«Թակարդ կատուների համար» (հունգ.՝ Macskafogó ՝ թակարդ[1], 1986) հունգարա-արևմտագերմանական-Կանադական լիամետրաժ մուլտիպլիկացիոն մուլտֆիլմ, անգլախոս երկրներում թողարկվել է Cat City անվանմամբ ՝ «Կատուների քաղաք»: Սյուժեն ծավալվում է մի աշխարհում, որտեղ բնակվում են մարդակերպ կատուներ և մկներ։

Cat City
լիամետրաժ մուլտֆիլմ Խմբագրել Wikidata
ՀաջորդԹակարդ կատուների համար 2 Խմբագրել Wikidata
Ժանրֆանտաստիկ ֆիլմ, կինոկատակերգություն, արկածային ֆիլմ Խմբագրել Wikidata
Ծագման երկիրՀունգարական Ժողովրդական Հանրապետություն, Գերմանիայի Ֆեդերատիվ Հանրապետություն, Կանադա, Հունգարիա Խմբագրել Wikidata
Աշխատանքի բնօրինակ լեզունհունգարերեն Խմբագրել Wikidata
Թողարկման ամսաթիվ2 Հոկտեմբերի 1986 Խմբագրել Wikidata
ՌեժիսորBéla Ternovszky Խմբագրել Wikidata
Սցենարի հեղինակJózsef Nepp Խմբագրել Wikidata
Դերերումno value Խմբագրել Wikidata
ՄոնտաժողMagda Hap Խմբագրել Wikidata
ԿոմպոզիտորTamás Deák Խմբագրել Wikidata
ՊրոդյուսերRomán Kunz Խմբագրել Wikidata
Արտադրող ընկերությունPannonia Film Studio Խմբագրել Wikidata
Բաշխիչ ընկերությունMOKÉP, Նեթֆլիքս Խմբագրել Wikidata
Տևողություն85 րոպե Խմբագրել Wikidata
Գույնգունավոր Խմբագրել Wikidata
ԱռաջադրումInternational Submission to the Academy Awards Խմբագրել Wikidata
Պատրաստման մեթոդՆկարված մուլտիպլիկացիա Խմբագրել Wikidata
Ստեղծագործության տարածումvideo on demand Խմբագրել Wikidata
BBFC ratingPG certificate Խմբագրել Wikidata
Filmiroda ratingCategory I Խմբագրել Wikidata
Պաշտոնական կայքwww.macskafogo.hu Խմբագրել Wikidata
Assess­mentԲեքդելի թեստ Խմբագրել Wikidata
IMDb iden­ti­fiertt0179955 Խմբագրել Wikidata

Սյուժե

խմբագրել

Գործողությունները տեղի են ունենում Իքս մոլորակի վրա, որտեղ ապրում են մարդակերպ կատուներն ու մկները, ինչպես նաև չղջիկներն ու առնետներ։ Ֆիլմը սկսվում է գրադրվագի հետևյալ տեքստով․

Mickey Mouse-ի Սուրբ Ծնունդի առաջին հարյուրամյակի վերջին իքս մոլորակի մկներին սպառնում էր լիակատար ոչնչացում: Արյունռուշտ կատուները, միավորվելով լավ կազմակերպված և նորագույն զենքով լավ հագեցած բազմազգային ավազակախմբերի մեջ, խախտելով Պատմական կոնվենցիաները, փորձել են արմատապես ոչնչացնել մկների համայնքը: Կանխատեսելով անխուսափելի մահը ՝ մկնիկի առաջնորդներից ամենաիմաստուններն արդեն մտածում էին մոլորակից հեռանալու մասին: Եվ հանկարծ հույսի շող փայլեց:

