Երվանդ Մանարյան

Երվանդ Քրիստոփորի Մանարյան
Ծնվել է	օգոստոսի 10, 1924
Ծննդավայր	Արաք, Կենտրոնական նահանգ, Իրան
Մահացել է	փետրվարի 19, 2020 (95 տարեկան)
Մահվան վայր	Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և Հայաստան
Ազգություն	հայ
Մասնագիտացում	դերասան; ռեժիսոր; սցենարիստ
Պարգևներ	Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործիչ և Հայաստանի ժողովրդական արտիստ
IMDb	ID ID 0541294

Երվանդ Քրիստափորի Մանարյան (օգոստոսի 10, 1924(1924-08-10), Արաք, Կենտրոնական նահանգ, Իրան - փետրվարի 19, 2020(2020-02-19), Երևան, Հայաստան), հայ դերասան, ռեժիսոր, սցենարիստ։ Հայաստանի ժողովրդական արտիստ (2018)^[1]։ Երևանի պատվավոր քաղաքացի (2019)^[2]^[3]։

Ռեժիսոր Արման Մանարյանի եղբայրը, Քրիստ Մանարյանի հայրը։

Կենսագրություն խմբագրել

Երվանդ Մանարյանը ծնվել է 1924 թվականին Իրանի Արաք քաղաքում։ Սովորել է տեղի Հայկազյան դպրոցում, ապա՝ Թեհրանի ամերիկյան և պարսկական քոլեջներում^[4]։ 1946 թվականին ներգաղթել է Հայաստան, սովորել Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտում, որի ռեժիսորական ֆակուլտետն ավարտել է 1952 թվականին^[4]։ Որպես դերասան և ռեժիսոր աշխատել է Երևանի Հ. Պարոնյանի անվան երաժշտական կոմեդիայի թատրոնում և Գ. Սունդուկյանի թատրոնում։ 1957-1959 թվականներին եղել է Հովհաննես Թումանյանի անվան տիկնիկային թատրոնի գլխավոր ռեժիսորը, 1988 թվականից՝ «Ագուլիս» տիկնիկային թատրոն-ստուդիայի գեղարվեստական ղեկավարը^[5]։ 1959-1961 թվականներին նույն պաշտոնը վարել է Գորիսի թատրոնում, 2007 թվականից՝ Կիևի տիկնիկային հայկական թատրոնի հիմնադիր-գեղարվեստական ղեկավար։ Այնուհետև աշխատել է Երևանի փաստագրական ֆիլմերի ստուդիայում և «Երևան» կինոմիավորումում^[5]։ Եղել է Երևանի պետական տիկնիկային թատրոնի գլխավոր ռեժիսորներից։ Շուշիում բացվել է Երվանդ Մանարյանի անվան տիկնիկային թատրոն^[6]։

Մահացել է 2020 թվականի փետրվարի 20-ին Երևանում, 96 տարեկան հասակում^[5]։

Ստեղծագործական ուղի և ճանաչում խմբագրել

Նկարահանել է վավերագրական և գեղարվեստական մի շարք ֆիլմեր, ինչպիսին են՝ «Հայկական մանրանկարչություն», «Միքայել Նալբանդյան», «Կառամատույցի կրպակը», «Լույս», «Դեղերի ծնունդը», «Նորից եկավ ամառը» և այլն^[5]։

Գրել է սցենարներ «Տժվժիկ», «Տերն ու ծառան», «Սպիտակ ափեր» և այլ ֆիլմերի համար։ Մամուլում հրատարակել է պատմվածքներ և հոդվածներ^[7]։

Մրցանակներ և պարգևներ խմբագրել

2003 - Հայաստանի արվեստի վաստակավոր արտիստ
2005 - ՀԹԳՄ «Արտավազդ» մրցանակ
2019 - Երևանի պատվավոր քաղաքացի^[2]

Բեմադրություններ խմբագրել

Հովհաննես Թումանյանի «Հազարան բլբուլ»
Հովհաննես Թումանյանի «Անհաղթ աքլորը»
Երվանդ Մանարյան, «Ժամանակ էն ժամանակն էր» («Բարեկամության ջահ» միջազգային փառատոնի մրցանակ, Զեստաֆոն, Վրաստան, 1987)
Շիրվանզադեի «Պատվի համար»

