Սուրմալուի գավառ

Սուրմալուի գավառ; Сурмалинский уезд
	Զինանշան
	; Երևանի նահանգի զինանշանը
Երկիր	Ռուսական կայսրություն
Կարգավիճակ	գավառ
Մտնում է	Երևանի նահանգ
Վարչկենտրոն	Իգդիր
Խոշորագույն քաղաք	Իգդիր
Հիմնական լեզու	Հայերեն, Քրդերեն, ադրբեջաներեն, ռուսերեն
Բնակչություն	89 055 մարդ (1897)
Ազգային կազմ	կովկասյան թաթարներ (30 %), հայեր (48 %), քրդեր (21 %)
Տարածք	3241 square verst
Հիմնադրված է	1828 թ.

Սուրմալուի գավառ, վարչաքաղաքական միավոր Ռուսական կայսրության կազմում։ 1849-1918 թվականներին մտել է Երևանի նահանգի մեջ։ Գավառի կենտրոնը Իգդիր քաղաքն էր։

Աշխարհագրություն

Հյուսիսային սահմանն Արաքս գետն է, հարավայինը՝ Հայկական Պար լեռնաշղթան և Մեծ ու Փոքր Մասիսների հյուսիսային լանջերը։ Տարածքը մոտ 2800 կմ² է։ Սուրմալուի դաշտը Արարատյան դաշտի շարունակությունն է։

Կլիմա

Կլիման չոր ցամաքային է, հունվարի միջին ջերմաստիճանը՝ 4-ից -6 °C, հուլիսինը՝ 24-26 °C, տարեկան տեղումները՝ 200-350 մմ։ Հաստատուն ձնածածկույթ գոյանում է ոչ ամեն տարի։ Բնորոշ է կիսաանապատային և լեռնատափաստանային լանդշաֆտը։ Գերակշռում են գորշահողերն ու աղուտները։ Տիրապետում են կիսաանապատային չորասեր և աղասեր բուսականությունը։

Բնակչություն

1897 թվականին գավառի բնակչությունը կազմել էր 89 055^[3] մարդ, այդ թվում՝

կովկասյան թաթարներ՝ 41 417 մարդ (46,55 %),
հայեր՝ 27 075 մարդ (30,4 %),
քրդեր՝ 19 099 մարդ (21,45 %),
արևելյան սլավոններ՝ 1 361 մարդ (1,52 %)^[4]։

Վարչական բաժանում

1913 թվականին գավառի կազմում եղել են 13 գյուղական համայնքներ^[5]՝

Ալի-Քուչակի
Արալիքի (Արալիք-Բաշքենդ)
Բալահ-Բաշիի
Գյուլլիջայի
Դաշբուրունի
Եզդի-Հասանլուի
Էզջիլարի
Իգդիրի
Կողբի
Յանջայի (Ալիղամարլու)
Ջալալի-Սակակլուի
Ջիքանլուի
Օղրուջայի

Տես նաև

Արևելյան Հայաստանը Ռուսական կայսրության կազմում

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_gub_97.php?reg=71
↑ Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г., Распределение населения по родному языку и уездам Российской Империи кроме губерний Европейской России, Сурмалинский уезд
↑ «Первая Всеобщая перепись населения Российской империи 1897 года. Наличное население в губерниях, уездах, городах Российской Империи (без Финляндии). Эриванская губерния» ((ռուսերեն)). demoscope.ru. 2016 թ․ փետրվարի 22.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ «Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Распределение населения по родному языку. Сурмалинский уезд» ((ռուսերեն)). demoscope.ru. 2016 թ․ փետրվարի 22.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
↑ , Волостныя, станичныя, сельскія, гминныя правленія и управленія, а также полицейскіе станы всей Россіи съ обозначеніем мѣста ихъ нахожденія, Кіевъ, «Изд-во Т-ва Л. М. Фишъ», 113։

Արտաքին հղումներ

, Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона, СПб, 1890-1907։

[_2c4034babfdfd093-1] 1,0 ^1,1 http://demoscope.ru/weekly/ssp/rus_gub_97.php?reg=71

[2] Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г., Распределение населения по родному языку и уездам Российской Империи кроме губерний Европейской России, Сурмалинский уезд

[3] «Первая Всеобщая перепись населения Российской империи 1897 года. Наличное население в губерниях, уездах, городах Российской Империи (без Финляндии). Эриванская губерния» ((ռուսերեն)). demoscope.ru. 2016 թ․ փետրվարի 22.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[4] «Первая всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Распределение населения по родному языку. Сурмалинский уезд» ((ռուսերեն)). demoscope.ru. 2016 թ․ փետրվարի 22.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)

[5] , Волостныя, станичныя, сельскія, гминныя правленія и управленія, а также полицейскіе станы всей Россіи съ обозначеніем мѣста ихъ нахожденія, Кіевъ, «Изд-во Т-ва Л. М. Фишъ», 113։

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]