Առաջին իսկ կադրերը ցույց են տալիս, որ մոլորակում իսկապես տիրում է կատուների ահաբեկչությունը մկների նկատմամբ։ Կատուների թշնամական գործողությունների հետևում կանգնած է հանցավոր փաստաբանը՝ Ջովանի Գատտոյի գլխավորությամբ։ Սակայն մկների դեմ բոլոր գործողությունները վերահսկում է ոչ թե Ջովաննին, այլ փոխնախագահ Ֆրից Թեոֆիլը ՝ ֆիլմի գլխավոր չար հերոսը։ Պաշտոնապես կատուները հանցագորխներ են, բայց իրականում նրանք ուժով գերազանցում են մկներին՝ շնորհիվ իրենց հսկայական բանակի, որը հագեցած է գիտության և տեղնոլոգիայի վերջին նվաճումներով։ Եվ Ֆրիցը, որն արդեն ռազմական հեղաշրջում է նախապատրաստում, և մկների կառավարությունը հասկանում են, որ բաց ճակատամարտում հենց կատուներն են հաղթելու։

Այնուամենայնիվ, հանկարծ պարզվում է, որ Պոկիոյում բնակվող պրոֆեսոր Ֆուշիմիշին հորինել է ինչ–որ «կատուների ծուղակ», որը կարող է փոխել տարաձայնություների ընթացքը։ Գյուտի մասին գրեթե միաժամանակ իմանում են երկու կողմերը։ «Ինտերպոլ» հետախուզական մկնային կազմակերպությունը գաղտնի ուղարկում է իր լավագույն գործակալ Նիկ Գրաբավսկուն Պոկիո։ Զուգահեռ մկները բացահայտորեն նստեցնում են Պոկյո թռչող ինքնաթիռում իրենց աշխատակցին՝ մայոր Դիկին։ Դինկը՝ հազվադեպ անփույթ սպա է, որը ոչ մի պատկերացում չունի կարգապահության և դավադրության մասին, և վերադասները հույս ունեն, որ նա Ֆրիցի ուշադրությունը կշեղի իրական գործակալից։

Այնուհետև հեռուստադիտողին ցուցադրվում են երկու սյուժետային գծեր։ Նիկ Գրաբովսկին, որին սերտորեն հետևում են սինդիկատի կողմից վճարված վարձկան առնետները, հաջողությամբ ազատվում է հետապնդումից, նավահանգստում նավ է նստում, իսկ հետո, երբ նավն արդեն մոտենում է ցամաքին, սուզանավով ոչնչացնում է կատուներին, լողալով հասնում է ափ։ Պոկիոյում նա հանդիպում է պրոֆեսոր Ֆուշիմիշիի և նրա գեղեցկուհի ասիստենտ Ցինո-սանի հետ, որին անմիջապես սիրահարվում է։ Պրոֆեսորը Նիկին է հանձնում իր մեքենայի գծագրերը և պատրաստվում է դրանք Ցինո-սանի հետ ուղարկել «Ինտերմիշի» շտաբ։

Միևնույն ժամանակ, Դիկի ինքնաթիռը չի հասնում Պոկիո. կատուները, նույնիսկ իմանալով Գրաբովսկու մասին, իսկապես որոշ ուժեր ծախսեցին մայորին վերացնելու համար: Ահաբեկիչների կողմից վնասված ինքնաթիռն ընկնում է ջունգլիներում, Դիկը փորձում է ոտքով դուրս գալ քաղաքակրթություն, բայց գերի է ընկնում արնախում չղջիկներին մոտ։ Արնախումներն արդեն պատրաստ են արյունաքամ անել գերուն, բայց Դիկը խնդրում է կատարել իր վերջին ցանկությունը ՝ թույլ տալ, որ նա մեղեդի նվագի շեփորի վրա։ Եվ հետո պարզվում է, որ մայորը հանճարեղ երաժիշտ է։ Արնախումներ, ցնցված Դիկի արվեստից, միաձայն խնայում են նրա կյանքը և ընդունում իրենց ընտանիք։

