артпанорама. Белков Ю. С.». www.artpanorama.su. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 1-ին. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ «Белков Юрий Сергеевич :: Память народа». pamyat-naroda.ru. Վերցված է 2023 թ․ նոյեմբերի 11-ին.
- ↑ «В Йошкар-Оле представят выставку «Под парусами проходящих лет» — Министерство культуры, печати и по делам национальностей Республики Марий Эл» (ռուսերեն). Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 5-ին.
Գրականություն
խմբագրել- Прокушев Г. И. Очерки о художниках Марий Эл // сост., отв. ред. Чеботкин В. А. — Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 2016. — 336 с.: ил.