Ինֆլյուենսեր մարքեթինգ (անգլ.՝ influencer marketing, նաև ազդեցության մարքեթինգ), սոցիալական ցանցերում մարքեթինգի ձև, որը ներառում է առաջարկություններ և ապրանքների տեղադրում ազդեցիկ մարդկանց կողմից։ Ավելի կարճ՝ ինֆլյուենսեր մարքեթինգը ապրանքների կամ ծառայությունների առաջխաղացման միջոց է ինֆլյուենսերների միջոցով։ Ինֆլյուենսերը այն մարդն է, բրենդը կամ անհատների խումբը, որոնք ունակ են ազդելու իրենց լսարանի վարքի և որոշումների վրա[1]։ Այս տեսակի մարքեթինգի հիմնական սկզբունքն առաջարկությունների միջոցով նեյթիվ և աննկատ հաղորդակցությունն է առաջարկությունների միջոցով։

Ինֆլյուենսեր մարքեթինգի հիմնական առավելություններն են՝ հասնել ճիշտ լսարանին, որն առավել հաճախ ավելի լայն է, քան գովազդային ծածկույթը, հայտնի մարդկանց էֆեկտը, ուղիղ և հակադարձ կապը, որոշակի կենսակերպ, վստահելի հաղորդակցություն, լսարանին մոտ լինելը և երկարաժամկետ գործողությունները[2][3]։ Հետազոտությունների համաձայն՝ սոցցանցերի օգտատերերի մինչև 92%-ը ավելի շատ վստահում է ինֆլյուենսեր մարդկանց խորհուրդներին, քան ստանդարտ գովազդին[4]։ Նման բարձր մակարդակի վստահության ձևավորման գործում կարևոր դեր է խաղում տվյալ մարդու կուռքի հետ սոցիալական ցանցերի միջոցով անմիջական շփման հնարավորությունը։ Բացի այդ՝ բլոգերի լսարանը ցանկանում է ավելի մոտենալ նրա ապրելակերպին՝ օգտագործելով այն ապրանքներն ու ծառայությունները, որոնք օգտագործում է ինֆլյուենսերը։ Այս տեսակի մարքեթինգը թույլ է տալիս ապրանքանիշին հարաբերություններ հաստատել երիտասարդ լսարանի հետ[5]։

Որպես ինֆլյուենսեր մարքեթինգի հիմնական հարթակներ՝ փորձագետներն օգտագործում են Instagram-ը, TikTok-ը և YouTube[6]՝ իրենց դիտողականության, ժողովրդականության և հարմարավետության հաշվին։

Առաջխաղացման պայմանները, որպես կանոն, երեք տեսակի են՝ վճարովի, զեղչերի տրամադրման կամ բարտերային եղանակով։

Նպատակներ և խնդիրներ խմբագրել

Ինֆլյուենսեր մարքեթինգն օգտագործում են, որպեսզի[7]

  • Բարձրացնել բրենդի ճանաչելիությունը,
  • Բարձրացնել լսարանի վստահության մակարդակը և ներգրավվածությունը,
  • Բարձրացնել հասանելիությունը և կոնվերսիան,
  • Բարձրացնել վաճառքը,
  • Հանդիսատեսին կրթել կոնկրետ հարցի շուրջ,
  • Ցույց տալ, թե ինչպես է աշխատում ապրանքը,
  • Բարելավել որոնման արդյունքները,
  • Վերացնել բացասական կապերը ապրանքի կամ ծառայության հետ, ստեղծել «ճիշտ դիրքավորում»։

2019 թվականի դրությամբ մարքեթոլոգները խոսում են հետևյալ խնդիրների մասին, որոնց իրականացումը անհրաժեշտ է ինֆլյուենսեր մարքեթինգի արդյունավետության հասնելու համար[8]

  • Կեղծ հետևորդների հայտնաբերում,
  • Սոցիալական ալգորիթմների փոփոխություն,
  • Ստեղծագործական շարունակական ռազմավարության ձևավորում,
  • Բյուջեի ավելացում ինֆլյուենսերների հետ աշխատելու համար,
  • Սոցիալական մեդիայի միտումներին հետևելը՝ արդի մնալու համար,
  • Արշավի կառավարման վրա ծախսվող ժամանակի կրճատում,
  • Բրենդի իմիջի անվտանգությունը և դրա արժեքներին հավատարիմ մնալը,
  • Օրենքներին հետևելը,
  • Նոր ալիքներին միանալը, ինչպիսին է Twitch-ը,
  • Ընկերության ներսում ինֆլյուենս մարքեթինգի տարածում։