Գրաբովսկին և Ցինո-սանը, փորձելով մայրաքաղաք հասնել պնևմատարով, ձախողվում են և գերի ընկնում Ֆրիցին, որից հետո սինդիկատը նրանց մահվան է դատապարտում։ Սակայն դահիճների վրա հանկարծ ընկնում են արյունախումների ջոկատները, որոնց համոզել էր Դիկը։ Չղջիկների հրացանի կրակը ցրում է կատուներին, իսկ Գրաբովսկուն և ընկերուհուն փրկում են։ Ազատված գործակալը թակարդների գծագրերն անմիջապես փոխանցում է գիտնականներին։

Այնուամենայնիվ, գծագրերի տեսքը գրեթե ուշացել էր. Ֆրից Թեոֆիլը, հավաքելով բանակը, իր ամբողջ ուժով հարձակվում է թշնամու վրա: Մկները, որոնք կորցնելու ոչինչ չունեն, հուսահատ քաջությամբ դիմադրում են ՝ ոչնչացնելով կատուների հետևակին, պայթեցնելով նրանց տանկերը և ոչնչացնելով ավիացիան: Բայց ուժերը չափազանց անհավասար են, մկների շարքերը հալվում են, և Ֆրիցն արդեն հաղթում է հաղթանակը։ Բայց պատերազմի ընթացքը փոխում է կառուցված «ծուղակը» ՝ հսկայական զրահապատ ռոբոտ բուլդոգ, որը կուլ է տալիս կատուներին և նրանց բարի դարձնում: Ռոբոտին ոչնչացնելու կատուների բոլոր փորձերը ձախողվում են, և մոլորակի վրա խաղաղություն է տիրում:

Ֆիլմն ավարտվում է Դիկի խոսքով, որը, ինչպես պարզվեց, պատմիչն էր։ Դիկը ժպտում է հեռուստադիտողին, և լույսն արտացոլվում է նրա սուր վամպիր ժանիքների վրա։

Դեր Բնօրինակում ԽՍՀՄ-ի կրկնօրինակում
Նիկ Գրաբովսկի Լասլո Շինկո Վալերի Ռիժակով
մայոր Ալարկոտ Դիկ, նաև կարդում է ելույթի տեքստ Իշտվան Միկո Վսևոլոդ Լարիոնով
Ֆրից Թեոֆիլ Միկլոշ Բենեդեկ Ալեքսանդր Բելյավսկի
Շաֆրանեկ Պյոտեր Հաուման Ռոման Տկաչուկ
Ջովանի Գատտո / ահաբեկիչ Կատուներ Յանոշ Կյորմենդի Վլադիմիր Սոշալսկի
Բուդդի (ահաբեկիչների ղեկավար) Անդրաշ Քեռն Վլադիմիր Ֆերպոնտով
Մաքսիմո Դյուլա Բոդրոգի Վլադիմիր Ֆերպոնտով
Բիլլի (ահաբեկիչ առնետ) Դյուլա Շոմբատի Հերման Կաչին
ահաբեկչական կատու / ծովահեններից մեկը Օտտո Սաբո Հերման Կաչին
Փաթի (ահաբեկիչ առնետ) Իլոնա Բերեշ Ալլա Բուդնիցկայա
բորտուղեկցորդուհին ինքնաթիռում Էվա Ֆուշտի Մոլնար Ալլա Բուդնիցկայա
«Ալֆա Ջուլիետ» ավտոմեքենայի տեղեկատվական ծառայություն Սիլվիա Դալլոշ Ալլա Բուդնիցկայա
Քուքի (ահաբեկիչ առնետ) Ժուժա Պալոշ Նադեժդա Ռումյանցևա
Ցինո-Սան (պրոֆեսոր ֆուշիմիշիի օգնական) Վեռա Պապ Նադեժդա Ռումյանցևա
մուկիկ-փոստատար Աթիլա Բարտիշ Նադեժդա Ռումյանցևա
քարտուղար Ջովանի Գատտո (կատվիկ) Մարգիտ Ֆելդեշի Նադեժդա Ռումյանցևա
մուկ նավահանգստի մոտ Գաբի Պալոկ Նադեժդա Ռումյանցևա
պրոֆեսոր Ֆուշիմիշի (տիտրերում բացակայում է) Իշտվան Սաթմարի

