Ժան Բատիստ Սեյ

Ժան Բատիստ Սեյ; Jean-Baptiste Say
Ծնվել է	հունվարի 5, 1767; Լիոն
Մահացել է	նոյեմբերի 15, 1832 (65 տարեկանում) կամ նոյեմբերի 14, 1832 (65 տարեկանում); Փարիզ, Ֆրանսիա
Գերեզման	Պեր Լաշեզ
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա
Մասնագիտություն	տնտեսագետ, գրող, գործարանատեր, լրագրող և թարգմանիչ
Հաստատություն(ներ)	Կոլեժ դե Ֆրանս և Conservatoire national des Arts et Métiers?
Գործունեության ոլորտ	տնտեսագիտություն
Անդամակցություն	Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա
Տիրապետում է լեզուներին	ֆրանսերեն
Երեխա(ներ)	Հորաս Էմիլ Սեյ և Octavie Say?
Հայր	Jean-Étienne Say?
Մայր	Françoise Castanet?
	Jean-Baptiste Say Վիքիպահեստում

ժան Բատիստ Սեյ (1767 —1832), ֆրանսիացի տնտեսագետ, քաղաքատնտեսության պրոֆեսոր (1819 թվական), գռեհիկ քաղաքատնտեսության հիմնադիրներից։

Եղել է խոշոր բուրժուազիայի գաղափարախոս, ազատ առևտրի ու տնտեսական կյանքին պետության չմիջամտելու կողմնակից։ Գլխավոր աշխատությունն է «Քաղաքատնտեսության տրակտատը․․․» (1803 թվական)։ Քաղաքատնտեսությունը բաժանել է երեք ինքնուրույն մասի՝ արտադրություն, բաշխում և սպառում։ Կապիտալիստական արտադրության օրենքները համարել է հավիտենական։ Հակադրվել է Դավիթ Ռիկարդոյի արժեքի աշխատանքային տեսությանը, որպես արժեքի հիմք ընդունել ապրանքի օգտակարությունը, արտադրության ծախսերը, պահանջարկի ու առաջարկի հարաբերակցությունը։ Ստեղծել է արտադրության գործոնների տեսություն, որտեղ զարգացրել է արժեստեղծման պրոցեսին աշխատանքի, կապիտալի ու բնության հավասարաչափ մասնակցության գաղափարը։ Այս կապակցությամբ էլ ժխտել է կապիտալիստական արտադրության շահագործողական բնույթը և դասակարգային շահերի ներդաշնակություն քարոզել։ Սեյը իդեալականացրել է ազատ ձեռնարկատիրության համակարգը և մերժել գերարտադրության ընդհանուր ճգնաժամերի անխուսափելիությունը՝ ընդունելով միայն առանձին ապրանքների գերարտադրության հնարավորությունը։ Ձևակերպել է «շուկայի օրենքը», ըստ որի, արդյունքների փոխանակության շնորհիվ գնումն ու վաճառքն իբր ինքնաբերաբար հավասարակշռվում են։ Կառլ Մարքսը քննադատել է Սեյի հայացքները, սակայն նրա գռեհիկ մեթոդաբանությունն ու արտադրության գործոնների «նորացված» տեսությունը ժամանակակից բուրժուական քաղաքատնտեսությունը դեռևս օգտագործում է կապիտալիզմը գովաբանելու նպատակով։

ԾանոթագրություններԽմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>
↑ ^2,0 ^2,1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>
↑ Babelio
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a>
↑ Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>
↑ Moiroux J. Le cimetière du Père-Lachaise — Paris: 1908. — P. 311.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13413655"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13413705"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q90"></a>
↑ LIBRIS — 2012.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a>
↑ Ֆրանսիայի քոլեջի պրոֆեսորների ցանկ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3253460"></a>

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 283)։

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q36524_citetype_Q7094076_citetype_Q27031827"_data-entity-id="Q19938912">[http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb119238753_data.bnf.fr]:_տվյալների_բաց_շտեմարան<span_class="wef_low_priority_links">_—_2011.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a></div>-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 data.bnf.fr: տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q54837"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q19938912"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q8513_citetype_Q35127_citetype_Q36524_citetype_Q194166"_data-entity-id="Q29861311">SNAC<span_class="wef_low_priority_links">_—_2010.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a></div>-2] 2,0 ^2,1 SNAC — 2010.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q35127_citetype_Q43229"_data-entity-id="Q2877812">Babelio<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a></div>-3] Babelio
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2877812"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q7094076_citetype_Q5535082_citetype_Q33270056_citetype_Q43229"_data-entity-id="Q63056">[http://www.findagrave.com/cgi-bin/fg.cgi?page=gr&GRid=44171737_Find_A_Grave]<span_class="wef_low_priority_links">_—_1995._—_ed._size:_165000000</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a></div>-4] Find A Grave — 1995. — ed. size: 165000000
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q571"_data-entity-id="Q13413655"><i_class="wef_low_priority_links">[[:d:Q13413705|Moiroux&nbsp;J.]]</i>_[http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6423517n_Le_cimetière_du_Père-Lachaise]<span_class="wef_low_priority_links">_—_[[:Փարիզ|Paris]]:_1908._—_P.&nbsp;311.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13413655"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13413705"></a><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q90"></a></div>-5] Moiroux J. Le cimetière du Père-Lachaise — Paris: 1908. — P. 311.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13413655"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13413705"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q90"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q856638"_data-entity-id="Q1798125">[https://libris.kb.se/katalogisering/rp369s09124q0cg_LIBRIS]<span_class="wef_low_priority_links">_—_2012.</span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a></div>-6] LIBRIS — 2012.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1798125"></a>

[<span_class="wikidata_cite_citetype_Q13406463"_data-entity-id="Q3253460">[http://www.college-de-france.fr/media/chaires-et-professeurs/UPL3451746530003663772_LISTE_DES_PROFESSEURS.pdf_Ֆրանսիայի_քոլեջի_պրոֆեսորների_ցանկ]<span_class="wef_low_priority_links"></span></span><div_style="display:none"><a_href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3253460"></a></div>-7] Ֆրանսիայի քոլեջի պրոֆեսորների ցանկ
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3253460"></a>

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Ժան Բատիստ Սեյ Jean-Baptiste Say

Ծնվել է	հունվարի 5, 1767(1767-01-05)^[1]^[2]^[3] Լիոն
Մահացել է	նոյեմբերի 15, 1832(1832-11-15)^[1]^[2] (65 տարեկանում) կամ նոյեմբերի 14, 1832(1832-11-14)^[4] (65 տարեկանում) Փարիզ, Ֆրանսիա
Գերեզման	Պեր Լաշեզ^[5]
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա^[6]
Մասնագիտություն	տնտեսագետ, գրող, գործարանատեր, լրագրող և թարգմանիչ
Հաստատություն(ներ)	Կոլեժ դե Ֆրանս^[7] և Conservatoire national des Arts et Métiers?
Գործունեության ոլորտ	տնտեսագիտություն
Անդամակցություն	Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա և Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա
Տիրապետում է լեզուներին	ֆրանսերեն^[1]
Երեխա(ներ)	Հորաս Էմիլ Սեյ և Octavie Say?
Հայր	Jean-Étienne Say?
Մայր	Françoise Castanet?
Jean-Baptiste Say Վիքիպահեստում