Ինֆլյուենսերների տեսակներ խմբագրել

Առանձնացվում են ինֆլյուենսերների հետևյալ մակարդակները[9]

  • Մեգաինֆլյուենսերներ («աստղեր», ավելի քան միլիոն հետևորդ)։ Նրանց հասանելիությունն (անգլ.՝ reach) օգտագործվում է բրենդի ճանաչելիությունը բարձրացնելու համար։ «Աստղերի» առավելություններից են հալո էֆեկտը և պրոֆեսիոնալիզմը։ Թերությունները բարձր գինն են և ցածր ներգրավվածությունը (1-2%)[10]։
  • Մակրոինֆլյուենսերներ (100 հազարից 1 միլիոն հետևորդներ)։ Նրանց առավելությունները՝ բարձր թիրախային հասանելիություն (reach) կոնկրետ շուկայում, բովանդակության որակ և բաց են համագործակցության համար։
  • Միկրոինֆլյուենսերներ (մինչև 10 հազար հետևորդներ)։ Փոքր, բայց հավատարիմ լսարանը նման ինֆլյուենսերներին ապահովում է վստահության և ներգրավվածության բարձր մակարդակ (4-8%)։ Ցածր գնի պատճառով բրենդների համար ավելի ձեռնտու է գովազդ պատվիրել մի քանի միկրոինֆլյուենսերների մասնակցությամբ, քան դիմել «աստղերի» պասիվ լսարանին։
  • Նանոինֆլյուենսերներ (1000 հետևորդից քիչ)։ Այս ինֆլյուենսերները հեղինակություն և վստահություն ունեն որոշակի համայնքում։ Նրանց գովազդները նման են ընկերական խորհուրդների, ուստի նրանք ունեն ներգրավվածության ամենաբարձր ցուցանիշները, բայց մեծ հասանելիություն (reach) չեն ապահովում։

Ինֆլյուենսերների որոնում խմբագրել

Ինֆլյուենսերների որոնման համար օգտագործվում են[10]

  • Արտադրական կենտրոններ (ինքնուրույն բովանդակության ստեղծում և առաջխաղացում),
  • Մասնագիտացված գործակալություններ (կենտրոնանում են գովազդային արշավների մշակման վրա),
  • Բլոգերի փոխանակումներ (ընտրել ինֆլյուենսերներին՝ հիմնվելով սահմանված չափանիշների վրա, ինչպիսիք են վարկանիշները, հիմնաբառերը, հեշթեգերը),
  • Սերմնացան համակարգեր (բովանդակության բաշխման գործընթացի ավտոմատացում, նոր օգտվողների հավաքագրում),
  • Պլատֆորմներ (մարքեթոլոգի կողմից ինքնուրույն որոնում սոցիալական ցանցերում, կայքերում և ֆորումներում

Մարքեթոլոգների 96%-ը չի հավատում, որ ինֆլյուենսերների որոնումը (և ընդհանրապես ինֆլյուենսեր մարքեթինգը) կարող է լիովին ավտոմատացված լինել[8]։

Արդյունավետության որոշում խմբագրել

Մարքեթոլոգների մեծամասնությունը պնդում է, որ ինֆլյուենսեր և email մարքեթինգը հաճախորդներ ներգրավելու համար ամենաարդյունավետ առցանց ալիքներն են։ Գնորդների որակը և թրաֆիկը բրենդի ինտեգրումից ինֆլյուենսերի կոնտենտ ավելի լավն է, քան այլ մարքեթինգային արշավներից[8]։ Ինչպես ինֆլյուենսերի, այնպես էլ ինֆլյուենս մարքեթինգի արդյունքների արդյունավետությունը գնահատելիս տվյալներն օգտագործվում են վաճառքի, ներգրավվածության, սոցիալական մեդիայի գործունեության փոփոխության, ընդհանուր հասանելիության, կտտոցների, տպավորությունների, բովանդակության որակի և հրապարակումների թեմայի համապատասխանության վերաբերյալ[11]։

Influencer Marketing-ը գերազանցում է ստանդարտ գովազդին այն իրավիճակներում, երբ.