(տիտրերում բացակայում է)

Բորիս Ռունգե
Բոբ Պոլյակով (տիտրերում բացակայում է) Ֆերենց Կալլաի

(տիտրերում բացակայում է)

Նիկոլայ Գրաբբե
Ադլինգտոն Կարոյ Մեչ Անդրեյ Գրինևիչ
բանտարկյալ մուկ Յոզեֆ Լանգ Անդրեյ Գրինևիչ
Պեդրո (տիտրերում բացակայում է) Դյուլա Հորվաթ

(տիտրերում բացակայում է)

Օլեգ Մոկշանցև
Ներոն ֆոն Շվարց Դյուլա Բուշշ Ալեքսեյ Զոլոտնիցկի
թութակը ջունգլիներում (տիտրերում բացակայում է) Բալաժ Սուհայ

(տիտրերում բացակայում է)

Եֆիմ Կացիրով
նավապետ (տիտրերում բացակայում է) Զոլտան Հերա

(տիտրերում բացակայում է)

Դանիել Նետրեբին
Նելսոն / հեռուստատեսային նորությունների հաղորդավար Գեզա Կորոկնայ

(տիտրերում բացակայում է)

Ալեքսեյ Բորզունով

Основные персонажи

խմբագրել
  • Նիկ Գռաբովսկի — «Ինտերմիշի» լավագույն գործակալ։ Նա ունի ադամանդե պրոթեզ, որոնց շնորհիվ կարող է նույնիսկ բացել թիթեղյա տարաներ և ֆենոմենալ տեսողական հիշողություն։«Քինգ Քոնգի աղմկահարույց գործ»–ից հետո նա դարձավ ճգնավոր, ընդունեց բուդդիզմը և իրեն հռչակեց Միկի Մաուս տասներեքերորդ, բայց «Ինտերմիշի»-ի ղեկավարի խնդրանքով նա գնաց կատուների թակարդների գծագրերի համար: Ֆիլմի ողջ ընթացքում ցուցադրվում է տեսուչ Գաջեթի հետ նրա նմանությունը։
  • Բոբ Պալյակով— «Իտեռմիշիի» ղեկավար։
  • Ադլինգտոն — «Ինտերմիշիայի» աշխատակից ղեկավար կազմից:
  • Ալարկոտ Դիկ — անփույթ մայոր, Ինտերմիշիայի գործակալ։ Նվագումէ շեփոր: Նա գերի է ընկնում չղջիկների մոտ, բայց շահում է նրանց պարագլխի բարեհաճությունը և մնում նրանց հետ որպես իր փեսա ՝ արդեն Ռիկարդո անվան տակ և կեղծ ժանիքներով։
  • Պրոֆեսոր Ֆուշիմիշի — գիտնական, «կատուների ծուղակի» գյուտարար: Ապրում է Տոկիոյում: Հունգարերենում նրա ազգանունը բաղկացած է երկու բառից․ fusi — գաղտնի և, որպես կանոն, ապօրինի գործունեություն, Misi — Mihály (Միքայել) անվան փոքրացուցիչ:
  • Ցիո–սան — պրոֆեսոր ֆուշիմիշի ասիստենտ, Գրաբովսկու ապագա կինը: Իր անունը հնչում է ինչպես հունգարական «csinosan» — գեղեցիկ բառը։

