Զեղչ
Զեղչ, վաճառողի (ծառայություն մատուցողի) կողմից ապրանքի (ծառայությունների) արժեքի կամավոր, միակողմանի իջեցում ապրանքի (ծառայության) սկզբնական արժեքից։ Նաև «զեղչ» տերմինը վերաբերում է զեղչի չափին, այսինքն՝ այն գումարին, որով գնորդին վաճառվող ապրանքի վաճառքի գինը նվազում է։
Պատմականորեն զեղչերը ի հայտ են եկել և սկսել են օգտագործվել ապրանքների փողոցային առևտրի պայմաններում, երբ վաճառողը առևտրի արդյունքում զեղչ է տրամադրել այն գնորդին, ով ավելի շատ ապրանքներ է ձեռք բերել։
Ներկայումս զեղչերի տրամադրման պրակտիկան կիրառվում է խոշոր և միջին ընկերությունների, փոքր բիզնեսի կազմակերպությունների և անհատ ձեռնարկատերերի կողմից։
Զեղչը շուկայավարման գործիք է, որն օգտագործվում է հաճախորդներին ներգրավելու և ապրանք գնելը խրախուսելու համար։ Ընդհանուր առմամբ, ապրանքի գինը նախ սահմանվում է բարձր, իսկ հետո վաճառողը գնորդին զեղչ է առաջարկում դրա համար։ Միևնույն ժամանակ, վաճառողը գիտի և ենթադրում է այն բազային գինը, որից ցածր նա չի վաճառի, իսկ գնորդը կենտրոնանում է այն գնի վրա, որը գրված է գնապիտակի վրա։ Զեղչերի՝ որպես մարքեթինգային գործիքի հիմնական թերությունն այն է, որ գնորդները ընտելանում են դրանց. գնորդները սկսում են զեղչերը ընկալել որպես կանոն, ուստի խթանող ազդեցությունը անհետանում է[1]։
Զեղչերի տեսակներ խմբագրել
- պարզ զեղչ
- զեղչ ավելի արագ վճարման համար
- զեղչ գնվող ապրանքի ծավալի համար
- կուտակային զեղչ (զեղչ մեկ շրջանառության համար)
- դիլերային զեղչ
- զեղչ մանրածախ վաճառողներին
- սեզոնային զեղչ
- զեղչ նոր ապրանքի համար
- որակի զեղչ
- արտահանման զեղչ
- ռաբաթ[Ն 1]
Զեղչեր սահմանելիս անհրաժեշտ է առաջնորդվել հետևյալ սկզբունքներով.
- Զեղչի կիրառումը պետք է ապահովի դրական ազդեցություն, որը կարող է արտահայտվել ինչպես հաճախորդների բազայի ավելացման, այնպես էլ դրական տնտեսական ցուցանիշների ձեռքբերման մեջ։
- Տրամադրվող զեղչի չափը պետք է հաշվի առնի ինչպես գնորդի, այնպես էլ վաճառողի շահերը։
- Զեղչային համակարգ մշակելիս պետք է հաշվի առնել ի սկզբանե սահմանված (բազային) գնի չափը, որն ի սկզբանե խորհուրդ է տրվում սահմանել հնարավորինս բարձր։
- Զեղչեր սահմանելիս պետք է հաշվի առնել վաճառվող ապրանքների պահանջարկի էլաստիկ բնույթը, քանի որ գների իջեցումը միշտ չէ, որ կարող է հանգեցնել վաճառքի ծավալների մեծացման, որովհետև շատ ապրանքներ պատկանում են ոչ էլաստիկ խմբին։
Տես նաև խմբագրել
Նշումներ խմբագրել
- ↑ Ապրանքի գնից զեղչ, որը տրամադրվում է տոկոսի կամ որոշակի գումարի տեսքով մեծ քանակությամբ ապրանքներ գնելիս։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Калужский М. Л. Маркетинг: учебник для вузов. — Омский государственный технический университет. — М.; Берлин: Директ-Медиа, 2017. — С. 6—10. — 216 с. «Արխիվացված պատճենը». Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ մարտի 21-ին. Վերցված է 2023 թ․ ապրիլի 29-ին.
Գրականություն խմբագրել
- Лукаш Ю. А. Энциклопедический словарь-справочник руководителя предприятия. — М.: «Книжный Мир», 2004. — С. 1504.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Զեղչ» հոդվածին։ |