Նովոռոսիյսկ

քաղաք Ռուսաստանի Կրասնոդարի երկրամասում

Նովոռոսիյսկ (ռուս.՝ Новороссийск), քաղաք Ռուսաստանի Դաշնության Կրասնոդարի երկրամասում, հանդիսանում է Նովոռոսիյսկի քաղաքային օկրուգի վարչական կենտրոնը։ Տեղաբաշխված է երկրամասի հարավ-արևմուտքում, Սև ծովի ափին։

Քաղաք
Նովոռոսիյսկ
ռուս.՝ Новороссийск
Դրոշ Զինանշան
Flag of Novorossiysk.gif Coat of Arms of Novorossiysk (Krasnodar kray) (2006).png

Cruiser MikhailKutuzov1.JPG
ԵրկիրՌուսաստան Ռուսաստան
Դաշնային սուբյեկտԿրասնոդարի երկրամաս
Քաղաքային օկրուգՆովոռոսիյսկի քաղաքային օկրուգ
ՔաղաքապետԴյաչենկո Իգոր Ալեքսեևիչ
Հիմնադրված է1838 թ.
Տվյալ կարգավիճակում1866 թվականից
Մակերես81,1[1] կմ²
ԲԾՄ10 մ
Բնակչություն273 278 մարդ (2018)
Ժամային գոտիUTC+3
Հեռախոսային կոդ8617
Փոստային դասիչ353900—353925
Պաշտոնական կայքadmnvrsk.ru (ռուս.)
##Նովոռոսիյսկ (Ռուսաստան)
Red pog.png
##Նովոռոսիյսկ (Կրասնոդարի երկրամաս)
Red pog.png

Կարևորագույն տրանսպորտային կենտրոն է։ Այստեղ է գտնվում Ռուսաստանի Դաշնության Նավատորմի ռազմա-ծովային բազան և Ռուսաստանի ամենախոշոր սևծովյան նավահանգիստը։

Հերոս քաղաք է 1973 թվականի սեպտեմբերի 14-ից։

ԱշխարհագրությունԽմբագրել

Քաղաքը ձգվում է 25 կմ Ցեմեսկի ծովախորշի ափերով, և շրջապատված է Հյուսիսայի Կովկասի լեռներով։ Նովոռոսիյսկից 14 կմ հեռու է գտնվում Կրասնոդարի երկրամասի ամենամեծ քաղցրահամ ջրով լիճը՝ Աբրաու։

ԲնակչությունԽմբագրել

Ազգային կազմը

2010 թվականի համառուսաստանյան մարդահամարի տվյալների համաձայն[2]՝

Ազգություն Քանակ,
մարդ
Մասը ամբողջ
բնակչության մեջ, %
ռուսներ 212 931 88,01 %
հայեր 8 164 3,37 %
ուկրաինացիներ 5 767 2,38 %
թաթարներ 2 153 0,89 %
հույներ 1 718 0,71 %
Այլ 7 188 2,97 %
Ազգությունը չեն նշել 4 031 1,67 %
Ընդամենը 241 952 100,0 %

Հայերը ՆովոռոսիյսկումԽմբագրել

Նովոռոսիյսկը հիմնվել է 1838-ին՝ հայազգի ծովակալ Լազար Սերեբրյակովի (Արծաթագործյան) նախաձեռնությամբ։ 1840-ին այստեղ հայեր են հասաաավել Ղրիմից, 1868-ին՝ Սամսունի և Տրապիզոնի շրջաններից։ 1849-ին կազմավորվել է հայկական ծխական համայնք։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի նախօրեին Նովոռոսիյսկում կար 1800, 1920-ական թվականների կեսին՝ 4 հազարից ավելի հայ։ Հայրենական մեծ պատերազմից հետո համայնքը համալրվել է Վրաստանի հայաշատ շրջաններից և Շիրակի գյուղերից եկած հայերով։ 1990-ական թթ. Նովոռոսիյսկի հայ բնակչությունը կտրուկ աճել է ի հաշիվ Հարավային Կովկասից գաղթած հայերի։ 2003 թվականի այստեղ բնակվում է շուրջ 20 հազար հայ։

1990-ական թթ. սկզբից գործում է «Լույս» հայկական մշակութալուսավորական ընկերությունը։ Լույս է տեսնում «Լույս» (1992, ռուսերեն, հայերեն) թերթը։

Նովոռոսիյսկի քաղաքային դումայի պատգամավոր է եղել Ռ. Մինասյանը[3]։

ԾանոթագրություններԽմբագրել

Արտաքին հղումներԽմբագրել