  • Անհայտ կամ նոր ապրանքանիշ է գովազդվում,
  • Անհրաժեշտ է վաճառել բարդ արտադրանք (գաջեթներ, դեղամիջոցներ և այլն),
  • Շոշափվում են հիգիենայի, առողջության կամ անձնական կյանքի հետ կապված խորապես ինտիմ հարցեր։

Ձևաչափեր և գործիքներ խմբագրել

Ինֆլյուենսերների կողմից վաճառքի բովանդակության ստեղծումը դասակարգվում է հետևյալ տեսակների[12][13][14]

  • Նեյթիվ ինտեգրում և պրոդուկտ-փլեյսմենթ։ Ինֆլենսերը ցույց է տալիս իրենց հետևորդներին, որ նրանք օգտագործում են որոշակի ապրանք կամ ծառայություն։
  • Ապրանքի կամ ծառայության ակնարկ։ Բացի ապրանքի գրախոսությունից, ինֆլյուենսերները ցույց են տալիս նվերների կամ գնումների փաթեթավորումը բացելու գործընթացը՝ նշելով բրենդի ակկաունտը։
  • Գովազդային ներդիր։ Պրոդուկտի այս տեսակը ավելի հաճախ օգտագործվում է վիդեոյում։
  • Ինտերակտիվ/մրցույթներ։ Խաղարկություններ, ուղիղ հեռարձակումներ, մեկնաբանություններին պատասխաններ. այս գործիքներն օգնում են պահպանել հուզական կապը հետևորդների հետ և առաջխաղացնել արտադրանքը։ Նաև որոշ բրենդներ իրենց հաշիվը տրամադրում են ինֆլյուենսերներին, որպեսզի նրանք կարողանան կիսվել իրենց սթորիներով հետևորդների հետ ամբողջ օրվա ընթացքում։
  • Աջակցություն օֆլայն-ակտիվությանը։ Բրենդերը հրավիրում են ինֆլյուենսերներին նոր խանութներ բացելու կամ ապրանքներ թողարկելու, երկրպագուների հանդիպումներ և բրանչներ կազմակերպելու։

Կոնտենտի ամենաարդյունավետ ձևաչափերն են Instagram-ում հրապարակում ու սթորի և YouTube-ում վիդեո տեղադրելը[8]։

Թրենդներ աշխարհում խմբագրել

2019 թվականին ինֆլյուենսերների հետ աշխատելը, որոնց հետևորդների մեծ մասը «կեղծ» էր, ընկերություններին արժեցել է 1,3 միլիարդ դոլար, ինչը կազմել է ինֆլյուենսերների համաշխարհային ծախսերի մոտ 15 տոկոսը[15]։

2022 թվականին համաշխարհային ինֆլյուենսինգի արդյունաբերությունը աճել է մինչև 16,4 միլիարդ դոլար։ Մարքեթոլոգների ավելի քան 75%-ը մտադրություն է հայտնել բյուջե հատկացնելու ինֆլյուենսերների հետ աշխատելու համար[16]։

Խնդիրներ և քննադատություն խմբագրել

2019 թվականի դրությամբ մարքեթոլոգները բացահայտել են հետևյալ խնդիրները՝ ինֆլյուենսերների հետ աշխատելիս[8][17]

