Մադյուրոդամ

Մադյուրոդամ
Տեսակ	զվարճանքի այգի, մանրակերտների զբոսայգի, պատերազմի հուշահամալիր և քանդակ
Երկիր	Նիդերլանդներ
Տեղագրություն	Հաագա
Ժանր	հանրային արվեստ
Ղեկավարության նստավայր	Հաագա, Նիդերլանդներ
Հասցե	George Maduroplein 1, 2584 RZ, Den Haag (Den Haag), Zuid-Holland, Nederland
Հիմնադրվել է	հուլիսի 2, 1952
Հիմնադիր	Bep Boon-van der Starp?
Կայք	madurodam.nl/en/(անգլ.) և madurodam.nl/nl/(նիդեր.)

Մադյուրոդամ (հոլ.՝ Madurodam, հանդիպում է նաև Մադուրոդամ տարբերակը), մանրակերտ այգի, մանրակերտ քաղաք Սխևենինգենում (Հաագա, Նիդերլանդներ)։ Իրենից ներկայացնում է նիդերլանդական քաղաքի մոդել 1:25 մասշտաբով, բաղկացած է տիպիկ հոլանդական շենքերից և կառույցներից, որոնց բնօրինակները գտնվում են Նիդերլանդների տարբեր հատվածներում։ Կառույցի շինարարությամբ և խնամքով զբաղվել է 35 մարդ։ Որոշ ցուցանմուշների շուրջ աշխատանքը տևել է 4 տարի։ Մակետները պատրաստված են հիմնականում պլաստմասսայից, կանաչ տարածքների համար օգտագործել են իսկական բույսեր, առավելապես մանրատերև ծառեր և թփեր, որոնք ինտենսիվ խուզման ճանապարհով պահվում է մինչև 60 սմ բարձրությամբ։

Պատմություն խմբագրել

Մադյուրոդամի շինարարություն, 1951 թվական

Մադյուրոդամի քաղաքաշինական ծրագիրն ստեղծել է ճարտարապետ Սիբե Յան Բաումը։ Կենտրոնում գտնվում է պատմական կենտրոնը, որի շուրջ տարածվում է նոր շրջանը, նավահանգիստը և արդյունաբերական, ինչպես նաև հանգստի գոտին։ Կենտրոնում տեղակայված են եկեղեցիներ, թանգարաններ, պանրի շուկան և Ամստերդամին բնորոշ ջրանցքներ, ինչպես նաև կառավարական Բինենհոֆ շենքը, Ռեյկսմյուզեումը և Մաաստրիխտի Սուրբ Աստվածածնի եկեղեցին։

Մադյուրոդամի նահավահանգստում կարելի է գտնել խոշոր հոլանդական ձեռնարկություններ, նավթավերամշակման գործարաններ, Ամստերդամի Սխիպոլ օդանավակայանը և մի շարք գրասենյակային շենքեր։

Մադյուրոդամը կառուցվել է 1952 թվականին և մինչ օրս տասնյակ միլիոնավոր զբոսաշրջիկ է ունեցել։ Սա ոչ միայն Հաագայի և Նիդերլանդների զբոսաշրջային տեսարժան վայր է, այլ նաև պատերազմի զոհերի հուշարձան է։ Մանրանկարների քաղաքը կոչվել է Ջորջ Մադյուրոյի անունով․ Մադյուրոն Կյուրասաոյի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետի ուսանող էր, որը պայքարում էր նացիստական ուժերի օկուպացիայի դեմ, հոլանդական դիմադրության շարժման մասնակից էր, մահացել է Դախաուում 1945 թվականին։ Նրա ծնողները միջոցներ են նվիրաբերել Մադյուրոդամի կառուցման համար միայն այն նպատակով, որ հասույթը բարեգործական նպատակներով տրամադրվի ուսանողական առողջարանին^[4]։

1952 թվականի հուլիսի 2-ին արքայադուստր Բեատրիքսը նշանակվել է Մադյուրոդամի քաղաքապետ, որից հետո զբոսանք է կատարել քաղաքով։ Արքայադուստրը այս պաշտոնն է զբաղեցրել քաղաքի բացման օրվանից մինչև 1980 թվականի իր գահակալությունը։ Ներկայումս քաղաքապետը ընտրվում է երիտասարդական ավագանու կողմից, որը բաղկացած է Հաագայի դպրոցների 22 աշակերտներից։ Քաղաքապետի պատկանությունների մեջ է մտնում նոր մակետների և ցուցադրությունների բացում։