Էդուարդ Թոփչյան (գրականագետ)

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Էդուարդ Թոփչյան (այլ կիրառումներ)

Էդուարդ Ստեփանի Թոփչյան (հուլիսի 11, 1911(1911-07-11) կամ 1911, Սուրմալուի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - սեպտեմբերի 3, 1975(1975-09-03), Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ գրականագետ, բանասիրական գիտությունների թեկնածու, ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ (1970), քաղաքական գործիչ, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1942 թվականից, Հայաստանի Գրողների Միության նախագահ (1959-1975)։

Էդուարդ Թոփչյան
Ծնվել է	հուլիսի 11, 1911(1911-07-11) կամ 1911
Ծննդավայր	Սուրմալուի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	սեպտեմբերի 3, 1975(1975-09-03)
Վախճանի վայր	Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	գրականագետ և խմբագիր
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
Կրթություն	Երևանի պետական համալսարան (1932)
Գիտական աստիճան	բանասիրական գիտությունների թեկնածու
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն
Կուսակցություն	ԽՄԿԿ
Աշխատավայր	Գրական թերթ, ԱրմՖԱՆ, ՀԳՄ և ՀՀ ԳԱԱ գրականության ինստիտուտ
Պարգևներ	և
Զավակներ	Ալեքսանդր Թոփչյան
Էդուարդ Թոփչյան Վիքիդարանում

Կենսագրություն

Ծնվել է Սուրմալուի գավառի Էվջիլար գյուղում։ 1932 թվականին ավարտել է Երևանի պետական համալսարանի պատմագրական ֆակուլտետը։ 1935 թվականին ուսուցչություն է արել Երևանի դպրոցներում։ 1935-1938 թթ. սովորել է Լենինգրադի արվեստագիտության ինստիտուտի ասպիրանտուրայում։ 1938-1939 թվականներին եղել է «Գրական թերթի» խմբագրի տեղակալ, 1939-1941 թվականներին՝ Արմֆանի լեզվի և գրականության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող։ 1941-1943 թվականներին ծառայել է խորհրդային բանակում, մասնակցել հայրենական մեծ պատերազմին։ 1943-1944 թվականներին «Սովետական գրականություն և արվեստ» ամսագրի խմբագիրն էր, 1944-1946 թվականներին՝ Հայաստանի գրողների միության վարչության պատասխանատու քարտուղարը, 1946-1952 թվականներին՝ ՀԽՍՀ ԳԱ գրականության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող, ապա խորհրդային գրականության սեկտորի վարիչ, 1953-1954 թվականներին՝ նույն ինստիտուտի տնօրեն, 1954-1975 թվականներին՝ Հայաստանի գրողների միության վարչության առաջին քարտուղար։

Էդուարդ Թոփչյանի հուշատախտակը Երևանում

Եղել է ՀԽՍՀ IV-VIII գումարումների Գերագույն սովետի դեպուտատ, 1967-1971 թվականներին՝ ՀԽՍՀ գերագույն սովետի նախագահ։ ԽՄԿԿ անդամ 1942 թվականից։

Նրա առաջաբանով են լույս տեսել Ֆրանց Վերֆելի «Մուսա լեռան քառասուն օրը» վեպի հայերեն թարգմանությունը և Լևոն Շանթի երկերի ժողովածուն։

Պարգևներ

• Հայրենական պատերազմի երկրորդ աստիճանի շքանշան
• Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան (2)
• «Պատվո նշան» (2) շքանշան

Երկերի մատենագրություն

• Վահան Տերյան, Երևան, Հայպետհրատ, 1945, 47 էջ։
• Հոկտեմբերը և հայ ժողովրդի ճակատագիրը, Երևան, «Միտք», 1965, 27 էջ։
• Վերածնունդ (ժողովածուի մեջ տեղ է գտել Էդ. Թոփչյանի «Արնաթաթավ գիրքը» հոդվածը), Երևան, «Սովետական գրող», 1977, 552 էջ։
• Երկեր երկու հատորով, գիրք 1, Վերածնության խորհուրդը, Երևան, «Սովետական գրող», 1977, 516 էջ։
• Հայ նոր գրականության պատմություն, հատոր 5 (գրքի «Լևոն Շանթ» գլուխը գրել է Էդ. Թոփչյանը), Երևան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1979, 1016 էջ։

Ծանոթագրություններ

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 4, էջ 212)։