Ֆիլմագրություն խմբագրել

Դերերը կինոյում խմբագրել

Տարեթիվ	Ֆիլմ	Դեր
1999	Արմենիկում ՈՒՊՍԱ	Մաեստրո
1997	Հարսնացուն Ջերմուկից
1992	Ընկեր Փանջունի	Սարսափունի
1985	Կապիտան Առաքել	Կապիտան Առաքել
1983	Մասնավոր դեպք
1978	Եվս հինգ օր	Աթայան
1978	Արևիկ	Մարտուն
1977	Խոհարարները եկել են մրցույթի	Երվանդ
1967	Նորից ամառ եկավ	Սողո
1975	Հարսնացուն հյուսիսից	Երվանդ
1973	Քաոս	Սուլյան
1972	Վերադարձ	պրոֆեսոր Բաբկեն Սեթյան
1969	Մորգանի խնամին	Բեռնար
1967	Կարինե	լուսանկարիչ
1966	Մեր քաղաքի մարդիկ. Քայլերթ

Ռեժիսոր խմբագրել

Տարեթիվ	Ֆիլմ
1976	Ժառանգները
1975	Նորից ամառ եկավ
1975	Ծիածանի բոլոր գույները
1971	Մարգարի ակոսը
1969	Լույս
1968	Միքայել Նալբանդյան
1968	Կրպակ կառամատույցում
1967	Դեղանյութի ծնունդը
1967	Հոկտեմբերյան օրերը Հայաստանում
1967	Քննություններ
1966	Հայկական մանրանկարներ

Սցենարիստ խմբագրել

Տարեթիվ	Ֆիլմ
1985	Կապիտան Առաքել
1977	Խոհարարները եկել են մրցույթի
1975	Նորից ամառ եկավ
1975	Հանապազօրյա մեր ջուրը
1973	Լույսը և ստվերները
1968	Ларёк на перроне
1968	Հանդիպում ցուցահանդեսում
1967	Դեղանյութի ծնունդը
1967	Հոկտեմբերյան օրերը Հայաստանում
1967	Քննություններ
1962	Տերն ու ծառան
1961	Տժվժիկ
1959	Հայրենի հողի վրա

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ Երվանդ Մանարյանին ժողովրդական արտիստի կոչում է շնորհվել
↑ ^2,0 ^2,1 «Երվանդ Մանարյանին շնորհվեց «Երևանի պատվավոր քաղաքացի» կոչում». armenpress.am. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.
↑ «Երևանը ես եմ». Երևանի պատվավոր քաղաքացի Երվանդ Մանարյան
↑ ^4,0 ^4,1 ԵՐՎԱՆԴ ՄԱՆԱՐՅԱՆ ՍԻՄՎՈԼԸ
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Ճանաչենք Մերոնց․ Երվանդ Մանարյան
↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.
↑ Գառնիկ Ստեփանյան (1981). Կենսագրական բառարան, հատոր Բ. Երևան: «Սովետական գրող». էջ 284.

[1] Երվանդ Մանարյանին ժողովրդական արտիստի կոչում է շնորհվել

[//armenpress-2] 2,0 ^2,1 «Երվանդ Մանարյանին շնորհվեց «Երևանի պատվավոր քաղաքացի» կոչում». armenpress.am. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.

[3] «Երևանը ես եմ». Երևանի պատվավոր քաղաքացի Երվանդ Մանարյան

[արմլուր-4] 4,0 ^4,1 ԵՐՎԱՆԴ ՄԱՆԱՐՅԱՆ ՍԻՄՎՈԼԸ

[iammedia.am-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 ^5,3 Ճանաչենք Մերոնց․ Երվանդ Մանարյան

[6] Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր երկրորդ, Երևան, 2007.

[7] Գառնիկ Ստեփանյան (1981). Կենսագրական բառարան, հատոր Բ. Երևան: «Սովետական գրող». էջ 284.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Երվանդ Քրիստոփորի Մանարյան

Ծնվել է	օգոստոսի 10, 1924(1924-08-10)
Ծննդավայր	Արաք, Կենտրոնական նահանգ, Իրան
Մահացել է	փետրվարի 19, 2020(2020-02-19) (95 տարեկան)
Մահվան վայր	Երևան, Հայաստան
Քաղաքացիություն	ԽՍՀՄ և Հայաստան
Ազգություն	հայ
Մասնագիտացում	դերասան ռեժիսոր սցենարիստ
Պարգևներ	Հայաստանի արվեստի վաստակավոր գործիչ և Հայաստանի ժողովրդական արտիստ
IMDb	ID ID 0541294