Իտալական լիրա

Իտալական լիրա
Տեսակ	հնացած տարադրամ և լիրա
ISO 4217 կոդ	ITL
Երկիր	Իտալիա և Իտալիայի թագավորություն
Ներդրման ամսաթիվը	մարտի 17, 1861
Ավարտման ամսաթիվը	փետրվարի 28, 2002
Պաշտ օգտագործողներ	Իտալիա
Նշան	L.
Նշանի նկարագրություն	lira sign?
Մետաղադրամ	1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 200, 500, 1000
Թղթադրամ	1000, 2000, 5000, 10 000, 50 000, 100 000, 500 000
Կենտրոնական բանկ	Իտալիայի բանկ
Տպող	Իտալիայի դրամահատման և տպագրության ինստիտուտ
Փոխարինել է	Sardinian lira?, Lombardy-Venetia pound?, Parman lira?, Two Sicilies ducat?, վենետիկյան լիրա և Roman scudo?
Փոխարված է	եվրո

Իտալական լիրա (իտալ.՝ lira italiana), Իտալիայի, Սան Մարինոյի և Վատիկանի դրամական արժեքը մինչ եվրոյի շրջանառություն մտնելը (2002 թվական)։

Պատմություն

Իտալական լիրայի ծագումը

Իտալական լիրան ի հայտ է եկել կայսր Կառլոս Մեծի բարեոխումների արդյունքում մոտ 780-790 թվականներին, որի արդյունքում հռոմեական ոսկե սոլիդուսները փոխվել են արծաթե կարոլինգական դենարներով։ Կարոլինգական դենարը պարունակում էր 95 հարգի 1,76 գրամ արծաթ և իրենից դրոշմված մետաղադրամ էր ներկայացնում (ընդհանուրը և միակը ողջ կայսրությունում)։ Դրամական միավորի կարգավիճակով օգտագործվում էին «սոլիդ» (համարժեք է 12 դենարի) և «լիրա» (համարժեք է 240 դենարի կամ 20 սոլիդի) հասկացությունները, ընդ որում ո՛չ սոլիդը և ո՛չ էլ լիրան որպես մետաղադրամ չեին թողարկվում։ Լիրա անվանումը ծագում է լատին․՝ libra բառից (լատին․՝ թարգմանաբար՝ ֆունտ կամ կշեռք)։

Լիրան Իտալիայի հանրապետություններում

Լիրա անվանական գնով առաջին մետաղադրամ է դարձել վենետիկական Տրոն լիրան որը լույս է տեսել 1472 թվականին^[1]^[2]։ 1474 թվականին լիրային փոխարինելու եկավ մոչենիգոն, որը քաշային չափանիշներով չէր տարբերվում լիրայից սակայն ուրիշ պատկեր ուներ։ Մոչենիգոն հատվել է ընդհուպ 1575 թվականը^[2]^[3]^[4]։

Ստորև ներկայացված են վերջին թողարկման իտալական թղթադրամների պատկերները։

Պատկեր	Արժեք	Հիմնական գույներ	Չափս	Նկարագրություն
Պատկեր	Արժեք	Հիմնական գույներ	Չափս	Դարձերես	Դիմերես
	1000 լիրա	Կարմիր Մանուշակագույն	112 x 62 մմ	Մանկավարժ Մարիա Մոնտեսսորիի դիմանկարը	Կինը աշխատում է երեխայի հետ Մոնտեսսորիի մեթոդով
	2000 լիրա	Դարչնագույն	118 x 60 մմ	Ռադիոտեխնիկ Գուլիելմո Մարկոնիի դիմանկարը	Մարկոնիի «Էլետրա» զբոսանավը Գլեյս Բեյ կայարանի ռադիոաշտարակ Նոր Շոտլանդիայում Տելեգրաֆ
	5000 լիրա	Ձիթապտղի կանաչ Երկնագույն	126 x 70 մմ	Կոմպոզիտոր Վինչենցո Բելլինիի դիմանկարը Մասսիմո Բելլինիի թատրոնը Կատանիայում	Բելլինիի հեղինակած «Նորմա» օպերայի տեսարաններից մեկը
	10000 լիրա	Մուգ կապույտ	133 x 70 մմ	Գիտնական Ալեսանդրո Վոլտայի դիմանկարը	«Վոլտայի տաճար» թանգարանը Կոմոյում
	50000 լիրա	Մանուշակագույն Բաց կանաչ	150 x 70 մմ	Ճարտարապետ Լորենցո Բերնինիի դիմանկարը Տրիտոնի շատրվանը	Ձիու արձան Վատիկանի Սուրբ Պետրոսի տաճարում
	100000 լիրա	Մուգ դարչնագույն Կարմիր Բաց կանաչ	156 x 70 մմ	Նկարիչ Կարավաջոյի դիմանկարը Կինը և տղամարդը որոնք պատկերված են նրա «Բախտագուշակը» կտավի վրա	Մրգերի զամբյուղ
	500000 լիրա	Երկնագույն Կապույտ	163 x 78 մմ	Նկարիչ Ռաֆայել Սանտիի դիմանկարը Գալատեայի հաղթանակը	Աթենական դպրոց