Կատուներ

խմբագրել
  • Ջովաննի Գատտո — սինդիկատի նախագահ: Ազգանունը համահունչ է իտալերենում «կատու» բառին («gatto»), որը, անվան հետ համատեղ, իտալական մաֆիայի թափանցիկ ակնարկ է։
  • Ֆրից Թեոֆիլ — սինդիկատի փոխնախագահ, բայց ավելի շուտ նա ֆիլմի գլխավոր չար հերոսը, քան ինքը ՝ Գատտոն։ Մեկ ականջով, մեկ աչքի փոխարեն՝ թանկարժեք քար (Ռուբին), ձախ ձեռքը փոխարինվում է մետաղով, պոչատ: Մտնում է սինդիկատի ղեկավարության մեջ, նա հաճախ ստիպված է լինում նախագահին պատասխանել իր գործողությունների համար, ֆիլմի վերջում Նախագահը նրան հայտարարում է իր նոր տեղակալ և ապագա իրավահաջորդ։ Այն բանից հետո, երբ վարձկան առնետներին չի հաջողվել գրավել «ծուղակի» գծագրերը, ինքն էլ գնում է Գրաբովսկու հետևից, և անազնիվ կերպով հաղթում է նրան մարտում։
  • Շաֆրանեկը — Թեոֆիլոսի անհաջողակ քարտուղարն է։  Ֆիլմի ընթացքում նրա գլուխը նախ վիրակապված է, ապա ձեռքը, իսկ հետո ՝ կիսով չափ կտրված պոչը։ (Թեոֆիլը վիրավորեց Շաֆրանեկին սխալ արարքների համար)
  • Ներոն ֆոն Շվարցը — սև գույնի կատու է («nero» նշանակում է «սև» իտալերեն, իսկ «schwarz»–ը գերմաներեն): Հանցագործ, սինդիկատի համար կատարում է հատուկ հանձնարարություններ:

Առնետներ

խմբագրել

Չղջիկներ

խմբագրել
  • Արնախումների բանդա, նրանց թվում են Պեդրոն և Մաքսիմոն, որոնք կոչվում են պատրոն (այսինքն ՝ հյուրընկալող):

Մեջբերումներ և ակնարկներ

խմբագրել
  • Տեքստը, որով սկսվում է ֆիլմը և որը շարժվում է էկրանի վրայով ներքևից վերև, ակնարկ է «Աստղային պատերազմների» մասին ։
  • Ֆիլմի մթնոլորտը կրկնօրինակում են լրտեսական ֆիլմերը, մասնավորապես Ջեյմս Բոնդի մասին ցիկլը
  • Գրաբովսկին, որը շարժվում է օդաճնշական փոստի խողովակով, ակնարկ է Սուպերմենի մասին:
  • 8-րդ րոպեին բանտարկյալ մկնիկը, հաղթելով փոքրացած կատվին, արձակում է Տարզանի հեղինակային ճիչը (Ջոնի Վայսմյուլլերի մասնակցությամբ ֆիլմերից) ։
  • Պոլյակովը ծեր տարիքում շատ նման է Ալբերտ Էյնշտեյնին ։
  • Ֆուշիմիշի և Ցինոսան անունները ճապոնական անունների ակնարկներ են, իսկ Պոկիո քաղաքը ՝ ճապոնիայի մայրաքաղաք:
  • Ջովաննի Գատտո (Giovanni Gatto) իտալերենից gatto ՝ կատու։
  • Ֆրից Թեոֆիլ (Fritz Teufel, օրիգինալում հնչում է «Տոյֆել») ունի գերմանական անուն և ազգանուն, որը գերմաներենից բառացիորեն թարգմանվում է որպես սատանա: Միևնույն ժամանակ հիշեվնում է tejföl, բառը, ինչ է թարգմանված հունգարերենից նշանակում է ' Թթվասեր։ Թերևս ակնարկ է «պուդինգ ահաբեկիչ» Ֆրից Տոյֆելի մասին։ Հունարենից թարգմանված ՝ Թեոֆիլը նշանակում է «Աստվածասեր» (Բացի այդ, «Թեոֆիլը» արևմտյան երկրներում տարածված կատվի մականունն է):
  • Գատտոն և Թեոֆիլոսը արտաքինով և անունների «ազգային կոլորիտով» որոշ չափով հիշեցնում են Բենիտո Մուսոլինիին և Ադոլֆ Հիտլերին։ Մուլտֆիլմի վերջում Գատտոն հայտարարում է Թեոֆիլին որպես իր իրավահաջորդ (Հիտլերը բազմիցս իրեն անվանել է «Մուսոլինիի աշակերտ»)»։ Թեոֆիլոսը նման է նաև հունգարացի ֆաշիստական դիկտատոր Հորտիին։
  • Իգական սեռի գանգստերները նման են Բարբարա Սթրեյզանդին և Լայզա Մինելիին։
  • Համար «4 gangsters» կատարվում է կոմպոզիցիայի շարժառիթով Four Brothers։
  • Ահաբեկիչների մեքենայի «Ալֆա Ջուլիետ» անվանումը կրկնօրինակում է «Ալֆա Ռոմեոյին»։
  • Նաև մուլտֆիլմը կարող է նմանություն ունենալ ամերիկյան մուլտֆիլմի հետ Ամերիկյան պոչ․
  • Երկու մուլտֆիլմերն էլ նկարահանվել են 1986 թվականին։
  • Երկու մուլտֆիլմերում էլ գլխավոր հերոսները մկներն են։
  • Երկու մուլտֆիլմերն էլ հիմնված են կատուների և մկների տարաձայնություների վրա։
  • Երկու մուլտֆիլմերում էլ կատուներին վանում են հսկա մոդելի օգնությամբ։ Եթե ամերիկյան պոչում այն «Մինսկից մուկ» էր, ապա «Կատուների ծուղակում»՝ ռոբոտ շուն:

