Ենովք Նազարյանց
Ենովք Նազարյանց (հոկտեմբերի 11, 1868, Կոստանդնուպոլիս - նոյեմբերի 18, 1928, Լենինական, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), հայ գեղանկարիչ։
Ենովք Նազարյանց | |
|---|---|
| Ծնվել է | հոկտեմբերի 11, 1868 |
| Ծննդավայր | Կոստանդնուպոլիս |
| Վախճանվել է | նոյեմբերի 18, 1928 (60 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Լենինական, Հայկական ԽՍՀ, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Մասնագիտություն | նկարիչ |
Կենսագրություն խմբագրել
Ենովք Նազարյանցը ծնվել է Կոստանդնուպոլսում։ Սովորել է տեղի գեղարվեստի վարժարանում, այնուհետև կատարելագործվել է Իտալիայում։
Նազարյանցի վաղ շրջանի գործերից հայտնի է միայն Պետրոս Ադամյանի մատիտանկար աճյունապատկերը (1891, Կ.Պոլիս)։ 1890-ականներին տեղափոխվել է Դոնի Ռոստով, ապա` Թիֆլիս։ Այդ շրջանի գործերից են Շալամյան և Այվազյան ամուսինների դիմանկարները (1897)։ 1906-1927 թվականներին բնակվել է Ալեքսանդրապոլում, ղեկավարել տեղի նկարչական ստուդիան։ Պարբերաբար այցելել է Երևան և Թիֆլիս։ Տիրապետել է մատիտի, յուղաներկի և կավճամատիտի տեխնիկաներին` նախապատվությունը տալով կավճամատիտին։ Ստեղծագործել է հիմնականում դիմանկարի ժանրում[1]։
Տարբեր աղբյուրներում հիշատակված Նազարյանցի աշատանքների մի մասը ոչնչացել է հրդեհի և ոչ ճիշտ պահպանության պատճառով, շատերի գտնվելու վայրն անհայտ է։ Նրա դիմանկարներից հայտնի են 20-րդ դարասզբի տարբեր խավերի պատկանող մարդկանց կերպարները՝ վաճառական, մտավորական, արհեստավոր և զինվորական, հայ ազնվական տիկին և նահապետական տարեց կին։ Ստեղծել է դերասաններ Արմեն Արմենյանի, Եկատերինա Դուրյան-Արմենյանի, Միքայել Մանվելյանի, Հովհաննես Աբելյանի, գրող Ատրպետի և այլոց դիմանկարները, որոնք առանձնանում են կերպարի բնութագրման և գեղարվեստական արտահայտչամիջոցների ներդաշնակությամբ։
2006 թվականին ՀԱՊ-ում առաջին անգամ ցուցադրվել է Նազարյանցի ամբողջ հավաքածուն[2]։ Գործերից գտնվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում[3]։
Մահացել է Լենինականում[4]։
Գրականություն խմբագրել
- Ենովք Նազարյանց (1868-1928/29): Երևան։ Ա. հ., 2006[5]:
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ LLC, Helix Consulting. «Յուրօրինակ և ինքնատիպ դիմանկարներ... Ենովք Նազարյանց (լուսանկարներ)». www.panorama.am. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ «Շտեմարան - Հավաքածու - Հայաստանի ազգային պատկերասրահ». www.gallery.am. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ «Շտեմարան - Հավաքածու - Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, նկարներ». www.gallery.am. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ «AV Production - Ենովք Նազարյանց». avproduction.am. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ սեպտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 11-ին.
- ↑ Խանջյան, Սեդա; Հարությունյան, Հասմիկ; Խաչիկօղլյան, Սերգեյ; Ադամյան, Սարգիս; Հայաստանի ազգային պատկերասրահ, eds. (2006). Ենովք Նազարյանց (1868-1928/29). Translated by Թովմասյան, Հրանուշ. Երևան: Ա. հ.