  • Ներդրումների եկամտաբերության (ROI) չափում և բարելավում, արշավների հաջողության երաշխիքների բացակայություն,
  • «Կենդանի» լսարանի հետ համապատասխան ինֆլյուենսերների որոնում,
  • Հաղորդակցությունը ինֆլյուենսերների հետ և նրանց վերահսկողությունը. ինֆլյուենսերների ցածր պատասխանատվությունը և ճշտապահությունը նվազեցնում են համագործակցության արդյունավետությունը։ Արդյունքում բրենդները հոգնում են բլոգերների հետ աշխատելուց,
  • Արժեքի բարձրացում և գովազդի արդյունավետության նվազում՝ պայմանավորված այն հանգամանքով, որ բաժանորդները սովորել են ճանաչել հայրենի ինտեգրումները,
  • Բլոգերների նկատմամբ վստահության նվազում՝ գովազդային ինտեգրման կեղծավորության և անբնականության պատճառով։ Օգտագործողները նկատում են, որ ինֆլյուենսերները գովազդում են ամեն ինչ և չեն օգտագործում գովազդվող ապրանքները,
  • Բրենդները չեն հասկանում, թե ինչպես արդյունավետ կերպով օգտագործել ինֆլյուենսերներին՝ ապրանքը գովազդելու համար։ Այսօր ձեռնարկատերերը սովոր են խիստ գովազդային շրջանակներին, որոնք սահմանափակում են ինֆլյուենսերների ստեղծագործական ազատությունը,
  • Ինֆլյուենսերների մրցավազքը՝ չափորոշիչներն ու հոնորարները մեծացնելու համար,
  • Սոցիալական ցանցերի խոչընդոտը տվյալների վերլուծության ալգորիթմները թաքցնելու տեսքով,
  • Բրենդի և/կամ դրա արտադրանքի հեղինակությանը վնասելը ինֆլյուենսերի անբարոյական կամ անօրինական գործողությունների պատճառով։ Բացի այդ, գովազդատուները դեմ են ինֆլյուենսերի իմիջի կտրուկ փոփոխությանը, որը կարող է վնասել ապրանքի ցանկալի պատկերին,
  • Գովազդի թաքնված ձևաչափը չի գոհացնում սոցիալական ցանցի օգտատերերին, որոնք ցանկանում են հասկանալ՝ արդյո՞ք ինֆլյուենսերն իսկապես օգտագործում է այս ապրանքը, թե վճարվել է։ Այս պատճառով որոշ երկրներ, օրինակ՝ Միացյալ Նահանգները, նոր օրենքներ են մտցրել, որոնք բլոգերներից պահանջում են հրապարակումներում գովազդային նշումներ ներառել[18]։ Սա հանգեցնում է նոր խնդրի, բայց արդեն մարքեթոլոգների համար. նրանք անհանգստանում են, որ գովազդային ինտեգրման թափանցիկության պատճառով օգտվողները կունենան «բաներային կուրություն» (գովազդային գրառումների անտեսում) համարժեքը։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «INFLUENCER | meaning in the Cambridge English Dictionary» (անգլերեն). dictionary.cambridge.org. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  2. «Блогеры решают: Influencer Marketing в действии» (ռուսերեն). Cossa.ru - информационный портал о маркетинге и коммуникациях в цифровой среде. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  3. Stephan Czaja (2018 թ․ ապրիլի 4). «Criticism of Influencer Marketing: Disadvantages of Hypes - WDR (German TV)» (անգլերեն). Social Media One | Marketing Agency & Speaker. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  4. Deborah Weinswig. «Influencers Are The New Brands» (անգլերեն). Forbes. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  5. «Influencer marketing: эффективный инструмент продвижения дорогой ценой ⋆ Блог Digital агенції UAMASTER» (ռուսերեն). Блог Digital агенції UAMASTER. 2017 թ․ մարտի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  6. Semyon Efimov (2018 թ․ օգոստոսի 17). «Influencer marketing: что это такое, почему он так популярен на Западе и когда придёт к нам — Маркетинг на vc.ru». vc.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  7. «Influencer Marketing: что это и как работает». www.marketing.spb.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 «Influencer Marketing Survey Results: 2019 Industry Benchmarks» (անգլերեն). Mediakix. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  9. «The Difference Between Mega, Macro, Micro and Nano Influencers» (անգլերեն). www.insightsforprofessionals.com. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  10. 10,0 10,1 «Influence-маркетинг, или как приручить блогера» (ռուսերեն). apelsin-reklama.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  11. «Influencer Marketing Study» (անգլերեն). Tomoson Blog. 2015 թ․ մարտի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 27-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  12. Ольга Мокшина (2018 թ․ նոյեմբերի 1). «Что такое инфлюенс-маркетинг и кто такие лидеры мнений» (ռուսերեն). Блог Амплифера. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  13. «Работаем с блогерами: инструменты influence-маркетинга» (ռուսերեն). PROBUSINESS.IO. 2018 թ․ սեպտեմբերի 3. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  14. «Рынок Influence-маркетинга в России: экосистема, основные игроки, метрики» (ռուսերեն). AdIndex.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  15. Graham, Megan (2019 թ․ հուլիսի 24). «Fake followers in influencer marketing will cost brands $1.3 billion this year, report says». CNBC (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ օգոստոսի 20-ին. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.
  16. «Influencer Marketing trends 2022-2023». Qualified.One (անգլերեն). 2022 թ․ դեկտեմբերի 13. Արխիվացված օրիգինալից 2022 թ․ դեկտեմբերի 13-ին. Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 13-ին.
  17. Vladimir Mirolubow (2019 թ․ հուլիսի 15). «Рынок influencer marketing: текущие трудности на пути развития — Маркетинг на vc.ru». vc.ru. Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
  18. Ведомости (2009 թ․ հոկտեմբերի 6). «Американским блоггерам придется раскрыть связь с рекламодателем». www.vedomosti.ru. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 29-ին.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ինֆլյուենսեր մարքեթինգ» հոդվածին։