Վարձույթ։ Հանդիսատեսի արձագանքը

խմբագրել

IMDB կայքի լավագույն լիամետրաժ մուլտֆիլմերի վարկանիշում, որոնք ստացել են ավելի քան հազար ձայն, «Ծուղակ կատուների համար»- ը 2014 թվականին զբաղեցնում է ութերորդ տեղը[2]:

Երկրներով

խմբագրել

ԽՍՀՄ-ՈՒՄ

խմբագրել

«Սովետական էկրան» ամսագրի ընթերցողների շրջանում անցկացված հարցման արդյունքում «Թակարդ կատուների համար» - ը առաջին տեղն Է զբաղեցրել սոցիալական երկրների ֆիլմերի շարքում, որոնք ցուցադրվել են ԽՍՀՄ-ում 1989 թվականին[3]:

Պրեմիերայի ցուցադրություն տարբեր երկրներում[4]

խմբագրել
  • Հունգարիա – 1986 թվականի հոկտեմբերի 2–ին
  • Болгария — 1 января 1988 Բուլղարիա — 1988 թվականի հունվարի 1–ին
  • ԽՍՀՄ — 1989 թվականի հունվարի 1–ին[5]
  • Չեխոսլովակիա — 1989 թվական հուլիսի 1–ին
  • Նիդերլանդներ — 1991 թվականի հունվարի 20–ին (միայն Ամստերդամում)

Շարունակություն

խմբագրել

2007 թվականի դեկտեմբերի 20-ին Հունգարիայում լույս տեսավ «Ծուղակ կատուների համար — 2.Ապոկալիպսիսի կատուն» ֆիլմի շարունակությունը։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Слово «Macskafogó» образовано от венгерского «Egérfogó» — мышеловка путём замены «egér» (мышь) на «macska» (кошка).
  2. «Highest Rated Animation Feature Films With At Least 1,000 Votes». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-04-08-ին. Վերցված է 2013-12-16-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  3. Читатели журнала о фильмах 1989 года // Советский экран. — 1990. — № 8. — С. 2—5.
  4. «IMDB — releaseinfo». Արխիվացված է օրիգինալից 2008-02-04-ին. Վերցված է 2010-11-24-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն); no-break space character in |title= at position 5 (օգնություն)
  5. Кинонеделя Ленинграда. 30 декабря 1988. № 52 (1681). С. 3.

Արտաքին հղումներ

խմբագրել

««Ловушка для кошек»». Фильмы. Архив Интернета. Վերցված է 2019-12-17-ին.