Թերեզա Շլեզինգեր
Թերեզա Շլեզինգեր (գերմ.՝ Therese Schlesinger, ծնյալ` Eckstein; հունիսի 6, 1863[1], Վիեննա, Ավստրիական կայսրություն[2] - հունիսի 5, 1940[1], Բլուա[2]), ավստրիացի քաղաքական գործիչ և ակտիվիստուհի կանանց իրավունքների համար, գրող-սոցիալիստ[3]։
| Թերեզա Շլեզինգեր գերմ.՝ Therese Schlesinger-Eckstein | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հունիսի 6, 1863[1] |
| Ծննդավայր | Վիեննա, Ավստրիական կայսրություն[2] |
| Մահացել է | հունիսի 5, 1940[1] (76 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Բլուա[2] |
| Քաղաքացիություն |  Ավստրիա |
| Մասնագիտություն | քաղաքական գործիչ, գրող և ֆեմինիստ |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | Ավստրիայի ազգային խորհրդի անդամ, member of the Austrian federal council?, Ավստրիայի ազգային խորհրդի անդամ և member of the Austrian federal council? |
| Կուսակցություն | Ավստրիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն |
 Therese Schlesinger Վիքիպահեստում | |
Նա Ավստրիայի Առաջին Հանրապետության խորհրդարանում ընտրված առաջին կին սոցիալ-դեմոկրատներից մեկն էր։
Կենսագրություն խմբագրել
Թերեզա Շլեզինգերը ծնվել է 1863 թվականի հունիսի 6-ին Վիեննայում։ Մեծացել է ազատական հրեական արդյունաբերողների ընտանիքում, իր եղբայրների և քույրերի շրջանում` Էմմա Էկշտեյն, Ֆրիդրիխ Էկշտեյն և Գուստավ Էկշտեյն։
Թերեզան բարձրագույն կրթություն չի ստացել, նա մասնավոր դասեր է վերցրել և ինքնակրթությամբ է զբաղվել։ 1894 թվականին իր ընկերուհի Մարի Լանգի միջոցով ծանոթանալով ֆեմինիզմին, միացել է Allgemeine Österreichischen Frauenverein (AÖFV) կանանց ասոցիացիային։ Շուտով, Ավգուստա Ֆիկերտի ծանոթների շրջանը մտնելով, Թերեզան սկսել է նրա խորհրդով հոդվածներ գրել թերթերի և ամսագրերի համար։ Նա գրել է Ֆերդինանդ Կրոնավետերի Volksstimme շաբաթաթերթի կանանց բաժնի համար և դարձել է AÖFV -ի փոխնախագահ։ Պայքարել է կանանց և բարձրագույն կրթություն ստանալու և քվեարկելու իրավունքների համար։
1896 թվականին Թերեզա Շլեզինգերը Ռոզա Մայրեդերի հետ միասին AÖFV -ի կողմից ուղարկվել է Ethischen Gesellschaft Wien կոնֆերանս Վիեննայի աշխատողների իրավիճակի վերաբերյալ հարցերով, որտեղ նա առաջին անգամ կապեր է հաստատել սոցիալ-դեմոկրատների հետ։ Նույն թվականին նա ելույթ է ունեցել Բեռլինի միջազգային կանանց կոնգրեսում (Internationalen Frauenkongress)` նվիրված ավստրիացի կանանց շարժմանը։ Նա սկսլ է ուսումնասիրել սոցիալական ժողովրդավարության տեսական հիմքերը և Վիեննայի համալսարանում լսել է Էմիլ Ռայխի սոցիալական էթիկայի վերաբերյալ դասախոսությունները։ 1897 թվականի աշնանը նա դարձել է Ավստրիայի սոցիալ-դեմոկրատական աշխատանքային կուսակցության անդամ։ 1901 թվականին նա համագործակցել է Vereins sozialdemokratischer Frauen und Mädchen ասոցիացիայի հետ։ Նա գրել է հասարակության մեջ կանանց հիմնահարցերի մասին գրքեր, կարդացել դասախոսություններ և հրապարակել է հոդվածներ Der Kampf, Arbeiter-Zeitung և Die Unzufriedene սոցիալ-դեմոկրատական ամսագրերում։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ընթացքում նա կուսակցության ձախ թևի առաջատար գործիչ էր` Վիկտոր Ադլերի և հետագայում Օտտո Բաուերի գլխավորությամբ։
Ընտանիք խմբագրել
1888 թվականին Թերեզա Էկշտեյնն ամուսնացել է բանկի աշխատակից Վիկտոր Շլեզինգերի հետ։ 1890 թվականին ծնվել է նրանց դուստրը` Աննան։ Ծննդաբերության ժամանակ Թերեզան վարակվել է ծննդաբերական տենդով և երկուս ու կես տարվա հիվանդությունից հետո կարող էր տեղափոխվել միայն սայլակով և հենակներով։ Հիվանդության ժամանակ, 1891 թվականի հունվարի 23-ին, նրա ամուսինը մահացել է տուբերկուլյոզից։ Միակ դուստրը` Աննան, ով ամուսնացել էր իրավաբան Ջոզեֆ Ֆրեյի հետ, ինքնասպանություն է գործել 1920 թվականին։
Գրականություն խմբագրել
- Jutta Dick, Marina Sassenberg. Jüdische Frauen im 19. und 20. Jahrhundert. Lexikon zu Leben und Werk. Rowohlt, Reinbek 1993, ISBN 3-499-16344-6.
- Gabriella Hauch. Schlesinger, Therese. In: Brigitta Keintzel, Ilse Korotin (Hrsg.): Wissenschafterinnen in und aus Österreich : Leben – Werk – Wirken. Wien : Böhlau, 2002 ISBN 3-205-99467-1, S. 650–655.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 [Therese Schlesinger Frauen in Bewegung 1848–1938] (գերմ.) — Österreichische Nationalbibliothek, 2006.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Schmid-Bortenschlager S., Schnedl-Bubeniček H. Österreichische Schriftstellerinnen 1880–1938 (գերմ.): Eine Bio-Bibliographie — Stuttgart: Akademischer Verlag Hans-Dieter Heinz, 1982. — S. 157—158. — ISBN 978-3-88099-123-1
- ↑ Schlesinger, Therese (geb. Eckstein)
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թերեզա Շլեզինգեր» հոդվածին։ |