Հակոբոս Ալփյան
Հակոբոս Ալփյան (Հակոբոս՝ եբր. «գարշապարից բռնող») հուն․՝ Ιάκωβος ο Μικρός, լատին․՝ Iacobus Minor - Հակոբոս Կրտսեր մոտ մ.թ.ա. 1-ին դար, Գալիլեա, Հյուսիսային մարզ, Իսրայել - 62, Եգիպտոս), ըստ Նոր Կտակարանի՝ Հիսուս Քրիստոսի 12 առաքյալներից մեկը։
| Հակոբոս Ալփյան | |
|---|---|
_Saint_Jacques_le_Mineur_1620_-_Georges_de_La_Tour_Inv.169.jpg) | |
| Ծնունդ | մոտ մ.թ.ա. 1-ին դար |
| Ծննդավայր | Գալիլեա, Հյուսիսային մարզ, Իսրայել |
| Վախճան | 62 |
| Վախճան վայր | Եգիպտոս |
| Վախճան պատճառ | գլխատում |
| Եկեղեցի | քրիստոնեություն և հուդայականություն |
| Սրբացված կարգ | սուրբ |
| Պաշտոն | առաքյալ |
| Ազգություն | հրեա |
| Երկիր | Հին Հռոմ |
| Ուսուցիչ | Հիսուս |
| Հայր | Alphaeus?[1][2][3][…] |
Հակոբոս Ալփյան առաքյալը Նոր Կտակարանում
խմբագրելՆոր Կտակարանում Հակոբոս կրտսերը (այսպես է անվանվում Զեբեդեոսի որդի Հակոբոսի հետ չշփոթելու համար) հիշատակվում է Մատթեոսի, Մարկոսի և Ղուկասի կողմից բերվող առաքյալների ցուցակներում(Մատթ. 10:3, Մարկ. 3:18, Ղուկ. 6:15), սակայն այլ տեղեկություններ նրա մասին Ավետարանում այլևս չենք գտնում։ Վերջին տեղեկությունը նրա մասին Գործք առաքելոցում է (1:13)՝ Մատաթիայի ընտրության ժամանակ։ Ուշագրավ է, որ Մատթեոսի և Մարկոսի Ավետարաններում Հակոբոսը Թադեոսի հետ հիշվում է որպես Ալփեոսի որդի։ Մարկոս 2։14 համարում Ալփեոսի որդի է անվանվում նաև Ղևի-Մատթեոսը, ինչի արդյունքում կարծիք է ձևավորվել, որ երեք առաքյալները՝ Հակոբոս Կրտսերը, Թադեոսը և Մատթեոսը եղբայրներ էին։
Հակոբոս Ալփյան առաքյալը Ավանդության մեջ
խմբագրելԸստ եկեղեցական ավանդության Հակոբոսը, նախքան Հիսուս Քրիստոսի աշակերտ դառնալը իր եղբոր՝ Մատթեոսի նման մաքսավոր է եղել։ Հոգեգալստից հետո քարոզել Հրեաստանում, այնուհետև, Անդրեասի հետ մեկնել է Եդեսիա։ Հետագայում ինքնուրույն քարոզել է Գազայում և Էլևթերոպոլիսում (Հարավային Պաղեստին) և Եգիպտոսում։ Որոշ հեղինակներ այս Հակոբոսին նույնացնում են Հակոբոս Տյառնեղբոր հետ, ինչը չունենալով բավականին հիմքեր, մերժելի է Արևելյան եկեղեցիների կողմից։ Նրա մահվան և թաղման վերաբերյալ գոյություն ունեն մի քանի վարկածներ։ Բոլոր հեղինակները համաձայն են, որ նա նահատակվել է, սակայն տարբերվում է վայրը և եղանակը։ Նա կամ մահ է ընդունել «հրեաների կողմից քարկոծման միջոցով», կամ խաչվել է Եգիպտոսի ճանապարհին։
Հիշատակության օրը
խմբագրելՍուրբ Հակոբոս Ալփյան առաքյալը Ընդհանրական Եկեղեցու սուրբ է։ Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին տոնում է նրա տոնը 12 առաքյալների հետ և Վերափոխմանը Երրորդ կիրակիին նախորդող շաբաթ օրը՝ Թովմաս, Սիմոն Կանանացի առաքյալների հետ միասին նույն օրը։ Հույն Եկեղեցին տոնում է հոկտեմբերի 9-ին, Լատին Եկեղեցին՝ Մայիսի 1-ին՝ որպես Հակոբոս Տյառնեղբայր։
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ Μάρκος Ε., ανώνυμος 3:18 // Εὐαγγέλιον κατὰ Μᾶρκον (հուն.) // The Holy Bible
- ↑ Apostle M. t. 10:3 // εὐαγγέλιον κατὰ Μαθθαῖον
- ↑ Evangelist L. t. 6:15 // Εὐαγγέλιον κατὰ Λουκάν — 0085.
Աղբյուրներ
խմբագրել- Աստուածաշունչ Մատեան Հին և Նոր Կտակարանների, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածին և Հայաստանի Աստուածաշնչային ընկերութիւն, 2004։
- Շնորհք արքեպիսկոպոս Գալույտեան, Աստուածաշնչական սուրբեր, Երևան, 1997։
- Ավետարանների գործող անձինք, Սուրբ Էջմիածին, 2010։
- Новый библейский словарь, часть 1, Санкт-Петербург, 1999г.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հակոբոս Ալփյան» հոդվածին։ |